2.3-2.4: Glomerulaire filtratie I & II Flashcards
Wat zijn de kernfuncties van de nieren?
Kernfuncties nieren:
- Handhaving milieu interieur
o Water en zout; kalium; calcium-fosfaat; zuur-base
- Verwijdering afvalstoffen
- Productie hormonen
Wat kunnen we schatten van de nieren?
Glomerulaire filtratie (redelijk-goed)
Tubulaire secretie (niet-nauwelijks)
Tubulaire reabsorptie (soms een indruk
De glomerulaire filtratie kan volgens verschillende formules worden berekend/geschat. Obv welke twee factoren wordt dit berekend?
Membraaneigenschappen x starling krachten (=GFR)
Welke twee markers hebben we voor filtratie?
Inuline en kreatinine
Waarom heeft inuline niet de voorkeur voor schatten GFR?
Dit is een stof die moet worden ingespoten (=niet lichaamseigen)
Kreatinine is wel lichaamseigen en is afhankelijk van de spiermassa. Wanneer is kreatnine niet bruikbaar?
Indien er spierverlies is (katabolie)
Het schatten van de GFR… stel:
- een stof wordt alleen gefiltreerd
- min of meer constante plasmaspiegel
- in tubuli is er GEEN resorptie en GEEN secretie.
Welke formule geldt er dan?
De hoeveelheid in urine/tijd = de hoeveelheid/tijd gefiltreerd
Wat is de formule voor kreatnineklaring?
GFR = (U x V) / P
U = urinekreatinineconcentratie in mmol/liter
V = urinevolume in liter/24u
P = plasmakreatinineconcentratie in umol/liter
Wat gebeurd er met de glomerulaire filtratie en kreatnine na nefrectomie (bij een donor)
- Unilaterale nefrectomie
* 50 % minder glomeruli
* 50 % minder filtratie - Direct postoperatief:
* Absolute hoeveelheid kreatinine/tijd in urine: 50 % lager - Gevolg: kreatinineconcentratie in plasma gaat stijgen
* Kreatinineconcentratie per ml glomerulusfiltraat ook - Na een paar dagen:
* Plasmakreatininegehalte is verdubbeld
* GFR: gehalveerd
* Kreatinine in 24-uurs urine: hetzelfde als voor de operatie:
Ofwel; wat gebeurd er met de (absolute) plasmacreatinine concentratie in het bloed en in de urine na een nefrectomie? En wat gebeurd met de GFR?
kreatinine bloed: verdubbeld
kreatinine urine: gelijk
GFR: gehalveerd (ECHTER; na aantal maanden gaat de andere nier harder werken)
De verhouding tussen GFR en plasma-creatinine is niet lineair, eerder logaritmisch. Wat zegt dit ons?
GFR moet heel laag zijn om een hoge PlasmaCreatinine-klaring te hebben
MDRD is een formule/methode om de GFR te berekenen waarbij meerdere factoren (geslacht, ras) in rekening kunnen worden gehouden. Waar moet men echter rekening mee houden bij deze formule?
Deze is toegespitst op een doelgroep met GFR <60
Wat is CKD-EPI?
Een andere methode om de GFR te berekenen, hierbij wordt serum creatinine gebruikt
In welke vijf stadia kan chronische nierschade worden ingedeeld (incl kreatinineklaring)?
- Stadium 1: nierlijden met ongestoorde kreatinineklaring
- Stadium 2: nierlijden met kreatinineklaring 90-60 ml/min
- Stadium 3: nierlijden met kreatinineklaring 60-30 ml/min
- Stadium 4: nierlijden met kreatinineklaring 30-15 ml/min
- Stadium 5: eindstadium nierlijden met kreatinineklaring <15 ml/min
Wat zijn twee oorzaken waarom je GFR verminderd kan zijn? (GLOBAAL)
Minder glomeruli of slecht werkende glomeruli
Zijn minder glomeruli als oorzaak van verminderde GFR pathologisch?
Nee, glomeruli kunnen niet regenereren en nemen af met de leeftijd. Hoe ouder je wordt, hoe minder glomeruli
Wat is een andere naam voor slecht werkende glomeruli? En wat zijn de twee oorzaken (globaal)?
glomerulonefritis: nefrotisch of nefritisch syndroom
Een verlaagde GFR / chronische nierziekte geeft tevens een verhoogd risico op ….
hart- en vaatziekten
(en daarbij nierfalen met dialyse/niertransplantatie als gevolg)
Hoe werkt het regelmechanisme van de proximale tubulus?
De proximale tubulus zorgt voor glomerulotubulaire balans
o Als filtratie verandert, verandert proximale tubulus resorptie in dezelfde richting mee
o De fractionele resorptie blijft gelijk
o Hoe dit precies werkt is nog onduidelijk
Wat voor regelmechanisme is de lis van Henle?
countercurrent mechanisme
Wat voor regelmechanisme heeft de distale tubulus?
Distale tubulus: tubuloglomerulaire feedback
o Reguleert de filtratie tegengesteld
o Als meer distale tubulaire flow, afname GFR
o Als minder distaal tubulaire flow, toename GFR
o Spilfunctie macula densa
Hoe worden de verzamelbuizen gereguleerd?
door regulatie van de waterdoorlaatbaarheid
Wat zijn de verschillende behandelingen voor proteïnurie?
- Behandel onderliggende ziekte: auto-immuun (prednison/immuunsuppressiva)
- Verlaging intraglomerulaire druk (ACE-remmers of ARB’s)
- SGLT-2 remmers (m.n. chronische nierschade met proteinurie)