19.Όγκοι μυοσκελετικού συστήματος. Flashcards
Ποια τα γενικα χαρακτηριστικα των ογκων του μυοσκελετικου συστήματος;
σχετικά σπάνιοι, μεγάλη ποικιλία μορφολογικών,βιολογικών χαρακτηριστικών, προσβάλλουν και τα 2 φύλλα, όλες τις ηλικίες, όλα τα μυοσκελετικά διαμερίσματα όχι ειδικά κλινικά σημεία διαφυγή έγκαιρης διάγνωσης, αποτελεσματικής θεραπείας CT, MRI,νέες χειρουργικές τεχνικές
ποια επιδημιολογικα στοιχεια ξερετε για τους ογκους του μυοσκελετικου;
0,5% των κακοηθειών στους ανθρώπους
Μεγαλύτερη επίπτωση σε παιδιά
Επίπτωση καλοήθων όγκων : 300/ 100.000
Αυξάνεται η εμφάνιση ασθενών με μεταστάσεις στα οστά
ποιος ο πιο συχνος καλοηθης ογκους του μυοσκελετικου;
το οστεοχονδρομα
ποιοι οι πιο συχνοι πρωτοπαθεις κακοηθεις ογκοι του μυοσκελετικου;
- οστεοσαρκωματα
- .χονδροσαρκωματα
- σαρκωμα Ewing
με σειρα μεγαλυτερης σε μικροτερη συχνοτητα
ποιοι ογκοι σχετιζονται με ποιες ηλικιες;
- <5 Χρονών 🡪 Οστεομυελίτιδα ή Ιστιοκυττάρωση Langerhans > Πρωτοπαθής Όγκος Οστών (Ewing) > μετάσταση Νευροβλαστώματος, Λευχαιμία
- 10-20 Χρονών 🡪 Οστεοσάρκωμα
- > 50 Χρονών 🡪 Πολλαπλό Μυέλωμα, Μεταστάσεις > Χονδροσάρκωμα, Δευτεροπαθές Οστεοσάρκωμα
- Σαρκώματα Μαλακών Μορίων 🡪 Κυρίως σε Ηλικιωμένους, εκτός από το Ραβδομυοσάρκωμα και το Συνοβιακό Σάρκωμα
Ποια η κλινικη εικονα των ογκων του μυοσκλετικου;
1.Πόνος (τοπικός, νυχτερινός, αμβλύς, αυξάνεται με άσκηση:α)Άνω Άκρα 🡪 Ασυμπτωματικά ή Παθολογικό Κάταγμα
ΣΣ, β)Κάτω Άκρα 🡪 Έντονος και πρώιμος
2.Οίδημα (αντιδραστική εκδήλωση):Επιφανειακά Οστά
3.Αυξημένη Θερμοκρασία, Επίφλεβο 🡪 Επιθετικός Όγκος
4.Πυρετός και Νυχτερινός Ιδρώτας
***Συχνότερο εύρημα – Πόνος
Νυχτερινός πόνος Δ/δ από stress fracture
Εξασθενεί η οστική δομή- bone architecture is destroyed, the weakening leads to microfractures, causing pain
Μεγαλύτερα φορτία
αναφερετε τις συχνες παρουσιασεις των ογκων με βαση τις ηλικιες ;
- Παιδί με παθολογικό κάταγμα, χωρίς προηγούμενα συμπτώματα 🡪 Συνήθως καλοήθης (π.χ.ABC)
- Ηλικιωμένος με παθολογικό κάταγμα, χωρίς προηγούμενα συμπτώματα 🡪 Συνήθως μεταστατικός όγκος στο οστό ή Μεταβολικές ασθένειες που επηρεάζουν τα οστά (π.χ. Υπερπαραθυρεοειδισμός)
- Κακοήθεις Όγκοι Μαλακών Μορίων 🡪Συνήθως Μάζα που αυξάνεται σε μέγεθος χωρίς πόνο, εκτός αν πιέζει τους τριγύρω ιστούς (π.χ. Νεύρα) ή έχει διαβρώσει κάποιο οστό
ποια η κλινικη παρουσιαση των ογκων ΣΣ;
Οσφυαλγια, ριζιτικος πονος, ιππουριδικη συνδρομη (μετασταση, ταχεως αναπτυσσομενοι ογκοι), κινητικο έλλειμα (1/3), νευρογενες εντερο/νευρογενης κυστη
τι ξερετε για τον εργαστηριακο ελεγχο στους ογκους του μυοσκελετικου;
ΔΕΝ ΔΙΝΕΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
απο δω και κατω αναγνωση να μην τα ξερεις
(((((((Αναιμία 🡪 μυέλωμα, Ewing
↑ WBC 🡪 Ewing, Ηωσινόφιλο Κοκκίωμα
↑ TKE 🡪 Μυέλωμα, Ιστιοκυττάρωση Langerhans, Λέμφωμα
↑ ALP 🡪 50% στα Σαρκώματα
↑ Όξινη Φωσφατάση 🡪 Μετάσταση Ca Προστάτη
↑ Γ- σφαιρίνες (Bence – Jones στα ούρα) 🡪 Μυέλωμα
↑ Ca, P))))))))
τι πρεπει να χαρακτηρισουμε με τον απεικονιστικο ελεγχο;
1.μέγεθος βλάβης
2.όρια βλάβης:Σχετίζονται με τη βιολογική δραστηριότητα του όγκου και την αντίδραση του οστού σε αυτόν
Η επέκταση χαρακτηρίζεται από Απορρόφηση – Καταστροφή Οστού και Αντιδραστικό σχηματισμό οστού
- περιεχόμενο-σύσταση (matrix)
- εντόπιση
- αντίδραση του φλοιού
- περιοστική αντίδραση
- πολλαπλές εντοπίσεις
τι ξερετε για την εντοπιση των ογκων του μυοσκελετικου;
1.Επίφυση :Λίγοι Όγκοι (Χονδροβλάστωμα!, Clear Cell Χονδροσάρκωμα)
Η επιφυσιακή πλάκα λειτουργεί σαν φυσικός φραγμός
Μετά τη σύγκλειση, και καλοήθεις όγκοι ( GCT!, εγχόρδωμα, ανευρυσματική κύστη)
GCT – πιο συχνος ογκος επίφυσης
2.Επιφυσιακή Πλάκα:Οστεομυελίτιδα, Κακοήθειες ( Οστεοσάρκωμα > Ewing)
3.Μετάφυση:Ταχεία ανάπτυξη, Πιο συχνή προσβολή από Πρωτοπαθή Νεοπλάσματα Οστών
Πλούσια αιμάτωση 🡪 Συχνές Μεταστάσεις
Οστεοσάρκωμα, Χονδρο-Ινοσάρκωμα, Ενχόνδρωμα, Ινώδης Δυσπλασία, Απλή οστική κύστη, Ανευρυσματική οστική κύστη
4.Διαφυση:Πολλά είδη όγκων, αλλά πιο σπάνια
Όχι Χονδροβλάστωμα, GCT, οστεοβλάστωμα, ανευρυσματική
ποιοι ογκοι δινουν πολλαπλες εντοπισεις;
Πολλαπλούν Μυέλωμα Μεταστάσεις Ινώδης Δυσπλασία Ηωσινόφιλο Κοκκίωμα Εγχόνδρωμα (Ollier) Λέμφωμα Αιμαγγείωμα (Maffucci)
τι ξερετε για την βιοψια στους ογκους του μυοσκελετικου;(ειδη βιοψιας και επιπλοκες)
- Fine Needle Aspiration (FNA) : Κυτταρολογική Εξέταση
- Trocar Biopsy : X-RAY ή CT ,Δύσκολα προσπελάσιμους όγκους
- Incisional Biopsy : Σχεδιασμός προσπέλασης, αφαίρεση ουλής, Υλικό από περιφέρεια
- ,Frozen, Excisional biopsy : Σπάνιες
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
α)Διασπορά Όγκου : Ανοιχτή
β)Παθολογικό Κάταγμα : Κάτω Άκρα, Επηρεάζει Πρόγνωση
γ)Λοίμωξη Τραύματος : Αλλάζει θεραπεία και Πρόγνωση
ποια η θεραπεια των καλοηθων ογκων;
- Παρακολούθηση (follow-up)
2. Χειρουργική αφαίρεση όγκου (+/- Αυτομόσχευμα, Πρόθεση)
ποια η θεραπεια των κακοηθων ογκων;
αρχικα Ακθ και ΧΜθ για σμικρηνση του ογκου, επειτα
Χειρουργική Αφαίρεση
Ριζική Εκτομή Όγκου (+/- Αυτομόσχευμα, Πρόθεση)
Ακρωτηριασμός (Πρόθεση Άκρου)
ΑΚΘ,ΧΜΘ=>για υπολλειματα ογκου
συχνοτητα κακοηθων ογκων οστων
- ΠΜ
- Οστεοσαρκωμα
- Χονδροσαρκωμα
ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑ
ΚΑΚΟΗΘΕΣ
Άτομα ηλικίας 10-25 ετών,εφηβικη ηλικια!!
Εντόπιση:
-μεταφύσεις οστών, συνήθως στις πιο δραστήριες επιφύσεις (κάτω άκρο μηριαίου, άνω άκρο κνήμης, άνω άκρο βραχιονίου, κάτω άκρο οστών αντιβραχίου)
-διαφύσεις μακρών οστών
-σπανιότερα και σε άλλα οστά (σπόνδυλοι, λεκάνη, περόνη)
ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
γενετικο υποβαθρο:ογκογονιδιο MDR-1
Δευτεροπαθής εμφάνιση σε νόσο Paget, ακτινοβολία
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
ΠΟΝΟΣ(βύθιος, αόριστος) Τοπική διόγκωση (μεγάλη, σκληρή μάζα) Οίδημα μαλακών μορίων Αυξημένη θερμοκρασία δέρματος Έντονη τοπική ευαισθησία στην ψηλάφηση Επίφλεβο Ανορεξία >Γενική καταβολή, αδυναμία >Απώλεια σωματικού βάρους >Ήπια πυρετική κίνηση, εφίδρωση !!! ALP (40-80%)
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
Η οριστική διάγνωση της νόσου τίθεται μόνο μετά την ιστολογική εξέταση του νεοπλάσματος! ΒΙΟΨΙΑ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
ΕΝΔΟΜΥΕΛΙΚΟ:μεταφυση,πονος
ΠΑΡΑΟΣΤΙΚΟ:μεταφυση
ΠΕΡΙΟΣΤΙΚΟ:διαφυση,πονος
με σειρα 5ετους επιβιωσης: παραοστικο>περιοστικο>ενδομυελικο
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΣΤΕΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
ΧΜΘ,ΑΚΘ, Χειρουργικη εκτομη και γειτονικης αρθρωσης
δεν εβαλα λεπτομερειες
ΧΟΝΔΡΟΣΑΡΚΩΜΑ
Κακόηθες νεόπλασμα αποτελούμενο από θεμέλια ουσία χόνδρου και νεοπλασματικά χονδροκύτταρα (< χόνδρινος ιστός), χωρίς ένδειξη παραγωγής οστεοειδούς από τα νεοπλασματικά κύτταρα
Όγκος βραδείας εξέλιξης!!
30-60 χρονων
Είτε πρωτοπαθής (80%) ή δευτεροπαθής (20%) μετά από κακοήθη εξαλλαγή καλοήθων χονδρογενών όγκων (π.χ. οστεοχόνδρωμα)
Συχνότερη εντόπιση: πυελική και ωμική ζώνη, γόνατο, άνω άκρο μηριαίου, πλευρές και οστά σπλαγχνικού κρανίου
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΧΟΝΔΡΟΣΑΡΚΩΜΑΤΟΣ
Α) Πρωτοπαθές χ.
Κεντρικό (ενδομυελικό): κεντρικά αναπτυσσόμενο σε κ. φυσ. οστούν
Περιφερικό: Κακοήθης όγκος υαλοειδούς χόνδρου αναπτυσσόμενος στην επιφάνεια της μετάφυσης των μακρών οστών
Β) Δευτεροπαθές χ.
Κακοήθης όγκος υαλοειδούς χόνδρου αναπτυσσόμενος στο έδαφος προϋπάρχοντος ενχονδρώματος ή οστεοχονδρώματος