11.Κακώσεις ωμικής ζώνης, βραχιονίου, αγκώνος Flashcards
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΑΚΡΩΜΙΟΚΛΕΙΔΙΚΗΣ
Tύπος Ι: Διάστρεμμα ακρωμιοκλειδικής.
Τύπος II: Ρήξη ακρωμιοκλειδικού συνδέσμου & θυλάκου άρθρωσης. Κορακοκλειδικός σύνδεσμος ακέραιος ‹ 50% κάθετο υπερξάρθρημα κλείδας Tύπος III: Ρήξη ακρωμιοκλειδικού συνδέσμου & θυλάκου Ρήξη κορακοκλειδικού συνδέσμου Παρεκτόπιση κλείδας προς τα επάνω Κλείδα – ακρώμιο χωρίς επαφή Εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής Tύπος ΙV: Οπίσθια παρεκτόπιση κλείδας.
Τύπος V: Εξεσημασμένη παρεκτόπιση (200% - 300%)
Τύπος VΙ: Παρεκτόπιση προς τα κάτω
(ειδικός μηχανισμός κάκωσης)
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΑΚΡΩΜΙΟΚΛΕΙΔΙΚΗΣ
- Κακώσεις τύπου I, II: συντηρητικά , ανάρτηση έως 6 βδομάδες
*Κακώσεις τύπου ΙΙΙ: συντηρητικά ή χειρουργικά (αθλητές,χειρωνάκτες) - Κακώσεις τύπου IV, V, VI: χειρουργικά και μετά ανάρτηση για 6 βδομάδες
Λόγω πόνου που μπορεί να υπάρξει στην ακρωμιοκλειδική μια άλλη εναλλακτική θεραπευτική
λύση είναι :
Εκτομή περιφερικού τμήματος της κλείδας
& ανακατασκευή του κορακοκλειδικού συνδέσμου
με μεταφορά του ακρωμιοκορακοειδού συνδέσμου
ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΛΕΙΔΑΣ-ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
Κατάγματα μεσότητας (80%-85%)
Κατάγματα έξω τριτημορίου (10%-15%)
Τύπος Ι: ελάχιστα παρεκτοπισμένα
Τύπος ΙΙ: επί τα εντός των κορακοκλειδικών
συνδέσμων
Τύπος ΙΙΙ: κατάγματα αρθρικής επιφάνειας
Κατάγματα έσω τριτημορίου (5%)- συνήθως εξαρθρήματα, οχι ιδιαιτερη αντιμετώπιση
ΔΙΑΓΝΩΣΗ # ΚΛΕΙΔΑΣ
έκδηλη κλινική εικόνα
και ακτινογραφικά ευρήματα :flail schoulder=ασταθής ώμος , επιπλέει στον χώρο
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ # ΚΛΕΙΔΑΣ
Συντηρητική στην πλειονότητα των περιπτώσεων (>90%) ΣΟΣ:κλειδα ειναι αιματογενές οστό, δηλαδη αιμτώνεται από το περιόστεο=minimal επέμβαση ωστε να μην προκληθει μεγαλη βλαβη στα μαλακα μορια Χειρουργική: με πλάκες, βίδες Ανοικτά κατάγματα Συνοδή νευραγγειακή βλάβη Παρεκτόπιση κατεαγόντων άκρων >2cm Ψευδάρθρωση Ασταθής ώμος Κατάγματα έξω τριτημορίου τύπου ΙΙ
ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΩΜΟΥ -ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
τα πιο συχνα εξαρθρηματα, σπανια ομως σε παιδια κατω των 10 χρονων
1) ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ Αιτιολογία:
α.ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ
Πρωτοπαθές τραύμα ώμου
Δευτερευοπαθές μετά από κάκωση βραχ. Πλέγματος ή ΚΝΣ
β.ΜΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ (ακούσιο / εκούσιο)
Συγγενείς ανωμαλίες (ανεπάρκεια οστ. δομών ή μαλακών μορίων)
Συγγενής χαλαρότητα ιστών (Ehlers-Dunlos)
Αναπτυξιακή χαλαρότητα ιστών
Ψυχιατρικές διαταραχές
2)ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ Κατεύθυνση Πρόσθιο-πιο συχνό Οπίσθιο Κατώτερο Πολλαπλών κατευθύνσεων
3)ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ Χρονιότητα:
Οξύ
Υποτροπιάζον ( καθ’ έξην )
Χρόνιο
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΟΣ ΩΜΟΥ
-ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ Πόνος / οίδημα Επιπέδωση περιγράμματος ώμου Συγκράτηση από υγιές μέλος -Τραυματικό εξάρθρημα (πρόσθιο) ΣΟΣ Έλεγχος μασχαλιαίου νεύρου-του αισθητικου μερους του μέσω ελεγχου αισθητικοτητας της περιοχης κατω απο το ακρωμιο ΠΑΝΤΑ ΕΛΕΓΧΩ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΑΝΑΤΑΞΗ -Τραυματικό εξάρθρημα (οπίσθιο) Μέλος σε έσω στροφή Έλλειμμα έξω στροφής Αδυναμία υπτιασμού αντιβραχίου -ΜΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ Απουσία πόνου / ελάχιστος πόνος Ραβδώσεις δέρματος, υπερελαστικότητα αρθρώσεων (Σύνδρομο Ehlers- Dunlos) Απάθεια (Εκούσιο εξάρθρημα) Χαλαρότητα πολλαπλών αρθρώσεων (υπερέκταση αγκώνα, γόνατος, ΜΚΦ) Αστάθεια ώμου-Δοκιμασίες πρόσθιου + οπίσθιου συρταροειδούς
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΟΣ ΩΜΟΥ
Ro ώμου F/P -βλάβη Hill-Sachs:συμπιεστικο # στο
πίσω μέρος της βραχιόνιας κεφαλής
-βλάβη Bankart:αποκόλληση επιχειλίου
χόνδρου από ωμογλήνη
Ro ώμου διαμασχαλιαία για αναδειξη
υπεξαρθρηματος
Πλάγια προβολή West Point :βλεπω σχεση ωμοπλατης
με ωμογληνη πχ για να δω
υπεξαρθρηματα που ειναι συνηθως τα
οπίσθια
CT+/- αρθρογράφημα: βλάβες σε επιχείλιο χόνδρο -
bankart lesion, αρθρικο θυλακο,
αρθρικες επιφανειες
MRI+/- αρθρογραφημα
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΟΣ ΩΜΟΥ
1.χορήγηση διαζεπάμης
2.κίνηση προς πλευρά που έγινε το εξάρθρημα
ΟΞΥ ΠΡΟΣΘΙΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ: τεχνική Kocher
τεχνικη Ιπποκράτη-ΟΧΙ
ΠΙΑ λόγω βλάβης
μασχαλιαίου
τεχνική
Stimson(βαρυτικης
ελξης)
ΑΝ ΔΟΚΙΜΑΣΟΥΜΕ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΤΟ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ ΠΑΜΕ ΓΙΑ ΑΝΑΤΑΞΗ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
ΟΞΥ ΟΠΙΣΘΙΟ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ:Έλξη στο βραχίονα με
απαγωγή ώμου
Έξω στροφή
με ώθηση κεφαλής
προς τα εμπρός
ΚΑΙ ΕΠΕΙΤΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Ακινητοποίηση επί 4 εβδομάδες
Πρόγραμμα αποκατάστασης 6-12 μην.
(ενδυνάμωση στροφέων,πρώτα έσω και μετά
έξω)
Όσο πιο νέα η ηλικία τόσο μακρύτερος ο χρόνος ακινητοποίησης
ΥΠΟΤΡΟΠΗ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΟΣ ΩΜΟΥ
το 50% των τραυματικών εξαρθρημάτων υποτροπιαζει και λέγεται:
Υποτροπιάζον εξάρθρημα
Σπάνιο στα παιδιά
Εμφανίζεται σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες
ΠΟΤΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΩ ΣΤΑ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΑ ΩΜΟΥ
Αποτυχία προγράμματος αποκατάστασης
Καθ’έξην εξάρθρημα
ΑΝΟΙΧΤΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΩΝ ΩΜΟΥ
Υποτροπιάζον εξάρθρημα (50%)
Βλάβη μασχαλιαίου(συνήθως νευραπραξία
->αποκατάσταση)
ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ -ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ
#εγγυς βραχιονιου #διάφυσης εξάρθρημα ώμου
ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
5%# ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ,ΣΥΝΗΘΗ ΣΕ ΝΕΟΓΝΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ,έξαρση στα 15 έτη
#- Επιφυσιολίσθηση ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ (Salter-Harris)
ΑΚΤΝΟΛΟΓΙΚΑ( face, πλάγια διαωμοπλατιαια)
Μη εμφανής εάν η βραχιόνιος κεφαλή δεν έχει εμφανίσει πυρήνα οστεοποίησης.
Μη φυσιολογική σχέση ωμογλήνης – βραχιονίου
ΠΟΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΕ #ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ;
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ
< 5 έτη Ήπιοι χειρισμοί χωρίς αναισθησία
90ο κάμψη:Διόρθωση πρόσθιας μετατόπισης διάφυσης
Μέτρια απαγωγή:Διόρθωση προσαγωγής διάφυσης
Ήπια έξω στροφή
ΣΟΣ Άριστα αποτελέσματα ακόμα και χωρίς πλήρη ανάταξη , λόγω οστικής ανακατασκευής
> 11 έτη
1ου, 2ου βαθμού SH:Περίδεση, ανάρτηση
(χωρίς ανάταξη)
3ου βαθμού SH:Ανάταξη σε γωνίωση Ακινητοποίηση (3 εβδομάδες) 4ου βαθμού SH:Ανάταξη, ακινητοποίηση σε "θέση χαιρετισμού" (4-6 εβδομάδες)
ΠΟΤΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΥΜΕ ΣΤΑ #ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ;
με πολλαπλές κακώσεις
Ανοικτά #
Εκτεταμένη βλάβη περιοστέου
#/εξαρθρήματα (επί αδυναμίας κλειστής ανάταξης)
ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
ακτινολογικη απεικονιση
Συχνά απαιτούν:
-Ανοικτή ανάταξη
-Εσωτερική οστεοσύνθεση (κοχλίας υστέρησης ή σύρμα)
Ενδείξεις:
# μειζ. βραχ. Ογκώματος
# ελ. βραχ. ογκώματος
ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΠΕΤΑΛΟΥ
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
ΕΞΩΑΡΘΡΙΚΑ:# μείζονος βραχιονιου ογκωματος, #χειρουργικου αυχένα
ΕΝΔΟΑΡΘΡΙΚΑ: ενσφηνωμένα,με παρεκτόπιση, μεγάλη παρεκτόπιση, #-εξάρθρημα
ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΑ:3 ακτινολογικες προβολες
ΠΟΤΕ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ #ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Απαρεκτόπιστα #
Ακινητοποίηση 3-6 εβδομάδες
Την 15η ημέρα και μετά ήπια κινητοποίηση Προοδευτικά εντονότερη μετά την 30η ημέρα
ΠΟΤΕ ΚΑΝΟΥΜΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ #ΕΓΓΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Παρεκτοπισμένα # μειζ. ογκώματος
Εσωτερική Ο.Σ (Βίδες,Σύρμα ελκυσμού)
-Μεμονωμένοι κοχλίες: ασταθής Ο.Σ
Κίνδυνος παρεκτόπισης σε πρώιμη κινητοποίηση
-Ε.Μ. ήλωση σε επιλεγμένα # με επέκταση στην διάφυση, γίνεται πρώιμη κινητοποιηση
-Διαδερμικά Kirschner wire (K-W):Απαιτητική μέθοδος χρήζει εμπειρίας ,ακινητοποίηση για 5 εβδ
Αφαίρεση βελόνων σε 6 εβδ και υποβοηθούμενη κινητοποίηση
-ανοικτή ανάταξη-οστεοσυνθεση με πλάκα-βίδες:Σταθερή οστεοσύνθεση άρα
πρώιμη κινητοποίηση
-ημιολικη αρθροπλαστικη:# εξάρθρημα
4 τεμαχίων, διαχωρισμός κεφαλής, παραμένει περιορισμός κινησης απαγωγης, το χέρι πάει μέχρι 90 μοιρες σε απαγωγη
-αναστροφη ολικη αρθροπλαστικη:σε χρόνια ρήξη, απτυχια χ αποκατάστασης, μετά από αποτυχημενη ολικη αρθροπλαστικη, απωλεια -μη επισκευασιμες βλάβες στροφικου πεταλου
#ΔΙΑΦΥΣΗΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
3% των καταγματων
συνήθως ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ με πολύ καλά αποτελέσματα
ΣΟΣ:πορεία κερκιδικού νεύρου στην αύλακα=κίνδυνος τραυματισμού
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ Α
Απλά κατάγματα δυο οστικών τεμαχίων χωρίς συντριβή
ΤΥΠΟΣ Β
Επιπλέον τρίτο οστικό τεμάχιο τύπου σφήνας ή πεταλούδας
ΤΥΠΟΣ C
Συντριπτικά κατάγματα
ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ #ΔΙΑΦΥΣΗΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ
-Παραμόρφωση
-Οίδημα
-Ευαισθησία
-Αδυναμία κίνησης του βραχίονα
-Συχνές συνοδές κακώσεις
ΚΑΛΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ DOPPLER
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΝΔΟΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
βλάβη μασχαλιαίου νεύρου(# κεντρικού άνω τριτημορίου)
βλάβη κερκιδικού νεύρου(# μεσότητας & κάτω τριτημορίου)
Απαραίτητη η εκτίμηση του κερκιδικού νεύρου πριν από κάθε ανάταξη
ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ #ΔΙΑΦΥΣΗΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ
Προσθιοπίσθια & πλάγια ακτινογραφία
Απεικόνιση ώμου και αγκώνα
Ακτινογραφία με έλξη σε συντριπτικά ή παρεκτοπισμένα
Συγκριτικές ακτινογραφίες για προεγχειρητικό σχεδιασμό
Τομογραφίες & CT σπάνια :σε εμπλοκή αρθρικών επιφανειών
ΣΟΣ CT, MRI & σπινθηρογράφημα σε παθολογικά #
ΣΤΟΧΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ #ΔΙΑΦΥΣΗΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ
ΣΤΟΧΟΙ
Πώρωση σε αποδεκτό άξονα
Λειτουργική αποκατάσταση
ΚΑΛΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ:
ηλικία, παρουσία συνοδών κακώσεων, κατάσταση μαλακών μορίων, μορφολογία κατάγματος
ΠΟΤΕ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ ΤΑ #ΔΙΑΦΥΣΗΣ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ
Αποδεκτές συνθήκες : πρόσθια-οπίσθια γωνίωση μέχρι 20º παραμόρφωση σε ραιβότητα μέχρι 30º βράχυνση μέχρι 3cm Πώρωση >90% -κρεμάμενος γύψος -γύψινος νάρθηκας U σχήματος -επίδεση Velpeau -σκελετική έλξη -λειτουργικός νάρθηκας Sarmiento ΣΥΝΗΘΩΣ 1) ΝΑΡΘΗΚΑΣ ΣΧΗΜΑΤΟΣ U πάνω από το δελτοειδή & το ακρώμιο, στην έξω & έσω επιφάνεια βραχιονίου, γύρω από τον αγκώνα ΕΝΔΕΙΞΗ Άμεσος τρόπος ακινητοποίησης # με ελάχιστη βράχυνση ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ απώλεια έκτασης αγκώνα ερεθισμός μασχαλιαίου νεύρου δυσανεξία ασθενούς λόγω ογκώδους κατασκευής μπορεί να γλιστρήσει, συχνά αλλαγή Σε 1-2 w. αντικατάσταση από λειτουργικό 2)ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΝΑΡΘΗΚΑΣ: ανάταξη μέσω συμπίεσης των μαλακών μορίων επιτρέποντας κίνηση σε ώμο & αγκώνα Αντενδείξεις:μεγάλη κάκωση μαλακών μορίων ή οστική απώλεια αναξιόπιστος ή μη συνεργάσιμος ασθενής αδυναμία διατήρησης αποδεκτού άξονα ανάταξης Ο πιο ευρέως αποδεκτός θεραπευτικά Εφαρμογή είτε άμεσα είτε σε 1-2 w Εβδομαδιαίος επανέλεγχος τις πρώτες 3-4w Σύνολο εφαρμογής τουλάχιστον 8w