ziektebeelden nefro Flashcards
urinaire infecties -> mogelijkheden
cystitis
recidiverende cystitis
pyelonefritis
urosepsis
pyonefrose
cystitis etiologie
opstijgende infecties peri-anale regio
(atrofie mucosa menopauze, obsessief intiem toilet, coïtus, vesico-ureterale reflux)
vrouwen > > mannen
cystitis symptomen
pollakisurie
nycturie
urgency en urgency-incontinentie
oligurie
valse mictiedrang
dysurie
cystitis KO
drukpijn suprapubisch
cystitis: wat is er NIET aanwezig (kliniek)
GEEN koorts
GEEN macroscopische hematurie
GEEN nierslagpijn
cystitis TO
dipstick
- leukocyten esterasen
- nitrieten
- +- hematurie (hemorragische cystitis)
microscopie
cultuur
urinecultuur en pyurie bij pt zonder klachten en RF -> behandelen?
nee
ongecompliceerde cystitis R/
veel drinken
korte AB kuur
-> opties:
* Monuril 6g (1 zakje eenmalig) = fosfomycine
* Furadantine 100mg (3x/d voor 3-7d) = nitrofurantoïne
effect van AB bij ongecompliceerde cystitis
symptomen duren 2 dagen korter
–> eerder voor comfort pt dan echt nodig
wnr is cystitis gecompliceerd?
man: altijd gecompliceerd! -> check PSA!
=> bij prostatitis lange behandelingsduur (+- 21d)
residu na mictie
neurogeen blaaslijden
lithiasis
urinaire katheter
koorts
gecompliceerde cystitis R/
ciprofloxacine 500mg (2x/d)
levofloxacine 500mg (1x/d)
temocilline 2g (2x/d)
recidiverende cystitis definitie
> 2 infecties in 6 maanden
OF
> 3 infecties in 12 maanden
(re-infectie of persisterende infectie)
recidiverende cystitis onderzoeken
residubepaling
echografie
cystoscopie
recidiverende cystitis R/
post-coïtale AB profylaxe
geen spermiciden
lokale oestrogenen indien menopauze
laag gedoseerde profylaxe
preventie recidiverende cystitis
plassen na coïtus
constipatie vermijden
zepen met neutrale pH
indien VUR –> anti-reflux operatie
pyelonefritis etiologie
opstijgende urineweginfectie
pyelonefritis symptomen
~cystitis
HOGE koorts
flankpijn
vaak nausea en braken
anorexie
algemeen onwel
pyelonefritis KO
drukpijn suprapubisch
WEL nierslagpijn
pyelonefritis TO
ALTIJD urinecultuur en hemocultuur
labo: cofo, CRP, sediment
echo of CT met contrast enkel op indicatie
(vermoeden urosepsis, RF, geen verbetering na 48-72u therapie)
pyelonefritis R/
EERST cultuur (hemo+urine)
quinolones 10-14 dagen: opname of ambulant
(ciprofloxacine, levofloxacine, temocilline, amikacine)
herevaluatie na 2-3 dagen
urosepsis etiologie
bacteriëmie < urinaire infectie
urosepsis kliniek
~cystitis
~pyelonefritis
rillingen
algemeen onwel
bleek
BD gedaald
tachypneu
tachycardie
KO: drukpijn suprapubisch, NSP
urosepsis TO
urine + hemocultuur
labo: cofo, nierfunctie, stolling
evt CT met contrast
urosepsis R/
culturen nemen!!
urine output opvolgen
AB (cefotaxime, temocilline, amikacine)
draineren zo nodig
* indien obstructie: AB niet voldoende -> MOET gedraineerd w
pyonefrose =
pusvorming in de nier door langdurig ontsteking van de nier
pyonefrose etiologie
obstructie nier/ureter
(steen, tumor, vroegere operatie)
pyonefrose kliniek
pyelonefritis
+ sepsis OF niet beter na therapie
pyonefrose TO
ALTIJD CT met contrast
pyonefrose R/
AB
drainage nier
- nefrostomie
- ureter stent (DJ-stent)
hyperkaliëmie =
K > 5.0 meq/L
wnr is hyperkaliëmie urgentie?
indien K > 7meq/L
of ECG afwijkingen
hyperkaliëmie etiologie
pseudohyperkaliëmie
door cel-uitwaartse K shift
door K excretiestoornis
(transtubulaire K gradient < 10)
(urinair K < 40 meq/L)
pseudohyperkaliëmie: mogelijke oorzaken
- slechte bloedafname -> hemolyse
- lange bewaring bloedstaal
(glucose raakt op -> Na/K pomp werkt niet)
hyperkaliëmie door cel-uitwaartse K shift: mogelijke oorzaken
- metabole acidose
(HCl, NIET bij ketoacidose of lactaatacidose) - hyperosmolaliteit
- verhoogde weefselafbraak
- toxisch medicamenteus
(B2-blokkers, digitalisintox) - hypokalemische periodieke paralyse
(erfelijke ziekte, episodes paralyse/parese)
hyperkaliëmie door K excretiestoornis: mogelijke oorzaken
- renaal
(chron NI, acute NI) - toxisch medicamenteus
(hypo-reninemisch hypo-aldosteronisme <– diabetische nefropathie; NSAIDs, calcineurine-inhib, heparine)
(K-sparende diuretica bv spironolactone, ACE-I, ARB, trimethoprim en pentamidine AB) - endocrinologisch
(ziekte van Addison = prim bijnierschorsinsuff: Na daalt, K stijgt) - voltage-dependent RTA bij systeemziekte
- gedaald ECV
(HF, cirrose, bloedverlies)
hyperkaliëmie kliniek
pas bij hoog K > 7 meq/L
- spierzwakte -> opstijgende verlamming
- hart: ECG: spitste T toppen -> verbreding QRS -> PR verlening en afplatten P -> ritme ST (VT, VF) en geleidingsST (vb bradycardie)
hyperkaliëmie R/
behandeling oorzaak
(medicatie: zie internistische leidraad)
hypokaliëmie =
K < 3,5 meq/L
wnr hypokaliëmie gevaarlijk
indien K < 2,5 meq/L
hypokaliëmie etiologie
valse hypokaliëmie
verhoogde opname in cellen
toxisch medicamenteus
verminderde inname
extrarenaal verlies
renaal K verlies
endocrinologisch
hypokaliëmie door valse hypokaliëmie: mogelijke oorzaken
pseudohypokalemie door zeer hoge leukocytose (> 100.000/ml)
hypokaliëmie door verhoogde opname in cellen: mogelijke oorzaken
Alkalose
(braken, diuretica,
hyperaldosteronisme)
Insuline
(Exogeen: insuline toediening / Endogeen: refeeding)
sympatische activiteit
(myocardinfarct, betamimetica, dobutamine)
toediening vitamine B12 of foliumzuur bij
megaloblastische anemie
(want dan opeens
terug aanmaak RBC -> met K in)
toediening groeifactoren bij neutropenie
(idem: aanmaak cellen)
hypothermie
hypokaliëmie door toxisch medicamenteuze etiologie: mogelijke oorzaken
barium
cesium
chloroquine
Cisplatinum
Diamox
hypokaliëmie door verminderde inname: mogelijke oorzaken
alcoholisme
anorexie
hypokaliëmie door extrarenaal verlies: mogelijke oorzaken
braken
diarree