NEUROLOGIE Flashcards

1
Q

hoofdpijn anamnese

A

ICE

V: al eerder gehad? al iets geprobeerd?

A:
- spanningshoofdpijn: drukkend / knellend
- migraine: bonzend
- clusterhoofdpijn: stekend
- trigeminusneuralgie: elektrische pijnscheut

L: unilat vs bilat, holocraniëel, frontaal, …
- spanningshoofdpijn: bilat, strakke band om het hoofd, holocranieel
- migraine: unilateraal
- clusterhoofdpijn: unilateraal retro-orbitaal
- trigeminusneuralgie: unilateraal (V2-V3 gebied)

T: wnr gestart? plots of geleidelijk? duur? trauma vooraf gegaan?
- spanningshoofdpijn: min-d, ‘s avonds erger
- migraine: u-d
- clusterhoofdpijn: aanval duurt min-u (15-180min) -> clusters (gegroepeerde aanvallen) van hoofdpijn duren vaak ongv 8-10 weken (met aantal aanvallen per dag) -> enkele keren per jaar
- trigeminusneuralgie: sec-min, plots optredend

I: NRS
- spanningshoofdpijn: licht-matig
- migraine: matig - heftig
- clusterhoofdpijn: zeeer heftig
- trigeminusneuralgie: heftig

S:

-> beter/erger
- spanningshoofdpijn: neemt niet toe bij beweging
- clusterhoofdpijn: bewegingsdrang
- trigeminusneuralgie: uitgelokt dr sensorische stimulatie (scheren, koude lucht, eten, praten)
- uitlokkers nagaan: stress, vermoeidheid/slaapgebrek, menses, cafeïne (rode wijn, chocolade, koffie, thee, cola)

-> begeleidend:
- spanningshoofdpijn: geen geassoc S/
- migraine: nausea/braken, fotofobie/sonofobie, kinesiofobie, aura => transiënte neurol S/ (visueel: vreemde kleuren en vormen, lichtflitsen, scotoom; dd oogmigraine // evt hemibeeld: sonsorisch of motorisch // spraakST …)
- clusterhooofdpijn: ipsilat autonome S/ -> vb. rood tranend oog, verstopte neus, ..;

CAVE meningitis:
- bact: enkele dagen aspecifieke S/ -> in enkele uren typisch beeld: hevige hoofdpijn, evt braken, fotofobie/sonofobie, hoge koorts, malaise/verwardheid, nekstijf, evt petechiae, … -> evolutie nr BWZ daling en coma
- viraal: hoofdpijn, koorts, nekstijfheid (geen BWZ daling / geen epilepsie / geen focale neurol uitval <-> WEL bij virale encefalitis)

DD craniocerebraal trauma (impact op hoofd)
- commotio: transiënt neurol functieverlies: BWZ daling, amnesie, duizeligh, …
- epiduraal hematoom (< schedeldakfractuur, meestal a meningea media): suf -> even helderder -> daling BWZ => levensbedreigend (inklemming)
- subduraal hematoom (< gescheurde brugvene): bewust -> snel achteruit, hoge kans sterfte

DD subarachnoidale bloeding < ruptuur aneurysme (rokers, aHT, BWziekte), arterioveneuze malform:
- hyperacuut zeer hevige hoofdpijn = thunderclap headache (vaak occipitaal, kan ook holocranieel), nausea/braken, fotofobie, uitval, nekstijfheid -> snelle evolutie naar coma, epileptische insulten

andere S/ (syst anamnese): B- sympt, wazig zicht, hoge BD, nekpijn, …

WAMPLE: GM, gekend met migraine, migraine in fam (90%)?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hoofdpijn DD

A

primaire hoofdpijn
- migraine
- clusterhoofdpijn
- spanningsphoofdpijn
- hoofdpijn door misbruik analgetica (>3d/w, R/ GM reduceren)
- pseudotumor cerebri (gestegen ICP, beeldvorming nl, R/ gewichtsdaling, acetazolamide, evacuerende LPs)

secundaire hoofdpijn:
- arteritis temporatis (R/ CS hoge dosis -> afbouwen)
- glaucoom

andere:
- subarachnoidale bloeding
- CVA/TIA
- intracraniele overdruk door RIP
- meningitis/encefalitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

D/ migraine

A

klinisch
(aantal weken hoofdpijndagboek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

R/ migraine

A

aanvalsbeh:
- 1e lijn: paracetamol (evt + domperidone)
- 2e lijn: triptanen

preventie: triggers vermijden, voldoende slaap

onderhoudsmedicatie zo > 2 aanvallen per maand:
- BB
- valproaat
- topiramaat
- amitryptilline

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

R/ spanningshoofdpijn

A

pijnstilling (paracetamol of NSAID)

evt amitryptilline als onderhoudsR/ zo chronisch en hinderlijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

R/ clusterhoofdpijn (= horton-neuralgie)

A

aanvalstherapie:
- inhalatie 100% O2
- triptanen SC of via neusspray

onderhoudsbehandeling: CS, verapamil, lithium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

trigeminusneuralgie R/

A

Baclofen
Carbamazepine
Lamotrigine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

hoofdpijn KO

A

inspectie (hoofdwonde, ziek, huid …), parameters

GCS
oriëntatie in trias
KNO (steeds li en re vergelijken waar toepasbaar)

Meningisme uitsluiten (nekstijf?)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

GCS

A

score op 15

=> Eyes (4)
- spontaan
- bij aanspreken
- bij pijn
- niet

=> Motoric (6)
- opdracht uitvoeren
- lokaliseren van pijn
- terugtrekken (pijn)
- abnl buigen (pijn)
- abnl strekken (pijn)
- geen reactie

=> Verbal (5)
- geörienteerd
- verward (zinnen)
- inadequaat (woorden)
- onverstaanbaar (geluiden)
- geen reactie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

oriëntatie in trias

A

wie bent u
waar bent u
welke dag is het

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

testen meningitis

A
  • nekstijfheid
  • KErnig: heup- en knieflexie tot 90° -> Knee Extenstion -> painful/limited
  • brudziNsKi: Neck flexion elicits Knee flexion

(opm: < 1j -> voel aan fontanel)

& volledig neurologisch onderzoek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

DD meningitis

A

subarachnoidale bloeding
cerebralen veneuze thrombose (drukgevoel, roker? OAC?)
virale myalgie met spanningshoofdpijn
migraine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

TO bij hoofdpijn

A

nvt zo geen alarmsymptomen:

vermoeden meningitis:
labo (stolling, …), hemocultuur
LP (zo snel mogelijk!)
- zo uitvasverschijnselen/bewustzijnsdaling/epilepsie (=> tekens encefalitis), papiloedeem: eerst CT hersenen (RIP uitsluiten) -> dan LP

vermoeden SAB: CT schedel
- Zo postief (bloed in basale cisternen) -> Angiografie
- Zo negatief -> LP -> zo bloederig -> Angiografie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

S/ encefalitis

A

tekens van meningitis
- hoofdpijn
- misselijkheid
- algemene malaise
- sonofobie
- fotofobie
- koorts

+
bewustzijnsveranderingen
focale neurologische afwijkingen
epilepsie aanvallen
gedragsST/psychiatrische/cognitieve klachten (vnl tgv HSV-1, aantasting temporaalkwabben)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

R/ meningitis

A

als bacterieel (of als voor D/ reeds AB ingenomen): asap AB (na hemocultuur en LP, maar voor CT (en dus voor LP) indien CT nodig)
- IV ceftriaxone 10-14d (= 3e gen cefalosp) + eerste 4d associëren met dexamethasone = CS
- bij neonati, zws, immuungecompr, ouderen: + ampicilline (Listeria)

als viraal: evt pijnstilling

vraag na of er nauw contact is geweest met anderen –> rifampicine profylaxe 2d voor contactpersonen bij meningokokken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

beleid virale encefalitis

A

diagnose virale encefalitis (LP)
-> aciclovir starten
-> PCR HSV
- pos: MRI hersenen + EEG op indicatie, behandeling verder
- neg en geen klin verdenking: stop aciclovir => virale encefalitis heeft geen beh nodig <-> uitz: herpes encefalitis en HIV encefalitis

R/ herpes encefalitis: IV aciclovir min 14d (3dd 10mg/kg)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

R/ subarachn bloeding

A

observatie, monitoring (cardiaal, respiratoir), bloednames (elektrolytenST?)

aanpak afh oorz: vb aneurysma: clipping, coiling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

LP meningits bact vs viraal

A

bact
- troebel/gelig
- stijging WBC (pleiocytose: polymorf)
- daling glucose
- stijging EW

viraal
- helder
- mononucleair (lymfocyten gestegen, initieel evt polymorf)
- glucose nl
- totaal EW nl - licht verhoogd

[tbc meningitis: lymfocytose, sterke daling glucose, sterke stijging EW]

[encefalitis: helder LP vocht, WBC nl of gestegen lymfocyten, glucose nl of gedaald, EW nl of gestegen]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

perifere facialisparese kliniek

A

= uitval n VII (lager motor neuron: nc facialis, n facialis)
< Bell’s palsy, idiopathisch (2/3), herpes zoster oticus (ramsay hunt), lymeborreliose, cholesteatoom, trauma, tumor, …

S/ acuut begin (1-2d)
=> alle gelaatsspieren aan aangetaste zijde zijn aangedaan (ipsilat!)
- afhangende mondhoek
- onvermogen oog te sluiten
- rimpels voorhoofd weg, wenkbrauw lager

=> n facialis takken
- tak nr traan- en speekselklieren -> verminderde traansecretie, verminderde speekselvloed
- chorda tympani: smaakverandering ipsilat
- n stapedius: overgevoeligheid voor geluid

=> spraakST, slikST, lichte pijn in/rond oor

KO: teken van Bell

20
Q

teken van Bell

A

reflex opwaartse deviatie vd ogen bij poging oogleden te sluiten

21
Q

perifere facialisparese R/

A

onderliggende oorzaak behandelen

indien idiopathisch: uitleg
- CVA hebben we uitgesloten
- 85% begint herstel binnen 3w, zonder beh geneest 70% zonder restletsels
- kans op herstel vergroot dr CS
- evt logopedie vr spraak en slikken

22
Q

centrale facialisparese kliniek

A

letsel hoger motor neuron
< TIA, CVA, perinatale asfyxie, hersentumor

S/ plots of geleidelijk ontstaan klachten

=> afhangende mondhoek

=> dubbelzijdige corticobulbaire innervatie
- intacte bovenste gelaatshelft: pt kan ogen dichtknijpen en wenkbrauwen optrekken
- smaak, vochtsecretie, gehoor normaal

bijkomende sympt indien CVA: bv ook krachtsverlies arm/been

23
Q

centrale facialisparese R/

A

afhankelijk van oorzaak

stel CVA:
- trombolyse (alteplase = tPA: °plasmine -> fibrinolyse) binnen eerste 4,5u na begin S/
-> aspirine/acetylsalicylzuur indien geen trombolyse acuut gehad
- levenslang anti-aggregantia: acetylsalicylzuur (asaflow)

24
Q

KO en TO bij facialisparese

A

inspectie
- asymmetrie gelaat? koorts? …

KNO
- craniale zenuwen testen
-> maak onderscheid tss perifere en centrale facialisparese: n VII: musculatuur gelaat testen (wenkbrauwen optrekken, ogen dichtknijpen, glimlachen, tanden tonen, lippen op elkaar persen)
-> opm: gelijktijdig uitval van andere zenuwen past niet bij idiopathische facialisparese

  • ook coördinatie en kracht ledematen

evt meningeale prikkeling?
- (Bell’s palsy < zwelling tgv virale infectie?)

zoeken naar oorzaak
- perifere facialisparese: herpesblaasjes op oor/mond/tong? // oor: otitis media? cholesteatoom? // tumor: oor/mondholte/tonsillen/LK? // trauma: CT schedel vr fractuur bot nabij oor
- bij centrale facialisparese: CT schedel zonder contrast bij vermoeden CVA; vaak MRI hersenen om oorzaak te achterhalen

=> dus voel aan LK, kijk in oren en mond zo geindiceerd

25
Q

klinisch neurologisch onderzoek

A

meningeale prikkeling?

ZITTEND
1/ algemene inspectie (atrofie, nystagmus, tremor, …)

2/ mentale status
- bewustzijn: GCS
- oriëntatie in tijd / plaats / persoon
- inprenting (3 woorden herh) - digit span forward (vb 6 getallen herh) - KTG (3 woorden van daarnet) - taal (benoemen, zin herhalen, begrip=>opdracht, lezen, schrijven) - klok tekenen (wijzers bv 9u)

3/ craniële zenuwen

4/ tonus over gewrichten testen + kracht en sens BL (schouderabductie C5, elleboogflexie C5-C6 en -extensie C7, polsflexie C7 en - extensie C6, vingerspreiden C8-T1) (vss plaatsen: voelt dit nl? voelt dit scherp? evt dubbel simultane stimulatie) + kracht en sens OL (heupflexie, knieflexie- en extensie, voetdorsiflexie en -plantairflexie) (vss plaatsen: voelt dit nl? voelt dit scherp? evt dubbel simultane stimulatie)

5/ osteotentineuze reflexen: triceps C7, biceps C5, brachioradialis, hoffman-tromner (piramid); kniepees, achillespees, (°)

6/ VNP (coördin:met vinger neus aanraken, analoog andere hand // met vinger neus aanraken, dan vinger dokter aanraken), Barré (coördin: armen gestrekt voor zich met handpalmen nr boven -> ogen dichtdoen: eerst pronatie dan pas zakken arm), snelle vingerbewegingen, snelle alternerende handbewegingen

LIGGEND
7/ hielknieproef (coördin: hiel op knie van ander been -> beweeg nr beneden), mingazinni (coördin: benen opgetrokken houden ged 30 sec met gesloten ogen)

8/ (°) voetzoolreflex (van onder nr boven, in flexie = nl / extensie = piramid)

STAAND
9/ gang: gwn, teengang, hielgang, koorddansersgang

10/ romberg (pt staat recht met voeten samen, 30 sec vooruit kijken -> 30 sec ogen sluiten => pos = sens ataxie dd cerebellaire ataxie), unterberger (1min op 1 plaats stappen met knieën hoog en armen horiz vooruit met ogen dicht => vestib)

26
Q

KNO craniële zenuwen

A

(I): vraag of verminderde reuk opgemerkt (vb Parkinson)
II
- gezichtsveldtesten: confrontatietest (kijk nr mn neus, welke vinger zie je bewegen: alle kwadranten) + met 1 gesloten oog (zeg wnr je vinger ziet)
- pupil lichtreflex: PEARL (direct + consensueel), swinging flash light (afferent defect)
- pupil accommodatie-convergentie reflex

III, IV, VI
- oogvolgbewegingen: horiz, vertic + saccaden
- n vestibularis hier mee testen: nystagmus?

V
- sensib V1-V3 (faciaal)
- cornea reflex
- kaakreflex (nl afwezig/zwak)

VII
- faciale motoriek: ogen dichtknijpen, lippen op elkaar persen, tanden

VIII
- gehoor: naast oor wrijven

IX, X
- huigelevatie: zeg eens aaaa (unilat letsel: uvula nr gezonde kant)

XII
- tong uitsteken (unilat letsel: tong bij uitsteken nr aangetaste zijde) & snel van li nr re bewegen

XI
- m SCM (hoofd tgn hand duwen)
- m trapezius (schouders opheffen)

27
Q

TIA

A

tijdelijk bloedtoevoer naar hersenen verstoord
=> neurologische S/ verdwijnen binnen 24u (uitval meestal < 15min)

CAVE: 1/10 binnen 3m een CVA

KNO!!!

28
Q

CVA beeldvorming

A

CT schedel zonder contract: uitsluiten bloeding of massa

ischemische CVA: eerste uren nog een normale CT mogelijk!

29
Q

afasie
- Broca
- Wernicke
- conductie

A

Broca: gyrus frontalis inf (L)
- meestal bewust
- niet-vloeiend, wel begrip, woordarmoede / woordvindingsprobl

Wernicke: gyrus temporalis sup (L)
- vaak onbewust
- vloeiend, begrip gestoord, inhoudelijk leeg / grammaticaal fout

conductie
- kan praten en taal begrijpen, maar kan niet herhalen wat eerder is gezegd

30
Q

anisocorie dr defect n III

A

normaal: parasympatische zenuwvezels van n oculomotorius -> m sfincter pupillae -> miosis
uitval nIII: lichtstijve pupil in mydriase + volledige ptose (m levator palpebrae sup)
(<-> horner = orthosymp uitval: miosis en ptose)

(tumor, epiduraal/subduraal hematoom)

31
Q

A/ epilepsie aanval (of syncope; bwz-daling)

A

ICE

V: al eerder gehad of 1e keer?
(nt 1e keer: welke medicatie hiervoor? therapietrouw? laatste aanpassing?)
A: type aanval: cfr infra
L: waar -> in welke omstandigeheden?
T: hoe lang geleden?, hoe lang heeft het geduurd? vanzelf wakker geworden?
I
S: wegraking -> MAAK ONDERSCHEID SYNCOPE (reflexsyncope: vasovagaal/situationeel/sinus caroticus, cardiale syncope, orthostatische hypo) EN EPILEPTISCHE AANVAL
- prodromen? (zweten, zwart voor ogen), palpitaties? RSP?
- stuipen? post-ictale verwardheid? tongbeet? urineverlies? (°)

tonisch-clonisch: (°)
- bwz verlies en plotse val? contractie spieren vr ongv 20 sec met daarna ongv 60sec spierschokken? blauwe lippen? speeksel op mond? tongbeet? na aanval nog even niet responsief en verward? urineverlies? nog uren hoofdpijn/spierpijn/vermoeidheid gehad?

absense (nl kinderen):
- bwz en activiteiten abrupt en kortdurend onderbroken? plots staren? nadien volledig nl? aantal keer per dag?

atone aanval (vnl kinderen):
- plots verlies spierkracht met neervallen? enkele sec bwz verlies?

val: gestruikeld?
andere S/ koorts, diarree, vertigo, …

W (werk, belangrijk om te rijden? op hoogte? in water?)
A (abusus: uitkokkende factor of bwzdaling ikv intox?)
M (medicatie)
P (VG zowel persoonlijk als familiaal: epilepsie? cardiaal? hypo ikv DM?)
L (laatste keer aanval?)
E (exposure, slaaptekort, alcohol, drugs, ziek geweest, recent trauma DD BLOEDING?)

32
Q

epilepsie vss types

A

VERALGEMEEND (primair gegeneraliseerd)
Tonisch-clonisch (meest freq)
- plots bwz verlies, plotse val -> tonische contractie van alle spieren ged 10-20 sec (+schreeuw) -> veralgemeende ritmische clonieën/spierschokken ged 30-60 sec (+cyanose) -> recoveryfase met stridoreuze ademhaling, schuim op de mond, tongbeet en urineverlies -> traag herstel van bwz + postictale fase (verwardheid en hoofdpijn)

Abscence:
- kortdurend (< 10s) totaal BWZ-verlies, voor zich uit staren ged aantal seconden, geen tonusverlies -> onmiddellijk herstel zonder postictale fase (tot 100’en keren/d)

Atone aanval:
- plots verlies posturale tonus 1-2 sec (valt slap neer), kort verminderd bwz-verlies -> geen postictale sympt

Myocloon:
- 1 of meer plotse ritmische spierschokken, geen val, geen bwzdaling, geen postictale fase

FOCAAL: beginnen in 1 hemisfeer
=> enkelvoudig partieel: geen bwz-daling
- Motorische fenomenen: (contralat) cloniëen, soms duim/tong/hand/gelaat + postict parese
- Sensorische: paresthesieën, hallucinaties (visueel, auditief, gustatorisch, rising epigastric sensation bij tempkwabE)
- Autonome:: flushing, zweten, pilo-erectie (kippenvel)
- Emotionele/cognitieve/psychische: angst, déjà-vu, derealisatie, …

=> Complex partieel: wel bwz-daling
- Temporaalkwab: absence-achtig bwzverlies (plotse bwz-daling, plots stop activiteit, vooruit staren, geen val), postictale verwardheid / amnesie
- Frontaalkwab: kortdurende plotse bwz-daling, hyperkinetisch, geen postictale verwardheid

33
Q

KO vermoeden epilepsie

A

inspectie:
- verwondingen, incl tongbeet (vnl lateraal is suggestief)?
- tekenen van drugs of alcohol?
- ABCDE nagaan of vrije luchtweg, …

vitale parameters (sat, pols, BD)

volledig neuro KO (CVA, …?) + GCS

CV onderzoek

34
Q

TOZ epilepsie

A
  • labo: CRP, ionogram, glucose, ionogram, nierfunctie, leverfunctie, CK, lactaat, TSH, spiegels anti-epileptica, alcohol
  • CT schedel (vaak eerst CT want sneller beschikbaar, eerste epileptische aanval op volw lft -> denk ook aan maligne proces thv hersenen)
  • MRI (causale letsels?)
  • EEG (dd epileptische en nt-epileptische aanvallen, veralgemeend vs focaal)
  • urine: toxicoscreening indien geïndiceerd
  • LP: vermoeden meningitis/encefalitis NA CT
35
Q

R/ epilepsie

A

1e aanval zonder afwijkingen op EEG/MRI en zonder status epilepticus: geen nood aan starten anti-E
- evt tijdelijk wnr geen snelle correctie uitlokkende factor (bv metabole ST) mogelijk

bij hoog risico recidief/epileptiforme EEG/MRI afwijkingen: start anti-E
- geen anti-E opstarten bij alcoholderving, wel benzo en begeleiding

rijverbod!!
- na 6 m aanvalsvrij na 1e aanval mag opnieuw gereden w
- 12 m na 2e aanval

behandel evtle onderligg oorzaken: encefalitis, hersentumor, …
correctie mogelijke uitlokkende fact: ethyl, ionenST, …

36
Q

epilepsie =

A

aandoening met herhaaldelijk insulten, tgv chronische afwijkingen in de hersenschors -> die leiden tot abnle en/of gesynchroniseerde activiteit van neuronen

DUS niet iedereen die aanval krijgt h epilepsie
(vr epilepsie min 2 niet-geprovoceerde epilepsie-aanvallen <-> in casus op stationproef: acuut symptomatisch epileptische aanval = gelegenheidsaanval)

37
Q

acuut symptomatisch epileptische aanval: oorzaken

A

CVA
hersentrauma
hersentumor
infectieuze encefalitis

metabole ontregeling: ionST, …
intoxicatie
plotse stop alcohol/benzo’s
bep GM (quinolones, cyclosporine)

slaapdeprivatie (verlaagde epilepsiedrempel)
koortsstuipen (jonge kinderen)

38
Q

R/ status epilepticus

A

[= als epilepsie aanval continu blijft duren/meerdere aanvallen elkaar snel blijven opvolgen; veralgemeende tonisch-clonische status epilepticus = meest gevreesde vorm = medische urgentie!!]

acuut:
- IV benzo: lorazepam 4mg = temesta
(of diazepam 5mg = valium)

evt opladen met een anti-epilepticum
(in overleg met neuro, spiegel bepalen)
- depakine (valproïnezuur)
- keppra (levetiracetam)

39
Q

duizeligheid / draaierigheid anamnese

A

ICE

V: ooit eerder?

Aard: wat bedoelt u precies met duizeligh? (het gevoel te bewegen/draaien, het gevoel dat de dingen om u heen bewegen (rotatoir), licht gevoel in hoofd, gevoel flauw te vallen? instabiel/vallen?)
- Echte vertigo: gevoel dat u draait of dat de wereld rond u heen draait
- Presyncope: licht in het hoofd, zwart voor de ogen
- Aspecifieke duizeligheid: vage klacht, onduidelijk
- Bewustzijnsverlies: geheugenverlies, hoe lang?

T: Sinds wnr? Continu of aanvallen? Hoe lang duurt de aanval: seconden, minuten, uren? hoe vaak?

I: valneiging / evenwicht verloren? vermijdingsgedrag?

S:
-> Door wat wordt het uitgelokt:
- plotse hoofdbewegingen, omdraaien in bed (BPPV); DD neuritis vestibularis = spontaan maar verergerd bij hoofdbewegingen
- rechtstaan uit zetel of bed (orthostatisme),
- emotie, stress, mictie/defecatie (vasovagaal, situationeel),
- scheren, harde kraag, valsalva (sinus caroticus HS)

-> Geassocieerde symptomen:
- Tinnitus, gehoorsverlies, misselijkheid gedurende aantal uren (Menière)
- Palpitaties, retrosternale pijn (cardiale syncope)
- Misselijkheid, bleekheid, algemene malaise (vasovagale syncope)

andere S/
- !! NEUROL S/: focale zwakte of paresthesie (gezicht of ledematen), dysarthrie, diplopie, dysfagie, dysmetrie, dysfonie // sign hoofdpijn of nekpijn? // Nt ku staan zonder ondersteuning?
- oorpijn, keelpijn, rhinitis, hoest, koorts, hoofdpijn? … virale infectie

WAMPLE: DM, angstST, NKO operatie, stress, ..

40
Q

DD duizeligheid/vertigo

A

vertigo
MENIÈRE (pt vaak 40-50j)
< labyrinthine vochtophoping
- gehoorST (perceptief gehoorverlies), oorsuizen
- aanvallen draaiduizeligheid: uren
- evt nausea en braken
- op termijn daalt gehoor en evenwicht, maar zijn vertigo aanvallen weg

°°°°°
BPPV
< canalolithiasis (otoliet los uit semicirculair kanaal nr ampulla: prikkeling bij hoofdbewegingen)
- geen gehoorST, geen oorsuizen
- korte vertigo aanvallen: sec-min
- evt nausea en braken
- typisch: bij draaibewegingen, bukken, rechtkomen
- D/ dix hallpike (rotatoire nystagmus/duizeligh na 10 sec, crescendo)

°°°°°
NEURITIS VESTIBULARIS
< virale infectie (vnl BLWI)
- geen gehoorST, geen oorsuizen
- continu: d-w
- evt nausea en braken
- plots hevige duizeligh, verergert bij minste hoofdbeweging
- spontane nystagmus nr nt-aangedane zijde

°°°°°
BLOEDING/INFARCT/TIA
(verzorgingsgebied a vertebralis en a basilaris)

//

DD “duizeligheid”
- cervicale artrose, hyperventilatie, orthostatische hypotensie, vasovagale syncope, ritmeS, GM (diuretica, …), acusticusneurinoom,
- anemie / hypo- of hyperglycemie / hypothyroidie / ionenST -> dus evtl labo doen
- …

41
Q

duizeligheid KO en TO

A

neurol S?
signif hoofdpijn / nekpijn?
nt ku staan zonder ondersteuning?
=> BEELDVORMING

< = >

anders onderscheid:
- korte episodes (< 2min), vertigo nt continu // uitgelokt dr hoofdbeweging // geen spontane nystagmus => DIX HALLPIKE: pos = BPPV, neg: doe supine roll test (horizontaal kanaal BPPV)
- uren/dagen, continue vertigo // spontane of ‘gaze-evoked’ nystagmus => HINTS PLUS: centraal (beroerte; BEELDVORMING) vs perifeer (neuritis vestibularis)

[cfr: the big 3 of vertigo]

KO
- Neurologisch onderzoek
Aandacht voor evenwichtsorgaan: Romberg, Sterloop van Babinski-Weil, Nystagmus, vestibulaire functies

  • Cardiaal onderzoek:
    pols, auscutatie, bloeddruk liggend + staand (zo > 20mmHg systolisch /10mmHg diastolisch daling bij rechtstaan = orthostatisme)
  • otoscopie
  • cervicaal: CWZ, gespannen trapezius?

TO:
- labo
- evt ECG
- echocor zo vermoeden struct hartlijden
- tilttest bij vermoeden neurocardiogene oorz (vasovagale syncope)

42
Q

BBPV R/

A

geruststelling (bij meerderheid spontaan verdwijnen klachten < 4w)
habituatie: bewegingen NIET vermijden
Epley repositiemanoeuver

43
Q

meniere R/

A

medicatie tgn nausea
verwijzen audiometrie
evt betahistine

44
Q

orthostat hypotensie R/

A

rustig opstaan, evt bloeddrukverlagende medicatie aanpassen, goede vocht en zoutintake, kuitspieren opspannen bij lang staan

45
Q

vasovagaal R/

A

geruststellen, levensstijlmaatregelen (zitten of liggen bij prodromen)

46
Q

neuritis vestibularis R/

A

bedrust, evt anti-emeticum

47
Q

Sinus caroticus HS: R/

A

(kan je vaststellen ahv carotismassage onder monitoring)

pacemaker, vermijden van uitlokkende factoren