W4 HC 3: Celbeschadiging en celdood

Question 1

Wat voor celschade kan optreden?

Answer 1

• Reversibele

- Irreversibele

Question 2

Wat gebeurt er bij irreversibele celschade?

Answer 2

• Necrose
• Apoptose
• Autofagie (cellen eten dode buurcellen op)

Question 3

Wat gaat er allemaal verloren bij irreversibele celschade?

Answer 3

• Verlies mitochondriale functies
• Verlies membraanstructuur
• Verlies DNA/chromatide structuur

Question 4

Wat zijn oorzaken van celdood?

Answer 4

• Langdurig O2 gebrek
• Mechanisch
• Straling
• Chemicalien
• Infecties
• Genetische defecten

Question 5

Waar hangt de schade van de cel vanaf?

Answer 5

Van de stress (aard, duur en intensiteit)

Question 6

Ho wordt TTC kleuring gebruikt?

Answer 6

het verschil in kleuring tussen dood (wit) en levend (rood) weefsel, want de reperfusie van uitgewassen enzymen duurt 2-4 uur

Question 7

Wat gebeurt er bij necrose in de cel?

Answer 7

• DNA gaat klonteren
• Organellen zwellen op
• Op celmembraan ontstaan blebs en snoeren soms af
• Lysosomen vervallen, waardoor er allemaal enzymen vrijkomen

Question 8

Wanneer gaat de cel vooral over in apoptose?

Answer 8

Bij DNA schade

Question 9

Welke soorten necrose zijn er?

Answer 9

-Liquefactie necrose
-Coagulatie necrose
-Gangreneuze necrose
-Verkazende necrose
-Vet necrose
Fibrinoide necrose

Question 10

Wat zijn kenmerken van liquefactie necrose?

Answer 10

• Visceuze massa
• Vooral in hersenen, longen of hart
• Geassocieerd met infectie
• Lokale hydrolyse, cystevorming en pus
• Na celdood veel eiwitafbraak, ontstekingscellen en fagocytose (celdebris)

Question 11

Wat zijn kenmerken van coagulatie necrose?

Answer 11

• Structuur van cel blijft herkenbaar
• Bij hartspiercellen na infarct
• Na celdood vochtophoping, eiwitdenaturatie en cellulaire morfologie

Question 12

Waar komt vet necrose vooral voor?

Answer 12

In buikholte door stukgaan van de pancreas

Question 13

Hoe kan fibrinoide necrose ontstaan?

Answer 13

• In bloedvaten door autoimmuunziekte

- Behandeling van atherosclerose met drug eluting stent

Question 14

Wat voor celdood vindt er plaats in het hart na een infarct?

Answer 14

• Coagulatie necrose

- Apoptose

Question 15

Welke markers komen vrij na een hartinfarct (op volgorde van hoelang ze in de bloedbaan blijven)?

Answer 15

• Fatty acid bindin protein (1-24 uur)
• Creatine phosphokinase CK-MB (2-48 uur)
• Lactaat dehydrogenase (1-7 dagen)
• Troponine T en I (2 uur- 7 dagen)

Question 16

Waarvan zijn de markers afhankelijk met wanneer ze vrijkomen in de bloedbaan?

Answer 16

• Verschillende groottes
• Waar in de cel
• Waar het aan vastzit

Question 17

Wanneer worden de biomarkers ook vrijgelaten?

Answer 17

Na rekanalisatie van het hart, afgifte van circulerende marker wordt vergemakkelijkt door reperfusie

Question 18

Welke marker is de gouden standaard voor celschade aan het hart?

Answer 18

Troponine, omdat ze moeilijk door de nieren komen en dus lang in de bloedbaan blijven

Question 19

Wanneer komt apoptose allemaal voor?

Answer 19

• Fysiologisch bij embryogenese
• Fysiologisch bij volwassenen
• Pathologisch (DNA schade)

Question 20

Wanneer komt apoptose fysiologisch voor bij embryogenese?

Answer 20

• Bij morfogenese
• Bij de ontwikkeling van het neurale netwerk
• Bij self-tolerance van immuunsysteem

Question 21

Wanneer komt apoptose fysiologisch voor bij volwassenen?

Answer 21

• Bij menstruatie
• Bij afstoting van darmcellen
• Bij afsterven van huidcellen

Question 22

Hoe gaat apoptose in werking?

Answer 22

Cel wordt verdeeld in blebs, zodat het doodmaken van de cel veel sneller en gemakkelijker gaat

Question 23

Wat zijn de 2 routes van apoptose?

Answer 23

• Mitochondriaal

- Death receptor (receptor maakt eiwitten die apoptose induceren)

Question 24

Wat is NETose?

Answer 24

Extrusie van DNA door neutrofielen bij leukocyten, waarbij DNA wordt bedekt met bacteriele stoffen en zichzelf daarmee uit de cel stoot en daardoor de celdood induceert

Question 25

Wat kan NETose veroorzaken?

Answer 25

Een infectie

Question 26

Wat gebeurt er bij O2 gebrek in de hartcel?

Answer 26

ATP omlaag -> minder eiwitsynthese en slechter plasmamembraan -> intercellulaire plasmamembraan schade -> irreversibel Ca influx en contractieband necrose

Question 27

Wat zijn de cellulaire aanpassingen na een infarct?

Answer 27

• Hypertrofie (cellen worden groter en binuclear)

- Hyperplasie (proliferatie fibroblasten en verbindweefseling)

Question 28

Wat is het verschil in grootte van de cel bij necrose en apoptose?

Answer 28

• Necrose: cel zwelt op en veel cellen raken affected

- Apoptose: cel wordt kleiner en alleen eigen cel is affected

Question 29

Hoe worden de celresten opgenomen bij necrose en apoptose?

Answer 29

• Necrose: macrofagen neemt celresten op met wat inflammatie

- Apoptose: buurcellen nemen celresten op zonder inflammatie reactie

Question 30

Wat is het verschil van membraan bij necrose en apoptose?

Answer 30

• Necrose: membraan verliest integriteit en cellysie ontstaat
• Apoptose: membraan vormt blebs, maar behoudt integriteit en apoptoselichaampjes vormen

Question 31

Wat is het verschil in organellen tijdens necrose en apoptose?

Answer 31

• Necrose: organellen zwellen op en lysosomen lekken en DNA degradeert willekeurig
• Apoptose: mitochondrien laten pre-apoptische eiwitten vrijkomen en chromatiden condenseren en DNA degradeert