Şizofreni Flashcards
Birincil ve ikincil şizofreni bulguları nelerdir?
-Birincil
Çağrışımlarda bozulma
Otistik davranış ve düşünce
Anormal afekt
Ambivalans
-İkincil
Sanrı
Varsanı
Sosyal geri çekilme
Azalmış dürtü
Psikoz nedir?
Gerçeği değerlendirme yetisinin bozulduğu hastalıklara denir.
Sanrı ve varsanı arasındaki fark nedir?
Sanrı (Hezeyan): Tüm aksi kanıtlara rağmen değiştirilemeyen düşünceler.
Varsanı (Halüsülasyon): Algıyla ilgili bozulmadır. Olmayan uyarı varmış gibi algılanır.
Şizofrenide bilinç, bellek, oryantasyon nasıl etkilenir?
Tamamı normaldir.
Yalnızca gerçeği değerlendirme yetisi bozulmuştur.
Bleuler’in belirtilerinin 4A şeklinde kodlanmış hali nedir?
Autizm
Ambivalans
Assosiyasyon
Affektif Küntleşme
Şizofrenide pozitif ve negatif bulgular nelerdir?
Pozitif
- Halüsülasyon
- Hezeyan
- Dezorganize düşünce ve davranışlar
Negatif
- Affektif donuklaşma
- Anhedoni
- Ambivalans
- Avolusyon
- Aloji (Konuşmada azalma)
- Özbakımda azalma
- Apati
Şizofrenide nörokognitif bozukluklar nelerdir?
Dikkatte bozulma
Öğrenme/Hafıza değişiklikleri
Soyut düşünme bozuklukları
Kadın ya da erkek olmak şizofreni prognozunu nasıl etkiler?
Kadın olmak iyi prognoz göstergesidir.
Şizofrenide başlangıç yaşı cinsiyete göre nasıl değişiklik gösterir?
Erkeklerde 15-25
Kadınlarda 25-35
Şizofrenide sıklığın zirve yaptığı yaşlar cinsiyete göre nasıl değişiklik gösterir?
Erkeklerde 25-35
Kadınlarda 30-35
Şizofreni sıklığında kadınlarda ikinci bir pik görülür.
Bu pik hangi yaşlarda görülür ve sebebi nedir?
Bu pik 55-64 yaş aralığında görülür.
Postmenopozal dönemde östrojen sebebiyle görülür.
Son çalışmalara göre şizofreni görülme sıklığı için erkek kadın oranı nedir?
E/K = 1.4
30-40 yıl önce eşitmiş.
Şizofreni epidemiyolojisinde etkili olduğu düşünülenler nelerdir?
Düşük ekonomik düzey
Göç
Şehir etkisi
Doğum mevsimi
Esrar kullanımı
Şizofreninin genetik aktarımıyla ilişkili olduğu araştırılan iki gen söyleyiniz.
Noregulin-1
Disbindin
Hangi dönemde gerçekleşen hangi maternal enfeksiyon nedeniyle ateş ve sitokinler bozulmuş hücre göçüne neden olur ve şizofreni riskini artırır?
- trimesterde influenza epidemisi
Fetüsün strese en duyarlı olduğu dönem nedir?
- trimester
Çünkü bu dönemde hipokampus gelişir.
Şizofreni ile ilgili nöroanatomik teoriler nelerdir?
- Tüm beyin gri madde
- Hipokampus
- Temporal lob
- Superior temporal gyrus hacimlerinde azalma
Şizofreni riskini artırır.
Şizofreni için biyokimyasal teoriler nelerdir?
Dopamin hipotezi (en one çıkan)
Serotonin
Glutamat
Dopamin hipotezine göre şizofreninin negatif ve pozitif belirtilerinin ortaya çıkması nelere bağlıdır?
Mezokortikal yolakta hipoaktivite nedeniyle dopamin azalırsa –> Negatif belirtiler
Mezolimbik yolaktaki hiperaktivite nedeniyle sopamın artarsa —> Pozitif belirtiler
Şizofreni etyolojisinde yer aldığı düşünülen Nöropil Kaybı nedir?
Nöron büyüklüğünde, dendritik dalların yoğunluğunda ve uzunluğun azalma olması
Şizofreni etyolojisinde yer aldığı düşünülen Sinaptik Budanma nedir?
Nöronal göçün büyük kısmı doğum öncesi olur.
Normalde beyindeki sinapsların yarısı ergenlik döneminde yok edilir.
Eğer kritik sinapslar yeterince güçlenmezse zayıf kalırlar ve önemli olmalarına rağmen ergenlik döneminde yok edilirler.
Şizofreni DSM-V tanı ölçütleri nelerdir?
Toplam 5 semptomun 2’si görülmelidir.
Semptomlardan en az biri
- Hezeyan
- Halüsülasyon
- Dezorganize konuşma olmalıdır.
Kalan 2 semptom da
- İleri derecede dezorganize ya da katotonik davranış
- Negatif semptomlar
Şizofreni belirtileri en az ne kadar süre kalıcı olur?
6 ay
Avolusyon nedir?
İrade kaybı
Amaca yönelik etklinlikler başlatamaz ve sürdüremez
Aloji nedir?
Konuşmada azalma
Şizofreni tanısı koymak için neler ekarte edilmelidir?
Madde kullanımı
Mizaç bozukluğu
Şizoafektif bozukluk
Şizofrenide ayaktan tedavi ve akut alevlenme süreleri ne kadardır?
Ayaktan tedavi: 4-6 hafta
Alevlenme tedavisi: 2-3 hafta
Ayaktan tedavide 4-6 hafta sonra kısmi yanıt varsa ne yapılmalıdır?
4-6 hafta daha beklenmelidir.
Ayaktan tedavide 6 hafta sonra yanıt yoksa ne yapılmalıdır?
Diğer tedavi yaklaşımları düşünülmelidir.
Şizofrenide ilk psikotik dönem tedavisi nasıl yapılır?
- kuşak antipsikotik başlanır. (Klozapin, sertidol ve olazapin dışı)
Ayaktan tedavide 3 hafta yatan hastada 2 hafta bekle.
Katatoni varsa EKT değerlendir.
Şizofrenide antipsikotik tedavisinde ilk 2 haftada gerileme yoksa bu ne anlama gelir?
Sonraki 2 haftada da olmaz.
Katatoni nedir?
Motor hareketsizlik ya da uyarılma
Şiddetli negativizm ya da ekolali ya da ekopraksi
içeren dikkat çekici davranışsal anormalliklerden oluşan bozukluktur.
Akut şizofreni alevlenmesinde ne kullanılır?
Haloperidol 10 mg, birkaç saat ara ile, max 40 mg/gün
Şizofreni akut elenmesinde kullanılan ancak trde olmayan ilaçlar nelerdir?
Olanzapin
Ziprasidon
Şizofrenide kritik dönem nedir?
20-30 yaş arası
Kritik dönemde antipsikotikler kesilirse ne olur?
- yılda %50 relaps
2-5 yıla %80 relaps
Şizofrenide iyi prognoz kriterleri nelerdir?
Kadın cinsiyet
Ani başlangıç
Hastalığın geç başlaması
Ailede duygudurum bozukluğu öyküsü
Hastalık öncesinde iyi toplumsal uyum
Evli olma
Kırsal kesimde yaşama
Yüksek zeka düzeyi
Sanrı ve varsanıların baskın olması
Katatonik ve paranoid türler
Az sayıda ve kısa süreli alevli dönem
Tedaviye erken başlanması
Ailenin tedavi ekibiyle iş birliği
Şizofrenide sürdürüm tedavisini açıklayınız.
Akut dönemde uygulanan ilaç 6 ay - 1 yılda %20 oranında dozu azaltılır.
Tek psikotik epizoda 2 yıl
Birden fazla epizoda 5 yıl
Sık episod/saldırgan hastaya sürekli devam edilir.
DSM-V’te kaldırılan DSM-IV şizofreni alt tipleri nelerdir?
Paranoid alt tip: İleri yaşta başlar. Yavaş ilerler. Düşünce içerik bozukluğu baskındır. Kişi belirtilerinin hastalık sonucunda geliştiğini kabul etmez.
Katatonik alt tip: Hareket bozukluğu baskındır.
Dezorganize alt tip: Genç yaşta akut belirtilerle başlar. Prognozu kötüdür. Düşünce, biçim ve hareket bozukluğu baskındır.
Rezidü alt tip: Alevlenme dönemlerinden sonra negatif belirtiler baskındır.
