Schorzenia skóry Flashcards
wykwity skórne: pierwotne
- plama
- grudka
- bąbel
- pęcherz
- krosta
- guzek
wykwity skórne: wtórne
- owrzodzenie
- nadżerka / otarcie
- rozpadlina / szczelina
- strup
- łuska
- blizna
Półpasiec: epidemiologia
osoby po 50 rż; osoby ze spadkiem odporności
Półpasiec: objawy
- w obrębie dermatonów: jednostronne najczęściej na tułowiu i twarzy
- ból, wykwity skórne: zmiany rumieniowe, rumieniowo-obrzękowe, w obrębie których powstają pęcherzyki, krosty, nadżerki ze strupem
Półpasiec: leczenie
Acyklowir p.o. 800mg 5x dziennie przez 7 dni: - włączenie T do 72h od objawów - wiek > 50 rż - upośledzenie odporności - ciągły wysiew świeżych wykwitów - półpasiec oczny Miejscowo: preparaty z tlenkiem cynku
półpasiec: powikłania
neuralgia popółpaścowa
Gorączka 3-dniowa
= choroba szósta
- HHV-6 i HHV-7
- dzieci 6msc - 2 rż
- wysoka gorączka 39-40st -> po 3-5 dobach ustąpienie gorączki -> wysypka drobnoplamista na twarzy, karku, tułowiu, w mniejszym stopniu pośladki, kończyny
+ ew. nieżyt gdo, powiększone węzły chłonne, biegunka, drgawki gorączkowe
Choroba bostońska
= zespół stóp, dłoni i ust
- Coxsackie A16, enterowirusy A71 i A6
- dzieci poniżej 10 rż i dorośli w wyniku kontaktu z chorymi dziećmi
- objawy: grypopodobne + gorączka 39-40st -> po 1-2 dobach wysypka: czerwone plamki, a następnie pęcherzyki wypełnione surowiczą treścią; lokalizacja: dłonie, podeszwy stóp, jama ustna
Rumień zakaźny
=choroba piąta,
- Parvowirus B19
- dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym
- Objawy: niewysoka gorączka z wysypką: na policzkach rumień o czerwonofiołkowym zabarwieniu (uderzone policzki)
- girlandowata wysypka głównie na kończynach;
- kobiety w ciąży - niedokrwistości wewnątrzmaciczne u dziecka i poronienia
Róża: etiologia, epidemiologia, wrota zakażenia, czynniki sprzyjające, objawy, leczenie
Etiologia: Streptococcus pyogenes (beta-hemolizujące z gr. A)
Epidemiologia; osoby starsze z obciążeniami internistycznymi
Wrota zakażenia: drobne urazy mechaniczne skóry lub w przebiegu innych schorzeń- owrzodzenia podudzi, grzybicy stóp
Czynniki sprzyjające: cukrzyca, alkoholizm, immunosupresja, otyłość, zaniedbania higieniczne
Objawy: gorączka z dreszczami + rumień ciepły, bolesny, obrzęk; najczęściej kkd lub twarz
Leczenie: penicyliny lub cefalosporyny przez 14 dni
Liszajec zakaźny
gronkowiec złocisty, rzedziej paciorkowce
- drobne, cienkościenne pęcherzyki na rumieniowym podłożu, które łatwo ulegają pęknięciu, a zasychająca wydzielina tworzy miodowożółte strupy
Lecz: miejscowe przemywanie płynem odkażającym + kremy z kwasem fusydowym lub mupirocyną
Czyrak: etiologia, predyspozycje, leczenie, objawy
gronkowiec złocisty
Predysponuje: starszy wiek, otyłość, cukrzyca, choroby nerek, zab. odporności, sterydoterapia systemowa
Objawy: narastający, sinoczerwony naciek zapalny -> czop martwiczy na szczycie -> ewakuacja treści ropnej -> wygojenie się zmiany
Leczenie:
- antybiotykoterpia doustna o spektrum przeciwgronkowcowym
- miejscowo: mupirocyna lub kwas fusydowy
- nacięcie, drenaż chirurgiczny
Zapalenie mieszków włosowych
etiiologia: czynniki infekcyjne (gronkowce, grzyby, wirusy) i nieifekcyjne (mechaniczne, chemiczne)
- objawy: grudki i krostki przymieszkowe otoczone rumieniową obwódką
Leczenie:
- miejscowo antyseptyk
- mupirocyna/ kwas fusydowy
- jeśli zmiany oporne i rozległe - to antybiotyk po
Łupież pstry: Etiologia Epidemiologia Objawy: Leczenie:
Etiologia: Grzyby Malassezia
Epidemiologia: młode osoby, szczyt zachorowań w lecie
Objawy: zmiany skórne na karku, górnej części kl piersiowej i pleców, szerzące się niżej na plecy , brzuch, ramiona.
-pozatkowo brązowawe, dobrze odgraniczone plamy ze złuszczającą się powierzchnią, następnie obszary pozbawione pigmentacji
Leczenie: miejscowo - imidazole, terbinafina lub cyklopiroks
ogólnie - itrakonazol lub flukonazol
Kandydoza błony śluzowej jamy ustnej Etiologia Czynniki sprzyjające Objawy Leczenie
Etiologia: candida
Czyniki sprzyjające: źle kontrolowana cukrzyca, upośledzona odporność, antybiotyki, sterydy, leki immunosupresyjne
Objawy: pleśniawki
Leczenie: mikonazol w żelu lub nystatyna w zawiesinie do pędzlowania
Świerzb: Etiologia Drogi zakażenia Czynniki ryzyka Objawy Diagnostyka Leczenie
Etiologia: roztocza świerzbowca ludzkiego
Drogi zakażenia: kontakt bezpośredni, wspólne przedmioty osobiste
Czynniki ryzyka: zaniedbania higieniczne, promiskuityzm, bezdomność, bedomność, przebywanie w skupiskach ludzkich, korzystanie z solarium, transportu publicznego
Objawy: Świąd nasilający się pod wpływem rozgrzania ciała, wykwity skórne: grudki, czasem kilku mm tunele, przeczosy, nadżerki, strupy; lokalizacja: przestrzenie między palcami, palce rąk, okolice zgięciowe nadgarska
Diagnostyka:
- świerzbowiec lub jaja w zeskrobionach skórnych pod mikroskopem
-dermatoskop: objaw lotni
kryteria: świąd po rozgrzaniu + typowe umiejscowienie + typowa morfologia
Leczenie:
a. permetryna 1x na 8h
2. Krotamiton 3-5 dni na noc
3. 10% maść siarkowa 2x przez 7-10 dni
Rumień guzowaty: Definicja czynniki prowokujące epidemiologia objawy leczenie
- zapalenie tkanki podskórnej, reakcja typu późnego na różne alergeny
- czynniki prowokujące: paciorkowce, Yersinia, Salmonella, Campylobacter, Chlamydia, Mycoplamsa, sarkoidoza, DSA, estrogeny, sulfonamidy, penicyliny, ciąża, nieswoiste zap. jelit
- Epidemiologia: 20-40rż, K:M 6:1
- Objawy: nagle pojawiające się bolesne, podskórne, zapalne sinofioletowe lub czerwone guzy, najczęściej mnogie, obustronne na podudziach, +/- objawy ogolne
- Leczenie: czynnik prowokujący + NLPZ
Rumień wielopostaciowy: Etiologia Czynniki prowokujące Objawy Postacie Leczenie
Etiologia: ostra osutka alergiczna
Czynniki prowokujące: zakażenie (HSV), leki, choroby ogólnoustrojowe
Epidemiologia: 20-40rż; M.K
Objawy: “tarcza strzelnicza” - okrągłe, dobrze odgraniczone wykwity z pęcherzem w części centralnej, otoczonym jednym lub dwoma okręgami zmienionej zapalnie skóry; świąd, pieczenie; lokalizacja: kkg, grzbiet rąk
- postacie:
1. mniejsza, ograniczona do skóry
2. większa - skóra, błony śluzowe + gorączka, bóle i obrzęki stawów
- Leczenie:
a. przyczynowe: nawrotowa opryszczka: acyklowir
b. objawowo: lek antyhistaminowy doustnie
Znamię barwnikowe:
definicja
ocena kliniczna
def: ograniczone nagromadzenie melanocytów
Ocena kliniczna:
A(asymetry)
B (border)
C (colour)
D (diameter)
E (enlargement) - powiększanie się zmiany
dermatoskopia -> kwalifikacja do wycięcia
Czerniak
- Lokalizacja
- zachorowalność w polsce
- czynniki ryzyka
- obraz kliniczny
- 90% skóra, 10% błony śluzowe, gałka oczna, opony mózgowe
- 6.5/100 000; umieralność M: 3,3/ 100 000; K: 2,6/ 100 000
- M (moles) - 3 znamiona dysplastyczne
M (moles) - liczne nabyte znamiona barwnikowe
R (red hair) - rude włosy lub piegi
I (inability to tan) - fototyp skóry I lub II
S (sunburn history)
K (kindred) - czerniak w rodzinie - szerzący się powierzchownie
- guzkowy
- rozwijający się ze złośliwej plamy soczewicowej
- akralny
- bezbarwnikowy
- desmoplastyczny
- błon śluzowych
- szerzący się powierzchownie
Rak podstawnokomórkowy
epidemiologia
lokalizacja
przerzuty
Najczęstszy złośliwy nowotwór skóry Epidemiologia: po 50 rż 85% lokalizuje się pomiędzy linią łączącą kąciki ust i płatki uszne, a granicą włosów * bardzo powolny wzrost *miejscowa złośliwość
Brodawki wirusowe:
zwykłe
- grudki 5-10 mm
- palce rąk, na wałach paznokciowych
- HPV 2, rzadziej 1,4, 7
Brodawki wirusowe: stóp
- Mymecia - na ogół pojedyncze, nieliczne, w miejscu uciskanym, ulegają wgłobieniu do skóry i są bardzo bolesne HPV 1
- Brodawki mozaikowe - bardziej powierzchowne, zlewające się w skupiska, niebolesne, HPV 2
Brodawki wirusowe: płaskie
= brodawki młodocianych
- lekko uwypuklone, o gładkiej powierzchni i wielkości kilku mm, twarz, grzbiety rąk
- najczęściej dzieci i młodzież
- HPV3
Brodawki wirusowe: Kłykciny kończyste
= brodawki płciowe
- uszypułowane grudki
- są elastyczne i mają skłonność do zlewania i kalafiorowatego wzrostu
- przenoszone drogą płciową
Brodawki wirusowe: Leczenie
a) leki keratolityczne (kwas mlekowy, salicylowy)
b) krioterapia
c) laseroterapia
d) wyłyżeczkowanie
e) chirurgiczne wycięcie zmiany
f) samoistna remisja 60-65% w ciągu 2 lat
Mięczak zakaźny
- Etiologia
- Epidemiologia
- Drogi zakażenia
- Objawy
- Leczenie
- wirus mięczaka zakaźnego
- dzieci 1-15 rż
- kontakt bezpośredni z osobą zakażoną, odzież, ręczniki, zabawki; u młodzieży i dorosłych - droga płciowa
- wykwit podstawowy: twarda grudka 1-5 mm w kolorze skóry lub masy perłowej, z pępkowatym zagłębieniem w części centralnej, po przekłuciu i wyciśnięciu z grudki kasztanowa wydzielina
- samoistne wyleczenie 6-18 msc
- tretynoina miejscowo, wyciskanie manualne + roztwór jodyny, krioterapia, laseroterapia
Trądzik zwykły:
- epidemiologia
- objawy
- leczenie
- 80-100% nastolatków w wieku 14-19 lat K=M
- zaskórniki zamknięte i otwarte (trądzik zaskórnikowy) -> grudki, krosty (trądzik grudkowo-krostkowy) -> guzki, ropnie (trądzik ropowiczy) -> blizny
- a. trądzik zaskórnikowy - retinoid miejscowo
b. t. łagodny i umiarkowany grudkowo-krostkowy -> miejscowo antybiotyk/retinoid + nadtlenek benzoilu
c. ciężki trądzik grudkowo-krostkowy -> antybiotyk doustny + miejscowo retinoid / kwas azelainowy
d. trądzik ropowiczy - doustna izotretynoina
Trądzik różowaty
A. epidemiologia
B. stadia choroby
C. leczenie
A. początek po 30 rż, szczyt 40-50 rż, K>M; M- cięższe postacie
B.
- st pre-rosacea: przemijający rumień na twarzy (nos, czoło, policzki) pod wpływem bodźców
- stopień I - stadium rumieniowe: rumień i teleangiektazje
- st. II - stadium grudkowo-krostkowe: rumieniowe grudki i krostki
- st. III - stadium przerostowe: przerost skóry, powstawanie guzków i guzów, lokalizacja głównie nos
C.
a) miejscowe (metronidazol, kw. azelainowy, antybiotyki, bromidyna) + laseroterapia
b) ogólne: antybiotyki i izotretynoina
Atopowe zapalenie skóry: epidemiologia
12-24% populacji,
początek: wczesne dzieciństwo , ponad 50% wykwity w 1 rż
Atopowe zapalenie skóry: objawy
sucha skóra + świąd
Atopowe zapalenie skóry: fazy
Faza ostra: ogniska rumieniowe, dość wyraźnie odgraniczone od skóry otoczenia, na których podłożu występują drobne grudki, pęcherzyki oraz nadżerki
Faza przewlekła: ogniska z pogrubiałą skórą i wzmożonym rysunkiem linii skórnych (tzw. lichenizacja), ponadto widuje się powierzchowne złuszczanie naskórka
Atopowe zapalenie skóry: lokalizacja
- do końca 2rż twarz (policzki, czoło, owłosiona skóra głowy)
- na dalszych częściach kończyn oraz tułowiu, czasem zagięta skóra zgięć stawowych (łokciowych, podkolanowych, nadgarstków)
- 3- 11 rż głównie powierzchnie zgięciowe stawów
- dzieci starsze i dorośli - zajęte grzbiety rąk
Atopowe zapalenie skóry:
kryteria Hanifina i Rajki
3 kryteria większe + 3 mniejsze
Większe:
– świąd skóry
– przewlekły i nawrotowy przebieg choroby
– typowe umiejscowienie zmian skórnych
– atopia u pacjenta lub w wywiadzie rodzinnym
Mniejsze: – suchość skóry (xerosis) – rybia łuska lub rogowacenie przymieszkowe – dodatnie wyniki punktowych testów skórnych – zwiększone stężenie IgE (atopia) – wczesny wiek wystąpienia zmian – nawracające zakażenia skóry – nieswoisty wyprysk rąk i/lub stóp – wyprysk sutków – zapalenie czerwieni warg (cheilitis) – nawrotowe zapalenie spojówek – stożek rogówki (keratokonus) – zaćma podtorebkowa – zacienienie wokół oczu – objaw Denniego i Morgana (fałd oczny) – biały dermografizm – przedni fałd szyjny – świąd skóry po spoceniu – nietolerancja pokarmów – nietolerancja wełny – zaostrzenie po stresie – rumień twarzy – łupież biały – podkreślenie mieszków włosowych
Atopowe zapalenie skóry: Leczenie
a. eliminacja czynnika uczulającego
b. pielęgnacja skóry: emolienty 3-4x na dobę
c. gdy ogniska zapalne ze świądowymi grudkami -> miejscowo gks- inhibitory kalcyneuryny
d. nadkażenie bakteryjne - antybiotyki miejscowo
e. świąd - leki przeciwhistaminowe
f. ciężkie przypadki: fototerapia, GKS systemowo, leki immunosupresyjne, immunoterapia swoista
Kontaktowe zapalenie skóry:
- Etiologia
- Objawy
- Leczenie
- 20% alergia, 80% podrażnienie
- a. ostry wyprysk - zmiany rumieniowo - obrzękowe i pęcherzykowe, nadżerki i strupy, wysięk; świąd i pieczenie skóry
b. przewlekły wyprysk - zmiany rumieniowe, przeczosy, lichenifikacja, nadkażenia bakteryjne; świąd skóry - Leczenie
- unikanie czynnika wyzwalającego
- GKS miejscowo lub ogólnie
- leki przeciwhistaminowe I generacji
- antybiotyki ogólnie przy wtórnej infekcji
- przewlekła postać: fotochemioterapia, retinoidy ogólnie
Róża - postacie
- pecherzowa
- krwotoczna
- zgorzelinowa
- ropowicza
Róża - powikłania
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
- zapalenie wsierdzia
- zapalenie mięśnia sercowego
- zapalenie osierdzia
Róża nawrotowe -> zarostowe zapalenie naczyń -> słoniowacizna
