Choroby Zakaźne Flashcards
Grypa- epidemiologia
Od października do marca (szczyt - styczeń)
Śmiertelność: 1%
Najczęstsza choroba zakaźna
Grypa - etiologia
Wirus RNA
Orthomyxoviridae
Duża zmienność antygenów - coroczna aktualizacja składu szczepionek
Grypa: typy wirusa
A - najczęstszy
A i B - zachorowania epidemiczne
C zachorowania sporadyczne
Grypa: wylęganie i zakaźność
Wylęganie: 1-7 dni
Zakaźność: 1 dzień przed i 3/5 dni po objawach
Do 50% bezobjawowo
Ustępuje samoistnie po 3-7 dniach
Grypa: objawy
Ból miesni i stawów Wysoka gorączka Dreszcze Ból głowy- czołowo i zagałkowo Złe ogólne samopoczucie
Ból gardła
Nieżyt nosa
Suchy kaszel
- u dzieci dodatkowo:
- nudności i wymioty
- biegunka łagodna
Grypa: leki przeciwwirusowe
Najlepiej do 72h od objawóww grupach ryzyka nie czekamy na lab potwierdzenie zakażeni
Zmniejszają nasilenie objawów i skracają czas trwania (sr o 1 dzień)
Zmniejsza wydalanie wirusa z dróg oddechowych
Redukcja ryzyka niektórych powikłań
Grypa: czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu
- Wiek > 65 lat
- Ciąża (zwłaszcza II i III trymestr) i pierwsze 2 tyg połogu
- Znacznego stopnia otyłość, BMI > 40
- Niektóre przewlekłe choroby
Grypa: powikłania
- Zapalenie płuc
- pierwotne grupowe
- wtórne bakteryjne (S. Pneumoniae, S. Aureus, H.influenza) gdy już objawy ustępują/ rekonwalescencja - Angina paciorkowcowa
- Zaostrzenie współistniejącej choroby przewlekłej
- Zapalenie ucha środkowego
- Zapalenie zatok przynosowych
- ZOMR i zapalenie mózgu
- Encefalopatia
- Poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego
- Zespół Guillaina Barrego
- Zapalenie miesni
- Zapalenie mięśnia sercowego
- Zapalenie osierdzia
- Sepsa
- Zespół Reye’a
Grypa: szczepienia- nazwa i wskazania
Vaxigrip tetra - nieżywa; samoistne przeciwciała pojawiają się już po 7 dniach
Wskazania:
> 55 rz oraz dzieci 6mz - 18 rz
-Kobiety przed planowana ciąża lub w trakcie
-Chorzy z chorobami układu sercowo- naczyniowego (wieńcowa, niewydolność serca)
- astma, POCHP
- cukrzyca, otyłość, choroby nerek, wątroby, hemoglobinopatie
- niedobory odporności (leczenie immunosupresyjne lub zakażeniem HIV)
- zaburzenia świadomości, otępienie, urazy rdzenia, choroby nerwowo- mięśniowe
Grypa: szczepienia przeciwskazania bezwględne:
- układowa reakcja anafilaktyczna na białko jaja kurzego
Grypa: szczepienie przeciwwskazania względne
Zespół Guillaina i Barrego( w ciągu 6 tyg po poprzednim szczepieniu przeciwko grupie)
Grypa: szczepienie dzieci
Od 6 mż
Przy pierwszym szczepieniu < 9 rż należy podać 2 dawki (co 4tygodnie)
COVID-19: drogi przenoszenia
Kontaktowa
Kropelkowa
COVID-19 - okres wylęgania i zakaźność
Wylęganie: 2-14 dni (około 5 dni)
Okres zakaźności: 3 dni przed i do 3 dni po ustąpieniu objawów
COVID-19 - przebieg
80% - bezobjawowo lub łagodnie
15% - przebieg ciężki: duszności (oddechy >30/ min), hipoksja (saturacja <90%), zapalenie płuc
5%- przebieg krytyczny - ostra niewydolność oddechowa, wstrząs, niewydolność wielonarządowa
COVID-19: czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu
- chorzy w podeszłym wieku
- pensjonariusze domów opieki
- palacze tytoniu
- chorzy w immunosupresji
- chorzy obciążeni chorobami współistniejącymi
COVID-19: objawy
- kaszel
- gorączka
- duszność
- zaburzenia węchu i smaku
- ból gardła
- nieżyt nosa
- zapalenie spojówek
- zmiany skórne (fioletowoczerowne zmiany na dystalnych częściach palców, osutka rumieniowa, sinosc siatkowata, pokrzywka, zmiany pęcherzykowe i krostkowe, wybroczyny ) + ew świąd
COVID-19: diagnostyka
Badania molekularne: RT-PCR:
- plwocina
- wymaz z nosowej części gardła
- aspirat przeztchawiczy
- popłuczyny oskrzelowo- pęcherzykowych
Badania serologiczne (IgG metoda ELISA)
Nie zaleca się szybkich testów kasetkowych, ponieważ nie zostały one odpowiednio zwalidowane
COVID-19: badania lab
- LEUKOPENIA Z LIMFOPENIĄ (rzadziej leukocytoza)
Ciężki przebieg:
- wzrost CRP i prokalcytoniny
- wzrost D-dimerów
- wzrost IL-6
- wzrost ferrytyny
- wzrost LDH, Aspat, Alat
COVID-19: rokowanie
Śmiertelność: 4.7 %
Niektóre kraje > 10%
U chorych z krytycznym przebiegiem 50%
Glistnica: drogi przenoszenia
Rezerwuar: ludzie
Szerzy się drogą pokarmową przez pożywienie i brudne ręce
Zakażony człowiek wydała jaja z kałem
Jaja stają się inwazyjne po 2-4tyg w glebie
Glistnica: okres wylęgania i zakaźności
Okres wylęgania do objawów płucnych to 4-16 dni
Pełna dojrzałość i pojawienie się jaj w kale 2-3 miesiące
Chory nie jest zakaźny dla innych
Glistnica: przebieg
Głównie bezobjawowy
- Płucna
- Jelitowa
- Wątrobowo- żółciowa
Glistnica płucna
Kaszel Duszność Odkrztuszanie krwi Gorączka Eozynofilia krwi Objawy eozynofilowego zapalenia płuc
Glistnica jelitowa
Ból brzucha (może być kolkowy)
Nudności
Utrata masy ciała i niedożywienie
Niedrożność mechaniczna jelit lub zapalenie wyrostka robaczkowego
Glistnica watrobowo- żółciowa
Zapalenie dróg żółciowych
OZT
Glistnica: rozpoznanie
Badanie mikroskopowe stolca
Wykazanie jaj glisty
Badanie wykonuje się 3- krotnie
Odstępy 3-5 dni
Glistnica: leczenie
Leczymy każde zarażenie (także bezobjawowe)
Albendazol 400mg jednorazowo
*Pyrantel 10mg/kg w jednorazowej dawcę u kobiet w ciąży i karmiących
Glistnica: kryterium wyleczenia
Nieobecność jaj glisty w 3-krotnym badaniu kału wykonanym 2tyg po leczeniu
Szczepionki żywe:
Bakteryjne: BCG
Wirusy: MMR, ospa wietrzna, rotawirusy, żółta gorączka
Szczepionki nieżywe
Bakteryjne: DTP, dur brzuszny, Hib, pneumokoki, meningokoki
Wirusowe: polio (IPV), WZW B,A, grupa, kleszczowe zapalenie mózgu
Przeciwskazania do szczepionek żywych: różyczka odstęp przed zajściem w ciąże
Nie później niż 4 tygodnie przed zajściem w ciąże
Asplenia: zalecane szczepienia
- S. Pneumoniae
- H. Influenzae
- Neisseria meningitidis
2tyg przed splenektomią lub bezpośrednio po zabiegu
Przeciwwskazania do wstrzyknięć i.m.
Zamkną patologiczne w miejscu wstrzyknięcia
Skaza krwotoczna lub leczenie przeciwzakrzepowe
Wstrząs
Zatrzymanie krążenia
WzwB schemat szczepienia (oddzielny dla dzieci z masa urodzeniowa < 2000g)
0,1,6
< 2000g : 0,1,2,12
Wzw B rewakcynacja wskazana u:
- Niedobory odporności
- Pacjentów z nowotworami w trakcie immunosupresjj
- Pacjentów po przeszczepieniu narządów
- Pacjentów z cukrzycą
- Osób w fazie zaawansowanej choroby nerek s filtracją klebuszkową poniżej 30ml/min oraz u osób dializowanych
WZW B obowiązkowe dla:
Nieszczepionych:
- uczniów i studentów szkół medycznych
- wykonujących zawód medycznych
- mających kontakt z osoba chora na WZW B
zakażonych HCV
chorych z zaawansowaną chorobą nerek (GFR < 30 ml/min lub dializowanych)
Szczepienie na BCG: wyjątki
Szczepimy po osiągnięciu masy 2000g
Dzieci matek zakażonych HIV - decyduje specjalista
Szczepienie BCG najpóźniej do 15 rz
Polio - IPV: kiedy
4-6-16 mż + 6 rż przypominająca
DTP: szczepienia
2-4-6-16 mż + 6-14-19 rż przypominające
Hib: kiedy ?
2-4-6-16 miesiąc
S. Pneumoniae: kiedy ?
2-4-13 mż
Szczepienie ospa wietrzna: zasady
Od 9 mż
Dwudawkowy schemat
Minimalny odstęp między dawkami - 6 tygodni
Szczepienie ospa wietrzna: obowiązkowe dla kogo ?
Do ukończenia 12 rż:
- upośledzona odporność o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby
- z ostra białaczka limfoblastyczną w okresie remisji
- zakażone HIV
- przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią
Dzieci przebywające w różnych zakładach leczniczych i opiekuńczych
Dzieci w żłobkach
Wścieklizna: zapobieganie czynne- schemat
0,3,7,14,28 doba
Z pierwszą dawką immunoglobulina ludzka (do 7 dni od szczepionki)