Przewód pokarmowy Flashcards
Objawy występujące w dyspepsji
- ból w nadbrzuszu dyskmofort
- pełność w nadbrzuszu
- wczesna sytość
- pogorszenie objawów po posiłkach
- pełność poposiłkowa
- wzdęcia
- odbijanie
- nudności
- wymioty
- zaburzenia wagi ciała
Dyspepsja: skala problemu
15-25% populacji w ciągu 12 msc
większość bez uchwytnych zmian w badaniu endoskopowym
Dyspepsja czynnościowa: kryteria rozpoznania
dolegliwości przez ostatnie 3 msc z początkiem przynajmniej 6 msc przed diagnozą, Objawy: - uczucie pełności poposiłkowej - wczesne uczucie sytości - ból w nadbrzuszu - pieczenie w nadbrzuszu
Dyspepsja niediagnozowana
pacjent z objawami dyspeptycznymi, które pojawiły się niedawno lub nie były wcześniej diagnozowane
Dyspepsja czynnościowa: zespół bólu w nadbrzuszu
1 z poniższych objawów co najmniej 1 dzień w tygodniu (i wpływa na zwykłą aktywność)
- dokuczliwy ból w nadbrzuszu
- dokuczliwe pieczenie w nadbrzuszu
Dyspepsja czynnościowa: zespół dolegliwości poposiłkowych
1 z objawów co najmniej 3x w tyg:
- dokuczliwe uczucie poposiłkowej pełności oraz wczesne uczucie sytości
- dokuczliwe wczesne uczucie sytości (uniemożliwa spożycie normalnej porcji )
Dyspepsja czynnościowa, a zgaga
Zgaga nie jest objawem dyspeptycznym, ale może współistnieć
* wymioty sugerują inne schorzenia
Postępowanie w dyspepsji niediagnozowanej
wykluczenie innych przeczyn:
- serce
- wątroba
- dieta
- styl życia
- leki
Leki a dyspepsja
- NLPZ
- Bifosfoniany
- Preparaty potasu
- antybiotyki
- inne leki
Objawy alarmujące - do GASTROLOGA !
- zaburzenia połykania
- ból brzucha (nocny)
- powtarzające się wymioty
- niewyjaśnione chudnięcie
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- niedokrwistość
- żółtaczka
- guz w nadbrzuszu
diagnostyka dyspepsji
Bad. lab: morfologia, OB, crp, glikemia, enzymy trzustkowe, profil wątrobowy, kreatynina
- badania w kierunku H. pylori
- endoskopia
- usg jamy brzusznej
Strategie postępowania w dyspepsji niediagnozowanej
- test & treat -> badaj H. pylori i levz
2. IPP przez 4tyg
leki stosowane w dyspepsji
Leki antysekrecyjne:
- IPP (omeprazol, lanzoprazol, pantoprazol)
- blokery rec. H2 (ranitydyna)
- leki zobojętniające
Leki prokinetyczne:
- Itopryd, metoklopramid, cyzapryd
leki rozkurczowe:
trimebutyna
Inne:
- amitryptylina, agoniści rec. 5HT (buspiron, sumatryptan), preparaty ziołowe (mięta pieprzowa)
Zespół jelita nadwrażliwego IBS - charakterystyka
Ból brzucha kojarzący się z wypróżnieniem i/lub zmienną dotychczasowego rytmu wypróżnień oraz konsystencji stolca, bez zmian organicznych w przewodzie pokarmowym
IBS objawy
- ból brzucha
- wdęcia
- biegunki
- zaparcia
- naprzemienne biegunki i zaparcia
- parcie na stolec
- niepełne wypróżnienie
- śluz w stolcu
- operacje brzuszne w wywiadzie
- objawy wegetatywne
- nieprawidłowości natury psychologicznej
- brak objawów w czasie snu
- nadużywanie leków przeczyszczających
IBS - epidemiologia
9-21% populacji ogólnej
najczęściej w 3 dekadzie (11%)
kobiety 1,5-3x częściej
po 60 rż 7,3% ma ibs
IBS stanowi 25-50% konsultacji gastrologicznych
5x częściej u osób z IBS wykonywane zabiegi operacyjne
50-80% podkreśla zależność nasilenia objawów ze stresem
Kryteria rzymskie - choroby czynnościowe przewodu pokarmowego
A. przełyk ( zgaga, dysfagia czynnościowa, uczucie “gałki”)
B choroby żołądkowo - dwunastnicze (dyspepsja czynnościowa, zaburzenia odbijania, nudności, wymioty)
C. Jelita ( IBS, wzdęcia, zaparcia, biegunki czynnościowe)
D. czynnościowy ból brzucha
E. Zaburzenia pęcherzyka żółciowego
IBS Kryteria rzymskie IV - objawy
Nawracający ból brzucha, co najmniej 1 x w tygodniu przez ostatnie 3 tyg, który spełnia 2 z poniższych kryteriów:
1. związany jest z wypróżnieniem
2. związany jest ze zmianą częstości stolców
3. związany jest ze zmianą konsystencji stolca
ostatnie 3 miesiące przy wystąpieniu objawów co najmniej 6 msc przed rozpoznaniem
IBS - objawy alarmujące
- wiek pacjenta > 50 lat
- krótki wywiad objawów chorobowych
- występowanie objawów w nocy
- spadek wagi ciała
- płeć męska
- anemia z niedoboru żelaza
- gorączka lub stany podgorączkowe
- rodzinny wywiad w kierunku raka j. grubego
- objawy krwawienia z przewodu pokarmowego
- dodatnie markery i wskaźniki zapalne
Leczenie IBS
Zmiana trybu życia Leczenie dietetyczne: - częstsze posiłki w małych ilościach - spokojna atmosfera - 30g błonnika dziennie
Leczenie farmakologiczne
- bóle kolkowe
- zwiotczjące mięśnie bez działania atropinowego np. mebeweryna, alweryna
- leki antycholinergiczne np. dicykloweryna
- leki przywracające normotonię np. trymebutyna
- mięta pieprzowa
- przeciwbiegunkowe
- agonista rec opiatowych - loperamid
- smektyn dwuokatnościenny
- przeczyszczające
- zwiększające V stolca np. metyloceluloza, leki osmotyczne, laktuloza
- czopki glicerynowe
- enema z wody
- siarczan magnezu
- przeciwdepresyjne
- nie są to leki I rzutu
- amitryptylina, imipramina
- pochodne benzodiazepiny