Otolaryngologia Flashcards

1
Q

Etiologia OZUŚ

A
  • wirusy (RSV, grypy, paragrypy, rino i adeno)
  • następne zakazanie bakteryjne;
    A. S. Pneuomniae
    B. H. Influenzae
    C. Moraxella catarrhalis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

OZUŚ - czynniki ryzyka

A
  • wiek < 2 rz
  • infekcje wirusowe dróg oddechowych !!!!!!
  • krótki okres karmienia piersią
  • długotrwałe stosowanie smoczka
  • nikotynizm u rodziców
  • predyspozycje genetyczne
  • wady twarzoczaszki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Obraz kliniczny OZUŚ

A
  • ból ucha
  • niepokój
  • gorączka
  • wyciek

W badaniu: błona bębenkową z szaroperlowej z refleksem na przekrwioną i często uwypukloną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

OZUŚ - leczenie

A
  • „czujne wyczekiwanie” bez antybiotyku
  • ibuprofen / paracetamol

Nie zalecane:

  • miejscowe podawanie leków przeciwbólowych w kroplach
  • podawanie leków obkurczających błonę śluzowa i przeciwhistaminowych, podawanie doustnych GKS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

OZUŚ - leczenie, wskazania do antybiotykoterapii

A
  • dzieci < 6 msc życia
  • dzieci z wysoką gorączką i wymiotami
  • < 2 z obustronnym zapaleniem ucha środkowego
  • wyciek z ucha, nawracające zapalenia
  • wady twarzoczaszki
  • zespół downa, zaburzenia odporności
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

OZUŚ - antybiotykoterapia

A

Amoksycylina

< 12 rż lub < 40 rż -> 75-90 mg/kg na 24h w 2 dawakach

> 12 rż / > 40 kg -> 1,5 - 2g 2x/d

5 dni u dorosłych i dzieci > 12 rz
10 dni u dzieci < 2 rż

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

OZUŚ - leczenie skorygowane, alergia na amoksy

A
  1. Reakcja uczuleniową typu późnego -> cefalosporyny: aksetyl cefuroksymu, ceftfiakson
  2. Reakcja uczuleniowa natychmiastowa -> makrolidy: klarytromycyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

OZUŚ - wskazania do nacięcia błony bębenkowej

A
  • niemowlęta < 3 mż z silnym bólem ucha i wymiotami
  • uwypuklenie błony bębenkowej grożące samoistnym pęknięciem
  • niepowodzenie leczenia antybiotykami
  • dzieci z obniżona odpornością
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Przewlekłe zapalenie ucha środkowego - wspólne cechy wszystkich postaci (3)

A
  1. Niedosłuch przewodzeniowy
  2. Przewlekły wyciek wydzieliny śluzowej lub ropnej z ucha
  3. Perforacja błony bębenkowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

PZUŚ - postacie (2)

A
  1. Proste - z centralną perforacją błony bębenkowej , dotyczące błony śluzowej jamy bębenkowej i trąbki słuchowej z okresowym wydzielaniem
  2. Złośliwe - z brzeżną perforacją, z ziarniną lub perlakiem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Perlakowe zapalenie ucha środkowego

A
  • niszczy otaczające kości
  • powoduje powikłania ze strony zatoki esowatej, opony twardej, nerwu twarzowego oraz kanału półkolistego bocznego
  • wymaga leczenia operacyjnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Powikłania zapalenia ucha środkowego:

A
  • ostre zapalenie wyrostka sutkowatego
  • ZOMR
  • ropień mózgu
  • perforacja błony bębenkowej
  • zapalenie ucha wewnętrznego
  • zapalenie zakrzepowe zatoki esowatej
  • porażenie nerwu twarzowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (definicja)

A
  • stan zapalny o nagłym początku i trwa nie dłużej niż 12 tygodni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych - objawy

A
  1. Złe samopoczucie, stan podgorączkowy
  2. Rozpierający ból głowy występujący w szczególności rano oraz podczas wysiłku, schylania się
  3. Ból lokalizuje się w rzucie zatok
    - u dorosłych: zatoki szczękowy > sitowe > czołowe > klinowe
    - u dzieci: zatoki sitowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

OZNZ / podział wg wytycznych europejskich

A
  1. Przeziębienie lub ostre wirusowe zapalenie
  2. Ostre powirusowe (dłużej niż 10 dni lub nasilenie po 5 dniach trwania)
  3. Bakteryjne ostre zapalenie (3 objawy:
    - ropny wyciek z nosa lub ropna wydzielina w przewodach nosowych
    - silny ból miejscowy ( z przewagą jednej strony)
    - podwyższone OB/CRP
    - nasilenie się objawów po początkowym łagodniejszym okresie choroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Ostre zapalenie nosa i zatok - etiologia

A

Rynowirusy

  • koronawirusy
  • wirusy RS
  • grypy
  • paragrypy
  • adenowirusy

Bakteryjne nadkazenie: 0,5-2%

  • S. Pneumoniae
  • H. Influenzae
  • M. Catarrhalis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Leczenie - wirusowe OZNZ

A
  • ibuprofen / paracetamol
  • leki antyhistaminowy w kombinacji z pseudoefedryną
  • krótkotrwała GKS donosowe (w fazie powirusowej)
  • preparaty donosowe z bromkiem ipratropium
  • leki pochodzenia roślinnego o działaniu sekretolitycznym
  • płukanie nosa roztworami soli
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Bakteryjne OZNZ - leczenie

A
  • amoksycylina 10 dni
    Dzieci < 40 kg 75-90 mg/kg/ doba w 2 dawkach podzielonych
    > 40 kg 1,5-2g; 2x dziennie

Ew. Augmentin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Ostre zapalenie gardła i migdałków (OZGM) - okres inkubacji + ograniczenie kontaktów + etiologia

A
  • wirusowe: 1-6 dni (70-85% dzieci > 3 rż; 90-95% dorosłych)
  • S.pyogenes: 12h- 4 dni ( 15-30% u dzieci; 5-10% u dorosłych)

Ograniczenie kontaktów przez 24h od zastosowania skutecznego antybiotyku

20
Q

OZGM - rozpoznanie kliniczne (3)

A
  1. Ból gardła, podrażnienie, drapanie w gardle
  2. Zmiany stwierdzone w badaniu wziernikowym
  3. Objawy towarzyszące: kaszel, chrypka, gorączka, wymioty, bóle brzucha
21
Q

OZGM / przebieg choroby

A
  • wirusowe -> 3-4 dni

- bakteryjne -> 8-10 dni

22
Q

OZGM - powikłania zakażenia bakteryjnego

A
  • NACIEK I ROPIEŃ OKOŁOMIGDALKOWY
  • ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych
  • gorączka reumatyczna
  • zapalenie nerek
  • zapalenie mięśnia sercowego
23
Q

Różnice OZGM bakteryjne vs wirusowe

A

Bakteryjne: naloty włókninowe w kryptach migdałkowych i powiększone i bolesne węzły chłonne szyjne

Wirusowe: brak nalotów włóknikowych (wyj. EBV I adeno), wydzielina w nosie, zapalenie spojówek

24
Q

Skala centora w modyfikacji McIsaaca

A
Temperatura +38.  1
Brak kaszlu 1 
Powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich 1 
Wysięk na migdałach i ich obrzęk 1 
3-14 lat 1 
15-44 lat 0 
> 45 lat -1 

2-3 pkt -> szybki test na antygen PBHA
4 pkt -> antybiotyk (gdy nasilone objawy)

25
Q

Skala ryzyka ostrego paciorkowcowego zapalenia gardła wg Walsha

A

Ryzyko wysokie 28% - powiększone węzły szyjne i wysięk na migdałach / niedawna ekspozycja

Ryzyko średnie 15% - kaszel i temperatura > 38 lub brak kaszlu

Niskie 4% - kaszel i temperatura < 38

26
Q

OZGM - leczenie podstawowe

A

Fenoksymetylopenicylina:

  • < 40 kg 100 000 - 200 000/ kg/ dobę w 2 dawkach przez 10 dni
  • 2-3 mln (tak samo

Ew jednorazowe podanie i.M. Penicyliny benzatynowej
-40 kg 600 000
+40 kg 1,2 mln

27
Q

OZGM - leczenie skorygowane

A
  • reakcja typu późnego - cefalosporyny: CEFADROKSYL

- reakcja natychmiastowa- makrolidy: erytro, klarytro, aztro

28
Q

Nawrot anginy - leczenie

A

KLINDAMYCYNA

29
Q

Ciężka postać nawracającego paciorkowxowego zapalenia gardła i migdałków:

A
  • 7 epizodów zapalenia w ciągu 1 roku
  • 5 epizodów rocznie przez 2 lata
  • 3 epizody rocznie przez 3 lata

+ 1 z poniższych:

  • temperatura > 38
  • powiększone węzły
  • wysięk na migdałach
  • potwierdzenia S. Pyogenes
  • przebyta antybiotykoterapia

TONSILEKTOMIA

30
Q

Inne wskazania do tonsilektomii:

A
  • nosicielstwo paciorkowca grupy A
  • przebyty ropień okolomigdałkowy
  • asymetryczny rozrost migdałka (podejrzenie nowotworu)
31
Q

Anatomia krtani dziecka

A
  • Cześć podglosniowa naj najwęższym odcinkiem GDO
  • kształt krtani lejkowaty (u dorosłych cylindryczny)
  • kąt ustawienia obu płytach chrząstki tarczowatej u niemowlęcia rozwarty - 110 stopni, a u dorosłych płytki tworzą kat ostry
  • nagłośnia u noworodka jest zwykle dłuższa i węższa niż u dorosłego. Często przybiera kształt omegi lub omegi
32
Q

Krup - ogólnie

A

= Ostre podgłośniowe zapalenie krtani

  • paragrypa 1 (rzadziej 2 i 3) 75%
  • obrzęk błony śluzowej gardła, tchawicy i krtani -> zaburzenie przepływu powietrza -> stridor wdechowy, kaszel (foczy), chrypka, świszczący oddech, duszność
  • może być stanem zagrożenia życia
33
Q

Krup - epidemiologia

A

2-6 / 100 dzieci

6 mż, a 6 rż (szczyt zachorowań okoli 2 rż)

34
Q

Krup - nasilenie objawów kiedy ?

A

W nocy oraz podczas płaczu i niepokoju dziecka

35
Q

Krup - leczenie

A
  1. GKS: deksametazon (doustnie lub domiesniowo) jednorazowo
    - budezonid w nebulizacji
  2. W cięższych przypadkach: 0,1% adrenalina w nebulizacji
  3. Nawodnienie
  4. Ibuprofen, paracetamol
  5. W cięższych przypadkach należy rozważyć hospitalizacje ( narażony stridor w spoczynku, zaburzenia świadomości, wiek < 6 mz, brak poprawy po leczeniu, nawrot objawów do 24h)
36
Q

Ostre zapalenie nagłośni - definicja

A
  • ostry, nagły, obrzęk nagłośni
  • H. Influenzae typu B
  • 2-7 rz
  • proces zapalny dotyczy nagłośni i fałdów nalewkowo- nagłośniowych
  • OBRZĘK NAGŁOŚNI ROZWIJA SIĘ BARDZO SZYBKO
37
Q

Ostre zap nagłośni - objawy

A
  • ślinotok
  • silny ból gardła
  • wysoka gorączka
  • zaburzenia połykania
  • duszność
  • masywny, czerwony obrzęk nagłośni (szpatułką 1/3 języka)
38
Q

Ostre zap nagłośni: postępowanie, leczenie

A
  • konieczna hospitalizacja
  • cefalosporyna III generacji iv
  • w razie duszności należy intubowac
39
Q

Otalgia pierwotna i wtórna

A

Pierwotna - objaw chorób ucha zewnetrznego i środkowego

Wtórna = ból rzutowany - zmiany chorobowe poza uchem

40
Q

Ból rzutowany ucha - mechanizm

A

Wspólne włókna czuciowe nerwów: V, VII, IX, X lub szyjnych C2, C3

41
Q

Przyczyny bólu ucha zewnetrznego:

A
  • rozlane zapalenie ucha zewnetrznego - najczęściej bakteryjne (ucho pływaka)
  • zapalenie ochrzęstnej
  • czyrak
  • róża małżowiny usznej
  • półpasiec uszny (zespół Ramsaya Hunta)
  • wyprysk (alergiczny, kontaktowy)
  • uraz mechaniczny, termiczny
  • ciało obce lub zaleganie woskowiny
  • nowotwory, ziarniak kwasochlonny, ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (Wegenera)
42
Q

Przyczyny bólu ucha środkowego:

A
  • OZUŚ
  • zapalenie wyrostka sutkowatego
  • ostre pęcherzowo- krwotoczne zapalenie błony bębenkowej
  • nowotwór zlokalizowany w jamie bębenkowej
  • zaburzenia czynności trąbki słuchowej - zapalenie, nowotwór, ziarniniakowatosc z zapaleniem naczyń (Wegenera)
  • uraz: mechaniczny, ciśnieniowy, akustyczny
43
Q

Ból ucha odniesiony: przyczyny

A
  • choroby zębów (zapalenie miazgi)
  • zapalenie/ uraz stawu skroniowo-żuchwowego
  • zapalenie lub zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa szyjnego
  • nerwoból
  • zapalenie ślinianek przyusznych, nosa i gardła, zatok przynosowych, tętnicy skroniowej
  • zapalenie gardła i migdałków, węzłów chłonnych szyi, tarczycy, naciek lub ropień okolomigdalkowy
  • nowotwory złośliwe jamy ustnej, gardła dolnego, migdałka, krtani
  • afty, ostre zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i języka
  • choroby przełyku: zapalenie, choroba refluksowa, przepuklina rozworu przełykowego
  • choroby krtani
  • choroby układu sercowo-naczyniowego
  • krecz szyi, nowotworu, porażenie Bella
44
Q

Ból ucha: nerwoból - charakterystyka

A

Krótki, ostry / kłujący, przeszywający, pojawiający się okresowo

45
Q

Ból ucha ostry - różnicowanie

A

Gdy uraz ciśnieniowy, akustyczny, mechaniczny - ból po urazie i Ustronie samoistnie w ciągu 1-2h

W OZUŚ narasta aż do pęknięcie błony bębenkowej lub wykonania drenażu