Astma Flashcards
Astma: definicja
Heterogenna choroba, zwykle charakteryzująca się przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych i występowaniem takich objawów jak: świszczący oddech, duszność, uczucie ściskania w klatce piersiowej j kaszel o zmiennej częstości i nasileniu
Astma: epidemiologia
50% początek w dzieciństwie
Chorobowość 1-18%
Częściej kobiety
Najczęstszym fenotypem: astma alergiczna
Podział astmy na względu na etiologie
Alergiczna:
- dzieci
- w plwocinie eozynofile
- dobra odpowiedz na GKS
- inne choroby atopowe w wywiadzie
Niealergiczna:
- dorośli
- w plwocinie eozynofile, neutrofile, i inne komórki zapalne
- gorsza odp na GKS
O późnym początku:
- należy wykluczyć astmę zawodowa
- u dorosłych, zwykle
- u kobiet częściej
Z utrwalona obturacja oskrzeli:
- pacjenci z wieloletnim przebiegiem choroby
- nieodwracalna obturacja -> utrwalona przebudowa ścian oskrzeli
Współistniejąca z otyłością
Astma: czynniki ryzyka zachorowania
Płeć żeńska (dorośli), męska u dzieci Rasa czarna Otyłość Predyspozycja genetyczna Alergeny Czynniki zawodowe Dym tytoniowy Zanieczyszczenia powierza Wirusowe zakażenia układu oddechowego w dzieciństwie Dieta
Astma: objawy podmiotowe
Duszność, głównie WYDECHOWA
ŚWISZCZĄCY ODDECH
SUCHY KASZEL
ściskanie w klatce
Astma: objawy przedmiotowe
Rozlane, obustronne świsty
Furczenia
Wydłużony wydech
Podczas zaostrzeń:
- praca dodatkowych miesni oddechowych
- zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych
- tachykardia
- tachypnoe
- cicha klatka piersiowa
Astma: nasilenie objawów, kiedy najczęściej
Najczęściej w nocy lub wczesnym rankiem (aktywność układu przywspolczulnego),
duża zmienność nasilenia objawów, mają charakter napadowy
Przebieg astmy
Okres bezobjawowy (stan zapalny obecny cały czas, tak samo jak nadreaktywność drzewa oskrzelowego)
Okres objawowy: świsty, furczenia duszność wydechowa, suchy kaszel, wysłużony wydech
Bardzo ciężkie zaostrzenie: zaburzenia świadomości, cicha klatka piersiowa, tachykardia, tachypnoe, dodatkowe mięśnie oddechowe, sinica
Astma: Badania czynności płuc
- obecność obturacji
- odwracalność obturacji - próba rozkurczowa
- nadreaktywność oskrzeli - próba prowokacyjna
- niestabilność czynności płuc - spirometria, PEF
Astma: markery stanu zapalnego
Badanie plwociny indukowanej - eozynofilia w typie alergicznym
Badanie stężenia NO w powietrzu wydychanym (eozynofile powodują pobudzenie produkcji NO)
Astma: spirometria
Co najmniej raz należy zarejestrować zmniejszoną wartość FEV1 (<80%) i stosunek FEV1/FVC (prawidłowo: 0,75-0,8; u dzieci > 0,9)
Astma: próba rozkurczowa
- Spirometria podstawowa
- 400 mikrogram salbutamolu
- 10-15 min
- Powtórne badanie
Dodatni wynik jest przyrost FEV1 o > 12% i > 200 ml
Astma: próba prowokacyjna
Ocena reaktywności oskrzeli
- najpierw wykonuje się spirometrie podstawową, a następnie powtarza się badanie po inhalacji substancji która wywołuje skurcz (metacholina lub histamina)
Spadek FEV1 o > 20%
Astma: pomiar szczytowego przepływu wydechowego
- samodzielne pomiary przez pikflometr
- ocena zmienności obturacji
- w praktyce wykorzystuje się dobowa i tygodniowa zmienność PEF
ŚREDNIA DOBOWA ZMIENNOŚĆ PEF > 10% -> rozpoznanie astmy
Astma: kryteria rozpoznania
- występowanie zmiennych objawów ze strony układu oddechowego
- potwierdzona obturacja oskrzeli
- potwierdzona nadmierna zmienność czynności płuc
Inne kryteria dla dzieci < 5 rż:
1 stwierdzenie min 3 epizodów obturacji lub 1 ciężki wymagający podania GKS, stwierdzenie światów wydechowych
2. Odpowiedz na leczenie: wziewne SABA lub poprawa po 2-3 miesiącach leczenia wGKS
3. Wykluczenie chorób z diagnostyki różnicowej