Profilaktyka zdrowotna Flashcards
Zdrowie wg WHO
Stan fizycznego, psychicznego oraz społecznego dobrostanu
Szacowany wpływ czynników na pojawienie się chorób i przedwczesnych zgonów = pole zdrowotne Lalonda
Styl życia - 53%
Środowisko 21%
Dziedziczność - 16%
Opieka zdrowotna - 10%
Kierunki działań w celu stworzenia efektywnej strategii promocji zdrowia
- Określanie polityki zdrowia publicznego
- Tworzenie środowisk wspierających
- Wzmacnianie inicjatyw i działań społecznych na rzecz zdrowia
- Rozwijanie umiejętności osobnicznych
- Reorientacja świadczeń zdrowotnych
Promocja zdrowia
Działania społeczne i polityczne na poziomie indywidualnym i zbiorowym, którego celem jest podniesienie stanu świadomości zdrowotnej społeczeństwa, krzewienie zdrowego stylu życia i tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu. To proces aktywizacji społeczności lokalnych, polityków, profesjonalistów i i laików, podejmowanej dla osiągnięcia trwałych zmian w środowisku.
Cele promocji zdrowia (6)
- zmniejszanie zachorowalności i przedwczesnej umieralności
- redukcja czynników ryzyka
- obniżenie kosztów opieki zdrowotnej
- wzrost wiedzy społeczeństwa o czynnikach wpływających na zdrowie
- lepsze standardy organizacyjne
- zmniejszenie absencji chorobowej
Profilaktyka - definicja
Zapobieganie chorobie, unikanie wystąpienia stanu patologicznego, ograniczenie postępu choroby na każdym etapie jej przebiegu
Poziomy profilaktyki
wczesna - zapobieganie występowaniu społecznych i środowiskowych warunków, które mogą zapoczątkować chorobę
I-rzędowa - zmniejszenie ryzyka lub oddalenie wystąpienia choroby
II- rzędowa - wykrywanie choroby w jej bezobjawowym stadium i podejmowanie wczesnego leczenia (badania przesiewowe)
III- rzędowa - odwracanie przebiegu choroby, powstrzymywanie lub opóźnianie jej rozwoju lub następstw
IV-rzędowa - określanie zagrożenia związanego z nadmierną medykalizacją
Jaką chorobę można wykrywać programem badań przesiewowych ?
a. choroba musi stanowić istotny problem zdrowotny
b. naturalna historia choroby powinna być dobrze poznana
c. wczesne wykrycie musi istotnie poprawiać rokowanie
d. częstość występowania choroby w stadium przedklinicznym musi być dostatecznie duża w populacji
Pożądane cechy testu przesiewowego
- nieinwazyjność
- bezpieczeństwo
- łatwość wykonania
- niski koszt
- akceptacja badanych
- powtarzalność wyników
- wysoka czułość
- wysoka swoistość
skuteczność programu przesiewowego zależy od:
- wpływu na śmiertelnośc ogólną
- wpływu na zapobieganie inwalidztwu przez wczesne wykrycie choroby
- wpływu na poprawę jakości życia
Przesiewy u dorosłych- ch. nowotworowe
kolonoskopia 50/40 - 65 rż
mammografia 50-69 rż
cytologia 25-59rż
zwiększanie wartości predykcyjnej dodatniej:
- wybrane grupy demograficzne (wiek, płeć)
- specyfika sytuacji klinicznej (objawy, badanie fiz, czynniki ryzyka)
- konsultacje specjalistyczne, skierowania do spzitala
Ból wieńcowy: typowy, nietypowy
Typowy: - zamostkowy - nasila się podczas wysiłku lub stresie - ustępuje po odpoczynku lub przyjęciu nitrogliceryny Nietypowy: 2 kryteria Niedławicowy: 1 kryterium
Diagnostyczna próba wysiłkowa u:
- mężczyzn > 40 rż z typowym bólem dławicowym
2. kobiet > 60 rż z typowym bólem
Prawdopodobieństwo choroby:
0,25 - nie wykonuj badania, nie ropoczynaj leczenia
> 0,68 nie wykonuj badania -> rozpocznij leczenie
