Rak jelita grubego i odbytu Flashcards
Rak jelita grubego - najczęstszy typ i procent
Gruczolakorak (85%)
Rak jelita grubego - najczęstsza etiologia i procent
Powstaje z gruczolaka (90%)
Stany przedrakowe jelita grubego (3)
- Gruczolaki
- Nieswoiste zapalenia jelit
- Zespoły polipowatości rodzinnej
Objawy raka prawej połowy okrężnicy (3)
- Utajone krwawienie
- Narastająca niedokrwistość
- Ból brzucha
Objawy raka odbytnicy i lewej połowy okrężnicy (2)
- Jawne krwawienie
2. Zmiana rytmu wypróżnień
Objawy raka dolnej części odbytnicy (7)
- Guz wyczuwalny podczas badania per rectum
- Uczucie parcia na stolec
- Ból
- Stolce ołówkowate
- Biegunka
- Niedrożność
- Krwotok
Rak jelita grubego - badania laboratoryjne (3)
- Niedokrwistość z niedoboru żelaza
- Zwiększone stężenie CEA (mała czułość i swoistość)
- Dodatni wynik testu na obecność krwi w kale
Rak jelita grubego - najważniejsze badanie i co umożliwia (4)
- Kolonoskopia
- Umożliwia wykrycie guza
- Pobranie wycinków
- Obejrzenie całego jelita w poszukiwaniu zmian synchronicznych
Rak jelita grubego - badania obrazowe (4)
- TK i MR - wykrywanie przerzutów do wątroby, otrzewnej i węzłów chłonnych
- USG - wykrywanie przerzutów
- Endosonografia i MR - ocena głębokości naciekania i zajęcia okolicznych węzłów chłonnych
- PET - wykrywanie wznowy
Rak jelita grubego - badania przesiewowe (3)
- Pełna kolonoskopia
- Signoidoskopia
- Badanie kału na obecność krwi utajonej
Badania przesiewowe w przypadku zwykłego ryzyka (3)
- Po 50 rż
- Test na krew utajoną w kale co roku
- Kolonoskopia co 10 lat
Rozpoznanie raka jelita grubego na podstawie
Histopatologii
Klasyfikacja zaawansowania raka jelita grubego
Klasyfikacja Dukes’a w modyfikacji Astlera i Collera
Kiedy i jakie leczenie przedoperacyjne u chorych z rakiem odbytnicy (2)
- Guz T3 lub N1-2, klinicznie ruchomy - radioterapia
2. Guz zaawansowany, klinicznie nieruchomy lub T4 - radiochemioterapia
Kiedy zastosujmy leczenie przedoperacyjne w raku innym niż odbytnicy
Leczenie systemowe w przypadku raków zaawansowanych, przy obecności nieresekcyjnych zmian wtórnych w wątrobie lub płucach
Leczenie uzupełniające w raku okrężnicy - kiedy (5)
- W przypadku przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych
- Cecha pT4
- Stopień G3
- Niedostateczna liczba pobranych lub sprawdzonych węzłów chłonnych
- Zwiększone ryzyko związane z zabiegiem operacyjnym
Leczenie uzupełniające w raku okrężnicy - czym leczymy (3)
W różnych kombinacjach:
- Fluorouracyl z folianem wapnia
- Kapecytabina
- Oksaliplatyna
Leczenie uzupełniające w raku odbytnicy (2)
- Chemioterapia jak w raku okrężnicy
- Radiochemioterapia - gdy nie przeprowadzono radioterapii przed operacją lub w przypadku niekorzystnych czynników rokowniczych
Leczenie zaawansowanego raka okrężnicy i odbytnicy z przerzutami odległymi
Chemioterapia
Leczenie zwężeń w przebiegu raka jelita grubego (3)
Paliatywne udrożnienie
- Stent
- Laserowe usunięcie tkanki nowotworowej
- Paliatywna resekcja z wyłonieniem przetoki kałowej
Leczenie przerzutów do wątroby w przebiegu raka jelita grubego (4)
- Resekcja
- Termoablacja
- Wstrzyknięcie alkoholu do guza
- Przy naciekaniu naczyń - skupiona wiązka radioterapii
Monitorowanie w raku jelita grubego po operacji radykalnej (5)
- Badanie lekarskie i CEA co 3-6 miesięcy przez 3 lat
- Potem co 6-12 miesięcy do 5 roku po zabiegu
- TK klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy co 6-12 miesięcy przez 3 lata
- Potem co 12 miesięcy do 5 roku po operacji
- Pełna kolonoskopia przed operacją lub do 6 miesięcy po operacji, kolejne 1 rok, 4 lata i 9 lat od operacji
Rak jelita grubego - najwięcej zachorowań w jakim wieku
W 7 i 8 dekadzie życia
Im większy polip jelita grubego tym
Większe ryzyko transformacji złośliwej
Dlaczego należy zrobić MR w raku odbytnicy (4)
MR pozwala na:
- Ocenę wiekości guza
- Ocenę naciekania mesorectum
- Ocenę naciekania okolicznych narządów
- Możliwość określenia stanu okolicznych węzłów chłonnych (cecha N)
Ile węzłów chłonnych minimum trzeba ocenić w preparacie patologicznym po operacji raka jelita grubego
12 z okolicznego spływu chłonnego
Rak jelita grubego najczęściej lokalizuje się w
Esicy i odbytnicy
Czynniki ryzyka raka jelita grubego (5)
- Płeć męska
- Mała aktywność fizyczna
- Papierosy
- Dieta zachodnioeuropejska
- Nadużywanie alkoholu
Rak poprzecznicy - jakie leczenie z wyboru
Poszerzona hemikolektomia prawa
Operacja metodą Hartmanna
Polega na wycięciu części esicy i odbytnicy, wyłonieniu stomii i zaszyciu kikuta odbytnicy
Leczenie raka odbytu (3)
- Radiochemioterapia
- Jeżeli rak brzegu odbytu - wycięcie z zachowaniem marginesu zdrowych tkanek
- W razie niepowodzenia radiochemioterapii - brzuszno-krzyżowa amputacja odbytnicy
Czynniki ryzyka raka odbytu (10)
- Zakażenie HPV
- Seks analny
- Duża liczba partnerów seksualnych
- Dysplazja i rak sromu, pochwy lub szyjki macicy
- Niedobory odporności
- Przewlekła szczelina odbytu
- Nawracające ropne zakażenia okolicy odbytu
- Przebyta radioterapia obejmująca odbyt
- Podeszły wiek
- Palenie tytoniu
Jaki typ raka odbytu jest najczęstszy
Rak płaskonabłonkowy
Jaki margines przy radykalnej resekcji raka jelita
5cm