Ostre zapalenie trzustki Flashcards
Najczęstsze przyczyny OZT
Alkohol i kamica żółciowa
Inne przyczyny OZT (7)
- Po ERCP
- U dzieci: wirus świnki, uraz lub niewydolność wielonarządowa
- Hipertriglycerydemia
- Nadczynność przytarczyc
- Leki
- Wady wrodzone - trzustka dwudzielna
- Pourazowe
Jakie leki mogą predysponować do OZT (3)
- GKS
- Tiazydy
- Azatiopryna
Jakie rodzaje OZT według klasyfikacji Bergera wyróżniamy i procent (2)
- Śródmiąższowe obrzękowe zapalenie trzustki - 80-90%
2. Martwicze zapalenie trzustki
Objawy OZT (7)
- Silny ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców
- Nudności
- Wymioty - nie przynoszą ulgi
- Gorączka
- Żółtaczka mechaniczna (jeśli przyczyną jest kamica żółciowa)
- Wysięk opłucnowy (częściej lewostronny)
- Osłabienie lub brak odgłosów perystaltyki -> niedrożność porażenna
Objawy w ciężkim OZT (3)
- Objawy wstrząsu
- Objawy Cullena
- Objaw Grey-Turnera
Objaw Cullena
Wybroczyny wokół pępka
Objaw Grey-Turnera
Nacieczenie i przebarwienie bocznych okolic brzucha
Wśród badań laboratoryjnych co ma największą czułość i swoistość
Lipaza
Rozpoznanie OZT (3)
Muszą być spełnione 2 z 3 kryteriów:
- Obraz kliniczny wskazujący na OZT
- Trzykrotne przekroczenie GGN amylazy we krwi
- Wyniki badań obrazowych typowe dla OZT
Dynamika zmian ilości amylazy we krwi podczas OZT (2)
- Wzrasta gwałtownie w ciągu 6 godzin
2. Powraca do normy w ciągu 48 godzin
RTG płuc w OZT
Może stwierdzić obecność płynu w jamie opłucnej lub cechy ARDS
USG w OZT (2)
- Pozwala na uwidocznienie kamieni żółciowych w drogach żółciowych
- Może wykazać obrzęk trzustki i obecność zbiorników z płynem
Schorzenia pozatrzustkowe wywołujące hiperamylazemię (6)
- Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
- Perforacja wrzodu dwunastnicy
- Wysoka niedrożność mechaniczna jelit
- Niedrożność naczyń krezkowych
- Uwięźnięcie jelita
- Pęknięta ciąża pozamaciczna
Sposoby określania ciężkości OZT (4)
- Klasyfikacja Glasgow
- Klasyfikacja kliniczna z Atlanty
- APACHE II
- Skala Ransona
Cechy kliniczne przy przyjęciu wskazujące na możliwość rozwoju ciężkiego OZT (11)
- Wiek >55 lat
- Otyłość
- Zaburzenia świadomości
- Choroby współistniejące
- SIRS
- BUN >20mg/dl
- Hematokryt >44% lub jego wzrost
- Zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
- Wysięki w jamach opłucnej
- Nacieki w płucach
- Liczne lub duże pozatrzustkowe zbiorniki płynu
Leczenie zachowawcze OZT (3)
- Leczenie przeciwbólowe (np.: petydyna)
- Leczenie wstrząsu
- Leczenie żywieniowe
Leczenie endoskopowe OZT (3)
- U chorych z ciężką postacią OZT
- Po wdrożonym leczeniu zachowawczym
- ERCP ze sfinkterotomią - usunięcie złogów
Wskazania do interwencji chirurgicznej w OZT (4)
- Niejednoznaczne rozpoznanie
- Stan chorego się pogarsza mimo stosowania leczenie zachowawczego - dynamiczna TK - jeśli uwidoczni rozległą zakażoną matrwicę laparotomia w trybie pilnym
- Obecna jest kamica żółciowa - należy wykonać cholecystektomię w celu zapobieżenia kolejnym OZT
- Pojawiają się powikłania
Powikłania OZT (7)
- Ostry okołotrzustkowy zbiornik płynu
- Torbiel rzekoma
- Ostry zbiornik martwiczy
- Martwica otorbiona
- Zakażenie martwicy i tkanek okołotrzustowych
- Przetoki
- Zespół odłączonego przewodu trzustkowego
Ostry okołotrzustkowy zbiornik płynu - charakterystyka (4)
- Pojawia się w pierwszych 24-48h
- Zawiera wyłącznie treść płynną
- Powstaje w wyniku pęknięcia przewodów trzustkowych lub nagromadzenia wysięku zapalnego
- Zwykle ulega resorpcji w ciągu 4 tygodni
Torbiel rzekoma trzustki - co to, charakter, diagnostyka i leczenie (5)
- Zbiornik soku trzustkowego i wysięku zapalnego otoczony ścianą z tkanki włóknistej lub ziarniny, który nie uległ resorpcji w ciągu 4 tyg.
- Zwykle bezobjawowe i ustępują samoistnie
- Najlepszą metodą diagnostyki jest USG
- Leczenie chirurgiczne gdy się powiększa, żeby nie pękła, nie krwawiła, nie zakaziła się
- Leczenie chirurgiczne polega na drenażu przez połączenie z jelitem czczym, żołądkiem lub dwunastnicą
Zakażenie martwicy i tkanek okołotrzustkowych - kiedy, śmiertelność, rozpoznanie i leczenie (5)
- Zwykle w 3 tygodniu choroby
- Śmiertelność do 50%
- Stan chorych się pogarsza lub nie poprawia w ciągu 7-10dni hospitalizacji
- Przezskórna BAC pod kontrolą TK
- Zwykle konieczne leczenie zabiegowe
Który parametr biochemiczny dobrze koreluje z ciężkością OZT
CRP
Z czym dobrze koreluje prokalcytonina w OZT (3)
- Ciężkością OZT
- Ryzykiem rozwoju niewydolności narządowej
- Ryzykiem zakażenia martwicy trzustki
Skala Balthazara
Wskaźnik CTSI - tomograficzny wskaźnik ciężkości OZT
Antybiotykoterapia w OZT
Nie stosować rutynowo
Częstość powikłań po ERCP
4-12%