Pulmonologia 1 Flashcards
Kaszel: mechanizm powstawania
nasilony wdech, a następnie wydech przy początkowym krótkim zamknięciu głośni
Kaszel: podział ze względu na czas trwania
- ostry < 3 tyg
- podostry 3-8 tyg
- przewlekły > 8 tyg
Kaszel: suchy, przyczyny
- zak wirusowe
- ACEI
- astma
- choroby śródmiążowe płuc
- niewydolność serca
Kaszel: produktywny: podział
- ropna - zak zatok, oskrzeli lub płuc, rozstrzenie oskrzeli
- śluzowa: gęsta, lepka, najczęściej rano, przewlekłe zap oskrzeli, POChP
- przezroczysta: lepka - astma, gruczolakoraki
- grudki i czopy - mukowiscydoza
- z cząstkami pokarmowymi - przetoki tchawiczo-przełykowe, zab przełykania
- krwista - jak w krwiopluciu
Chrypka: mechanizm powstawania
zaburzenia drgań fałdów głosowych połączone z turbulentnym przepływem powietrza w obrębie głośni
Chrypka: przyczyną pierwotne choroby krtani
- ostre = zapalne
- przewlekłe - zawodowe nadużywanie głosu, dym tytoniowy, nowotwory, GERD, ciało obce, ziarnina po urazie spowodowanym intubacją
Chrypka: przyczyną wtórne choroby krtan
- osłabienie mm gardłowych (niedoczynność tarczycy, miastemia, przewlekła kortykoterapia wziewna)
- zapalenie stawu pierścienno - nalewkowego (RZS, toczeń, dna moczanowa)
- uszkodzenie n. krtaniowego wstecznego
- czynnościowe
Krwotok płucny: definicja
masywne krwawienie z dróg oddeh, zazwyczaj > 500 ml/24h lub 100ml/h
- może prowadzić do niewydolności oddechowej
- stan zagrożenia życia
Krwioplucie: najczęstsze przyczyny
- zap oskrzeli
- rozstrzenie oskrzeli
- rak płuca
- gruźlica
- bak zap płuc
Krwioplucie: umiarkowanie częste przyczyny
- zatorowość płucna
- niewydolność LK
- inne neo płuc
- urazy płuca
Duszność: def
subiektywne odczucie braku powietrza, trudności w oddychaniu, zadyszki
Duszność: orthopnoe
dusznosć nasila się w pozycji leżącej, zmniejsza się w pozycji siedzącej lub stojącej np w - HF - astma - POChP
Duszność: platypnea
duszność nasila się w pozycji siedzącej i stojącej, zmniejsza się w pozycji leżącej:
n
- ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej
- drożny otwór owalny
- zespół wątrobowo - płucny w przebiegu marskości wątroby
Pałce pałeczkowate: definicja
- niebolesna proliferacja tk łącznej na grzbietowej powierzchni dystalnych paliczków palców rąk i stóp prowadząca do uniesienia paznokci przyjmujących kształt szkiełka zegarkowego
Pałce pałeczkowate: przyczyny
- płucne - przewlekłe choroby w tym raka płuc
- sercowe - wrodzone sinicze wady serca, bak zapalenie wsierdzia
- choroby ukł pokarmowego - nieswoiste zap jeslit, marskość wątroby
- hormonalne - ch. Gravesa i Basedowa, nadczynnosc przytarczyc
- idiopatyczne
Gazometria: z której tętnicy
promieniowej po wykonaniu testu Allena
Gazometria: norma pH
7.35-7.45
Gazometria: PaCO2
32-45 mmHg
Gazometria: HCO3
21-27 mmol/l
Gazometria: BE
-2,3 - (+2,3)
Gazometria: PaO2
75-100 mmHg
Pulsoksymetria: ograniczenia badania, co zakrzywia obraz
- Zatrucie CO - Hb tlenkowowęglowa zawyża SpO2
- Methemoglobinemia - zaniża SpO2 przy rzeczywistej wartości > 85%, a zaniża <85%
- ciężka anemia - zaniża SpO2
- upośledzenie obwodowego przepływu krwi
- zmiany na paznkociach
- artefakty ruchowe
- nadmierne naświetlenie otoczenia
Spirometria: przygotowanie do badania
- nie palić > 1h przed
- brak używek (alko) przez 8h
- nie spożywać obfitego posiłku przez 2h
- nie wykonywać intensywnego wysiłku fiz przez 1h
Spirometria: przeciwwskazania względne (brak bezwględnych)
- zwiększenie obciążenia serca
- nieprawidłowe ciśnienie
- ryzyko transmisji zakażenia
Spirometria: objętości mozliwe do zmierzenia
- TV - obj oddechowa - spokojne oddychanie
- ERV - zapasowa obj wydechowa - pogłębienie spokojnego wydechu
- IRV - zapasowa obj wdechowa - pogłębienie spokojnego wdechu
- VC - pojemność życiowa = TV + ERV + IRV
- IC - pojemność wdechowa = TV + IRV
Spirometria: niemożliwe do zmierzenia
- RV - obj zalegająca
- FRC - czynnościowa pojemność zalegająca
- TLC - całkowita pojemność płuc
Spirometria: badanie natężonego wydechu, jakie czynnosci wykonuje pacjent
Max wdech i później dynamiczny forsowany wydech trwający > 6 s
Spirometria: badanie natężonego wydechu, mierzone parametry
FEV1 - natężona 1-sek obj wydechowa
FVC - natężona pojemność życiowa (VC)
wskaźnik Tiffeneau =FEV1/VC
Bronchoskopia: wskazania kliniczne
- krwioplucie
- nawracające zap DDO
- duszność o niejasnej przyczynie
- wykrztuszanie dużej ilości wydzieliny naprzemiennie ropnej i śluzowej
- przewlekły lub napadowy kaszel o niejasnej przyczynie
Bronchoskopia: wskazania radiologiczne
- niedodma
- cień okrągły lub zmiany miąższowe lub rozsiane w płucach
- powiększenie ww chłonnych wnęk lub śródpiersia
- zniekształcenie zarysu lub przebiegu tchawicy i oskrzeli
- przewlekające się zap opłucnej z utrzymującym się płynem
Bronchoskopia: wskazania terapeutyczne
- odsysanie ropnej wydzieliny z oskrzeli w celu poprawy ich drożności
- usunięcie ciała obcego
- udrożnienie zwężonego oskrzela
- płukanie płuc u chorych na proteinozę pęcherzyków płucnych
Bronchoskopia: wskazania do bronchoskopii sztywnej
- usunięcie ciała obcego
- tamowanie krwawienia
- udrażnianie tchawicy i dużych oskrzeli
Bronchoskopia: przeciwwskazania
- ciężka niewydolność oddechowa (nie dotyczy broncho terapetycznej)
- ciężka HF - NYHAIV
- zawał serca w ciągu ostatnich 2 tyg lub niestabilna dławica piersiowa
- ciężkie zab rytmu, zwłaszcza komorowe
- zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie szyjnym
- PLT < 20 tys
Rozstrzenie oskrzeli: definicja
- upośledzenie oczyszczania śluzowo- rzęskowego (mukowiscydoza, zespół Younga, pierwotna dyskineza rzęsek, u 50% zespół Kartagenera)
- pierwotne niedobory odporności
- niedobór alfa1 - antytrypsyny
- inne rzadkie wady wrodzone
Rozstrzenie oskrzeli: przyczyny nabyte
- ciężkie zakażenia (bak. lub wirusowe, szczególnie odry)
- choroby prowadzące do włóknienia płuc (sarkoidoza, pylice płuc, idiopatyczne włólnienie płuc)
- przewlekłe choroby oskrzeli (POChP)
- wdychanie toksycznych gazów lub uszkodzenie terminczne
- zwężenie oskrzela
- alergiczna aspergiloza oskrzelowo- płucna
- choroby układowe tkanki łącznej, nieswoiste zap jelit
- AIDS
- popromienne uszkodzenie płuca
- refluks żołądkowo- przełykowy
Rozstrzenie oskrzeli: objawy podmiotowe
- kaszel przewlekły z wykrztuszaniem dużej il wydzieliny, zazwyczaj ropnej
- w przypadku dużych rozstrzeni może występować wykrztuszenie “pełnymi ustami”
- cuchnący oddech
Rozstrzenie oskrzeli: objawy przedmiotowe
- rzężenia drobno i grubobańkowe
- szmer oskrzelowy nad miejscem występowania rozstrzeni
- wydłużony wydech
- świsty
- w zaawansowanej chorobie: sinica, palce pałeczkowate i wyniszczenie
Rozstrzenie oskrzeli: bad obrazowe
- RTG - obraz torów tramwajowych
- TKWR - pewne rozpoznanie; objaw sygnetu - oskrzele w przekroju poprzecznym jest wyraźnie szersze od towarzyszącej tętnicy
Rozstrzenie oskrzeli: leczenie
- rehabilitacja oddechowa
- antybiotykoterapia - augmentin
- inne leki np mukolityki, leki rozkurczające oskrzela
- szczepienia ochronne
- leczenie operacyjne - jesli rozstrzenie na ograniczonej przestrzeni
Mukowiscydoza: definicja
genetycznie uwarunkowane zab wydzielania przez gruczoły zewnątrzwydzielnicze, głównie w ukł oddechowym i pokarmowym
- mutacje genu kodujące białko błonowe CFTR
- upośledzony transport chloru i sodu
- zmniejszenie zawartości wody w wydzielinie gruczołów zewnątrzwydzielniczych
- duże stężenie NaCl inaktywuje enzymy uczestniczące w obronie przed zakażeniami
Mukowiscydoza: zmiany w ukł oddechowym
- zwiększone wydzielanie śluzu
- przewlekłe zak bakteryjne (DNA z martwych neutrofilów zwiększa lepkość wydzieliny)
- niedodma segmentowa, powstanie rozstrzeni, torbiele
- przewlekłe zap błony śluzowej nosa i zatok przynosowych z obecnością polipów
Mukowiscydoza: inne narządy - trzustka
- trzustka: zastój soku trzustkowego -> akt enzymów proteolitycznych -> stan zapalny -> poszerzenie przewodów -> włóknienie -> niewydolność zewnątrzwydzielnicz trzustki -> po kilkunastu latach cukrzyca
Mukowiscydoza: inne narządy wątroba
- ogniska stłuszczenia i marskości żółciowej
Mukowiscydoza: inne narządy - jelita
lepka wydzielina przyczyną bólu brzucha
Mukowiscydoza: inne narządy nasieniowody
- zablokowanie światła i zatrzymanie rozwoju -> niepłodność
Mukowiscydoza: inne narządy - gruczoły potowe
zaburzenie zwrotnego wchłaniania chloru i wtórnie sodu -> wzrost zawartości NaCl w pocie
Mukowiscydoza: objawy podmiotowe
- kaszel - początkowo sporadyczny, potem codziennie z odkrztuszaniem gęstej, ropnej wydzieliny (po przebudzeniu)
- krwioplucie
- duszność
- ograniczenie drożności i przewlekły ropny nieżyt nosa
- oddawanie obfitych i cuchnących tłuszczowych stolców
- wzdęcie i ból brzucha z epizodami zatrzymania pasażu i treści jelitowej
- utrata masy ciała
Mukowiscydoza: objawy przedmiotowe
- furczenia, świsty i rzężenia
- sinica i palce pałeczkowate
- zwykle beczkowata klatka piersiowa
- często niedobór masy ciała
Mukowiscydoza: przebieg naturalny
- pierwsze objawy już w dzieciństwie
- powolna destrukcja oskrzeli z zajęciem miąższu płuc -> niewydolność oddechowa -> zgon ok 22 rż