Porfirini i žučne boje I Flashcards
o čemu ovisi boja porfirima
- o fizikalnim uvjetima te vrsti kationa i oksidacijskom stanju
porfirin definicija
4 pirolna prstena spojena metilenskim mostovima u kružnu strukturu
numeriranje porfirina
u smjeru kazaljke na satu
- pirolni prstenovi - A-D
- supstituenti - 1-8(vrhovi prstena)
- metilenski mostovi - a-d(grčki)
biodostupnost porfirina
- de novo sinteza - 99% ukupnog koštana srž, jetra, sve osim eritrocita
- putem hrane - unosimo katione(npr. Fe) i derivate porfirina
5 koraka sinteze porfirina
- Sinteza osnovnog prekursora d-ALA
- Izgradnja linearnog prekursora
- Zatvaranje prstena
- Modifikacija prstena
- Kelatiranje kationa željeza
- reakcija sinteze porfirina
- Stanični odjeljak: mitohondrij (matriks)
- Enzim: 5 – aminolevulinat-sintaza
- Reaktanti: glicin i sukcinil-CoA (CLK)
- Produkt: d - aminolevulinska kiselina
- reakacija sinteze porfirina - stvaranje porfrobilinogena
- Stanični odjeljak: citosol
- Enzim: porfobilinogen-sintaza/d-ALA
dehidrataza - Reaktanti: 2 molekule d-ALA
- Produkt: porfobilinogen
- reakcija sinteze porfirina - stvaranje linearnog hidroksimetilbilana
- Stanični odjeljak: citosol
- Enzim: porfobilinogen-deaminaza
/hidroksimetilbilan-sintaza - Reaktanti: 4 molekule porfobilinogena
- Produkt: hidroksimetilbilan i NH3
- na enzim se prvo vežu dva porfobilinogena koji ga aktiviraju
- zatim se vežu ostala 4 i grade metilenske mostove -> izlazna skupina NH3
- prva dva se otpuštaju
- reakcija sinteze porfirina
- Stanični odjeljak: citosol
- Enzim: uroporfirinogen III-kosintaza
- Reaktanti: hidroksimetilbilan
- Produkt: uropofirinogen III
- spontana ciklizacija hidroskimetilbilana pa izomerizacija iz I u III
razlika između uroporfirinogena III i I
III - na D pirolnom prstenu, acetilni rep je gore(po redu bi trebo bit dole tj. desno)
I - acetilni rep dole
- reakcija sinteze porfirina - modifikacija prstena - dekarboksilacija
- Stanični odjeljak: citosol
- Enzim: uroporfirinogen IIIdekarboksilaza
- Reaktanti: uropofirinogen III
- Produkt: kopropofirinogen III i CO2
- acetilne skupine prelaze u metilne, oslobađa se CO2
- reakcija sinteze porfirina - oksidativna dekarboksilacija
- Stanični odjeljak: mitohondrij
(međumembranski prostor) - Enzim: koproporfirinogen III-oksidaza
- Reaktanti: kopropofirinogen III i O2
- Produkt: protoporfirinogen XI, CO2 i H2O
- propionantne skupine s A i B prelaze u vinilne CH=CH2
- reakcija sinteze porfirina - dehidrogenacija
- Stanični odjeljak: mitohondrij
(međumembranski prostor) - Enzim: protoporfirinogen -oksidaza
- Reaktanti: protopofirinogen IX i O2
- Produkt: protoporfirin IX i H2O2
- dvostruke veze se mijenjaju po prstenu
- reakcija sinteze porfirina - kelatacija kationa
- Stanični odjeljak: mitohondrij
(matriks) - Enzim: ferokelataza
- Reaktanti: protopofirin IX i Fe3+
- Produkt: hem
nakon sinteze hem se prerađuje u koje tri vrste i gdje se nalaze
- hem a,b,c
a - na citokromu c oksidazi
b, c - najzastupljenije - na enzimima - razlikuju se po supstituentima na pirolnim prstenovima
regulacija biosinteze hema
- ALA-sintaza, ALAS
- ALAS1 i ALAS2
- ALAS1 - regulacija krajnjim produktom, povratnom spregom
- ALAS2 - regulacija na razini transkripcije, ovisi o dostupnosti željeza
Na kojim razinama biosinteza porfirina može biti prekinuta
- na razini gena
- poremećaj homesostaze Fe
- nedostatak B6
- trovanje olovom
X-kromosomska sideroblastična anemija
- mutaciju u genu za ALAS2
- anemija, neučinkovita eritropoeza, nastaju sideroblasti
- liječenje vitaminom B6
porfirije
- nedostatak ili nefunkcionalnost enzima nizvodno od ALA-sintaze
- nakupljanje intermedijera sinteze
- simptomi neurološki i kožni
akutna intermitentna porfirija(AIP) i porphyria cutanea tarda
AIP - gen za hidroksimetilbilan-sintazu
CT - 2 tipa, inhibicija hepatičke izoforme uroporfirinogen dekarboksilaze, 1. - sporadični i 2. - nasljedni
