ogen Flashcards
Visusklachten
Achterste glasvochtmembraanloslating
- langzaam of ineens loskomend vd retina
- vaak met hinderlijke mouches volantes en lichtflitsen
- meestal normale visus
- kan leiden tot netvliesloslating.
Visusklachten
Amaurosis fugax
monoculaire voorbijgaande visusdaling met volledig herstel
Visusklachten
Amblyopie (lui oog)
- niet met bril te verbeteren visusvermindering
- in aanwezigheid van normaal visueel systeem
- meestal éénzijdig.
Visusklachten
Cataract
- geleidelijke visusvermindering, waziger of grauwer zien
- vaak ook schittering en verblinding
Visusklachten
Diplopie (dubbelzien)
twee beelden zien; meestal binoculair
Visusklachten
Glaucoom
- langzaam progressieve uitval perifere gezichtsveld (blinde vlekken)
- centrale zien blijft lang intact
Visusklachten
Hypermetropie (verziendheid)
wazig zien op korte afstand,
scherp in de verte
Visusklachten
Maculadegeneratie
degeneratie van centrale gedeelte netvlies -> waardoor een donkere vlek midden ih gezichtsveld, wazig zien of beeldvervorming (metamorfopsie) kan ontstaan
Visusklachten
Migraine met aura (met visuele symptomen)
Maximaal 1u in beide ogen een veelkleurige vlek (scotoom) in 1 gezichtsveldhelft -> die klein begint, geleidelijk uitbreidt en naar periferie wegtrekt.
Vaak is er nadien halfzijdige hoofdpijn.
Visusklachten
Mouches volantes (floaters)
waarneming van (hinderlijke) minuscule draadjes, pluisjes of vlokjes -> die langzaam uit het gezichtsveld drijven en het gezichtsvermogen meestal niet beïnvloeden
Visusklachten
Myopie (bijziendheid)
onscherp zien in de verte,
scherp op korte afstand.
Visusklachten
Presbyopie of ouderdomsverziendheid
leeftijdsgebonden verminderde visus voor dichtbij
Visusklachten
Scotoom
gedeeltelijke uitval van het gezichtsveld; patiënt kan vorm of vlek waarnemen.
Visusklachten
Strabisme (scheelzien)
onvermogen beide gezichtsassen blijvend op één punt te fixeren
- ontstaat meestal op kinderleeftijd.
Visusklachten
onderzoek
Visusbepaling (mét bril/lenzen indien van toepassing)
- Pt ≥ 8 jaar met verminderde visus: herhaal visusbepaling met stenopeïsche opening => Geen visusverbetering pleit voor andere oorzaak dan refractieafwijking, zoals maculadegeneratie.
Bij acute klachten (ook bij normale visus) en bij klachten over lichtflitsen, mouches volantes of scotomen: gezichtsveldonderzoek met confrontatiemethode van Donders.
//
Bij roodheid, pijnlijkheid, jeuk, branderigheid, tranen, vermoeidheid van het oog of hoofdpijn: zie NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma.
Visusklachten
Visusdaling, acuut of in enkele dagen tijd ontstaan => spoedverwijzing naar? + DD?
oogarts
DD:
* arteriële of veneuze occlusie
* ablatio retinae
* ontsteking nervus opticus
* glasvochtbloeding
* natte maculadegeneratie (vaak met metamorfopsie)
* arteriitis temporalis (> 50 jaar)
* acuut glaucoom (tevens hoofdpijn, misselijkheid, braken, rood en pijnlijk oog)
Visusklachten
Passagere (tijdelijke?) visusdaling één oog => spoedverwijzing naar? + DD?
neuroloog
DD: amaurosis fugax (cfr beroerte: uitvalsverschijnsel dat past bij verstoring bloedvoorziening in stroomgebied a. carotis interna)
Visusklachten
Uitval deel gezichtsveld één oog => spoedverwijzing naar? + DD?
oogarts
DD:
* ablatio retinae
* arteriële of veneuze takocclusie
* glaucoom
Visusklachten
Uitval deel gezichtsveld beide ogen => spoedverwijzing naar? + DD?
neuroloog (tenzij te duiden als migraine aura)
DD:
* beroerte
* migraine aura (met visuele symptomen)
Visusklachten
Lichtflitsen persisterend of gepaard gaand met gezichtsvelduitval => spoedverwijzing naar? + DD?
oogarts
DD:
* achterste glasvochtmembraanloslating
* retinascheur (predispositie bij hoge myopie, status na lensextractie of een positieve familie-anamnese)
opm: Spoedverwijzing niet noodzakelijk bij voorbijgaande lichtflitsen zonder gezichtsvelduitval. -> Laat de patiënt dan wel op korte termijn eenmalig door de oogarts beoordelen.
Visusklachten
Diplopie, in korte tijd ontstaan => spoedverwijzing naar? + DD?
oogarts
* indien ook neurologische verschijnselen: neuroloog
DD:
* vasculaire afwijkingen zoals: ischemie, aneurysma of trombose vd sinus cavernosus
* zenuwcompressie (schedeltrauma), orbitafractuur, tumor of metastasen, verhoogde intracraniële druk
* myogene oorzaken door myasthenia gravis of M. Graves
* multipele sclerose
Visusklachten
Pt ≤ 7 jaar en visus < 1,0 aan een of beide ogen => waarschijnlijkheidsdiagnose?
risico op (goed te behandelen) amblyopie
Visusklachten
Pt 8 tot 65 jaar en visus < 1,0 => waarschijnlijkheidsdiagnose?
meestal refractieafwijking
- denk aan diabetes mellitus bij wisselende refractie
Visusklachten
Pt 40 tot 65 jaar en verminderde visus dichtbij => waarschijnlijkheidsdiagnose?
presbyopie
Visusklachten
Pt ≥ 65 jaar en visus < 1,0 => waarschijnlijkheidsdiagnose?
meestal cataract, maculadegeneratie of glaucoom
Visusklachten
Mouches volantes: ontstaan en verloop
ontstaan door glasvochttroebelingen en zijn onschuldig
Na verloop van tijd minder hinder
Instrueer pt om direct contact op te nemen bij: plotselinge toename mouches, lichtflitsen, visusdaling, gezichtsveldverlies en niet met beeld meebewegende vlekjes
* DD achtersteglasvochtmembraanloslating -> kan leiden tot perifere retinascheur en soms tot een ablatio retinae
Visusklachten
wie verwijzen?
- bij alarmsymptomen met spoed naar oogarts of neuroloog (cfr supra)
- ≤ 7 jaar met een visus < 1,0 aan een of beide ogen naar orthoptist
- 8 tot 65 jaar en visus < 1,0 zonder alarmsymptomen en zonder familiaire belasting (glaucoom, maculadegeneratie): naar opticien/winkelketen; bij familiaire belasting naar oogarts
- 8 tot 65 jaar met vermoeden refractieafwijking die onvoldoende verbetert met bril naar optometrist
- ≥ 65-jaar en visus < 1,0 naar optometrist; bij aanwijzingen voor cataract, maculadegeneratie of glaucoom naar oogarts
- met persisterende klachten na staken van medicatie die visus kan beïnvloeden naar optometrist (< 65 jaar) of oogarts (≥ 65 jaar)
- met een donker vlekje/draadje in het gezichtsveld op een vast punt ten opzichte van een fixatiepunt naar oogarts
- bij twijfel over scotomen zonder hoofdpijn, of scotomen > 1 uur naar oogarts