Malarstwo florenckie XV wieku Flashcards

1
Q

Masaccio Tron Łaski, fresk w kościele Santa Maria Novella we Florencji

A

Dzieło przedstawia Trójcę Świętą w typie Tronu Łaski. Jest to formuła
ikonograficzna, w której Bóg Ojciec podtrzymuje krucyfiks
z ukrzyżowanym Chrystusem, a między nimi widoczna jest Gołębica
– symbol Ducha Świętego. Fresk o wymiarach 3,17 x 6,67 m namalowany
w 1425 roku cechuje charakterystyczna dla renesansu symetria
i statyka. Kompozycja oparta jest na interakcji trzech trójkątów, z których
najmniejszy obejmuje Boga Ojca, Gołębicę Ducha Świętego i poziomą
belkę krzyża, środkowy zawiera w sobie postacie z grupy Ukrzyżowania,
a dolne wierzchołki największego z trójkątów wyznaczane są przez
klęczących małżonków Lanzich. U dołu widnieje szkielet Adama. Jest to
nawiązanie do tradycji mówiącej, że Chrystusa ukrzyżowano na miejscu
grobu pierwszego człowieka. Nad szkieletem umieszczony jest napis
o treści wanitatywnej: „Byłem, czym ty jesteś, ty będziesz, czym jestem
ja”. Całość stanowi epitafium rodziny Lanzich. Masaccio umieścił scenę
na tle malowanej iluzjonistycznie architektury. Scenę flankują korynckie
pilastry, między którymi pod półkolistą arkadą wspieraną na kolumnach
jońskich znajduje się nisza mieszcząca scenę Ukrzyżowania i Trójcę
Świętą. Przesklepiona kolebką z kasetonami nisza została namalowana
w perspektywie linearnej. Fresk ten uchodzi za pierwsze konsekwentne
zastosowanie zasad tej perspektywy i uważa się, że Masacciowi pomógł
ją wykreślić Filippo Brunelleschi, choć nie ma na to bezpośrednich
dowodów. Fresk przedstawiający Tron Łaski jest dowodem opanowania przez Masaccia zasad perspektywy linearnej i fascynacji architekturą o formach antykizujących. Artysta, aby zapewnić
malowidłu wewnętrzną spójność, trzykrotnie zastosował repetycję barwną w szatach
postaci, naprzemiennie powtarzając kolor czerwony i błękitny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Miastem, w którym najwcześniej pojawiło się malarstwo renesansowe, była Florencja.

A

W pierwszej połowie XV wieku wyróżnia się w tym ośrodku dwie tendencje: nurt monumentalny wyrastający bezpośrednio z osiągnięć Giotta di Bondone i nurt dekoracyjny,
którego przedstawiciele łączyli wpływy Giotta z tradycją malarstwa sieneńskiego i wywodzącą
się z gotyku dekoracyjnością stylu międzynarodowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Do kontynuatorów Giotta należał Tommaso di Ser Giovanni di Simone, znany jako Masaccio
(1401–1428),

A

który uważany jest za pierwszego w pełni renesansowego malarza. Udało mu
się, mimo krótkiego życia, zrewolucjonizować malarstwo. Proporcje postaci zaczerpnął nie
tylko z dzieł Giotta, lecz także z rzeźb Nicoli Pisana. Tworzył obrazy techniką tempery
na desce z tradycyjnym złotym tłem, takie jak Madonna z Dzieciątkiem i aniołami oraz
Ukrzyżowanie. Widoczne jest w nich konsekwentne operowanie światłocieniem, który nadaje
postaciom bryłowatość. Najbardziej nowatorskie były jednak freski wykonane przez artystę
we florenckich kościołach. W Tronie Łaski z kościoła Santa Maria Novella i w malowidłach w kaplicy Brancaccich (Cappella Brancacci) w kościele Santa Maria del Carmine
Masaccio zastosował perspektywę linearną, a w ich tłach ukazał pejzaż i architekturę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Freski w kaplicy Brancaccich

A

ukazują historię Adama i Ewy oraz dzieje św. Piotra. Masaccio
malował je z Masolinem, artystą reprezentującym styl międzynarodowy. W odróżnieniu
od wydłużonych proporcji postaci Masolina, sylwetki namalowane przez Masaccia dowodzą
znajomości anatomii i mają bardziej realistyczne, choć dość przysadziste proporcje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Masaccio Grosz czynszowy, fresk w kaplicy Brancaccich w kościele Santa Maria del Carmine
we Florencji

A

Fresk o wymiarach 5,98 x 2,55 m powstał ok. 1425 roku. Temat został zaczerpnięty z Ewangelii według
św. Mateusza. Gdy Chrystus z apostołami przybyli do Kafarnaum, poborcy podatków zarzucili im,
że nie płacą należności. Wówczas Chrystus powiedział Piotrowi, by poszedł nad jezioro, zarzucił
wędkę i otworzył pyszczek złowionej ryby, a tam znajdzie monetę. Fresk zgodnie z metodą narracji
kontynuacyjnej przedstawia w jednej scenerii trzy kolejne epizody: w centrum Chrystus w otoczeniu
apostołów rozmawia z poborcą podatkowym, na lewo Piotr wydobywa monetę z pyska ryby, na
prawo zaś oddaje podatek poborcy. Temat nie został wybrany przypadkowo. W czasach powstawania
malowidła Florencja, zagrożona ze strony Mediolanu, przygotowywała się do wprowadzenia nowego
podatku, chodziło więc o usankcjonowanie autorytetem religii konieczności uiszczania opłat na rzecz
państwa. W przedstawieniach apostołów Masaccio zrezygnował z frontalizmu, ukazując ich
w swobodnych pozach. Poborcę podatków przedstawiono tyłem, w pozie kontrapostu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Masaccio Wygnanie z raju, fresk w kaplicy Brancaccich
w kościele Santa Maria del Carmine we Florencji

A

Fresk o wymiarach 88 x 214 cm powstał ok. 1425 roku. Artysta
przedstawił Adama i Ewę w chwili, gdy opuszczają raj,
a nad nimi unosi się archanioł Uriel trzymający miecz.
Za pierwszymi rodzicami widoczna jest brama raju ukazana
w perspektywie linearnej. Wokół roztacza się skalisty, pustynny
krajobraz – wizja nieprzyjaznej ziemi, która ma być nowym
domem wygnańców. Mimika i gesty postaci świadczą
o przeżywaniu rozpaczy z powodu popełnionego grzechu
i niepewnej przyszłości. Obie sylwetki to akty, ich proporcje
są poprawne, a ruch ukazany w sposób naturalny. Wrażenie
trójwymiarowości wzmaga silny modelunek światłocieniowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Andrea del Castagno Ostatnia Wieczerza, fresk z refektarza klasztoru św. Apolonii we Florencji

A

Drogą wytyczoną przez Masaccia podążał Andrea del
Castagno. Zasłynął on przede wszystkim freskami, wśród
których najsłynniejszym jest Ostatnia Wieczerza z refektarza klasztoru św. Apolonii we Florencji. Artysta dowiódł
w nim biegłej znajomości perspektywy linearnej. Malowane przez niego postacie cechuje też mocny modelunek
światłocieniowy, przez co wydają się one być bardzo plastyczne. W dziełach artysty dominuje atmosfera powagi. Dzieło o wymiarach 9,75 x 4,53 m powstało ok. 1450 roku. Temat Ostatniej Wieczerzy bardzo często
pojawiał się w refektarzach klasztornych. Castagno pragnął wywołać wrażenie, że stół, przy którym
zasiada Chrystus i jego uczniowie, należy do rzeczywistej przestrzeni przeznaczonej do spożywania
posiłków przez zakonnice. Dekoracja posadzki i sufitu malowanego wieczernika podkreśla biegłość
artysty w operowaniu perspektywą linearną. Castagno wiernie odwzorował fakturę marmurowych płyt
na ścianach pomieszczenia, a postacie apostołów zindywidualizował. Judasz, zgodnie
z późnośredniowieczną tradycją, siedzi po przeciwnej stronie stołu niż pozostali apostołowie,
ponieważ uważano, że był niegodny zasiadać w bezpośredniej bliskości Chrystusa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Artystą reprezentującym nurt dekoracyjny malarstwa florenckiego w pierwszej połowie
XV wieku był Guido di Pietro, powszechnie znany jako Fra Angelico (Brat Anielski).

A

Prawdopodobnie uczył się on rzemiosła u przedstawiciela stylu międzynarodowego,
Lorenza Monaco, który w swojej twórczości łączył znajomość odkryć Giotta z wytworno-
ścią i dekoracyjnością malarstwa czternastowiecznej Sieny. Fra Angelico spędził siedem lat
w klasztorze dominikańskim przy kościele San Marco (św. Marka) we Florencji, gdzie
namalował ponad czterdzieści fresków w celach zamieszkiwanych przez swoich współ-
braci. Następnie udał się do Rzymu na wezwanie papieża, by udekorować freskami Pałac
Apostolski, zwany też Pałacem Watykańskim. Ostatnie lata życia spędził w miejscowości
Fiesole, gdzie pełnił funkcję przeora, czyli przełożonego klasztoru dominikanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

twórczość Fra Angelica

A

Fra Angelico posługiwał się farbami temperowymi, tworząc obrazy tablicowe i freski.
Malował wyłącznie sceny religijne. Słynął z przedstawiania delikatnych, pełnych wdzięku
postaci aniołów, którym zawdzięczał swój przydomek. Jego obrazy cechuje poetycki nastrój
i jasna, świetlista tonacja barw. Często stosował błękity, delikatne róże i odcienie złota.
Jego dzieła cechuje afirmacja świata, nawet wówczas, gdy poruszają one treści pasyjne, jak
np. w obrazie Zdjęcie z krzyża. W tłach pojawia się architektura świadcząca o znajomo-
ści najnowszych trendów. Artysta umiejętnie budował przestrzeń, stosując perspektywę
linearną i modelunek światłocieniowy. Echem tradycji stylu międzynarodowego
w jego twórczości była dekoracyjność i dbałość o szczegóły, takie jak np. rośliny w ogrodzie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Fra Angelico Zwiastowanie,

A

fresk w klasztorze
San Marco we Florencji
Fresk o wymiarach
3,21 x 2,16 m powstał
ok. 1440 roku w północnym
korytarzu klasztoru
dominikanów. Malowidło
ukazuje moment, gdy
archanioł Gabriel przyklęka,
by powitać Marię. Obie
postacie krzyżują ręce na
piersiach na znak pokory,
cnoty oczekiwanej od
zakonników. Różowa suknia
anioła i jego wielobarwne
skrzydła wskazują, że jest
on przybyszem z raju. Scena
została przedstawiona
w loggii, której sklepienie
wspiera się na kolumnach
korynckich. Po lewej stronie
widnieje ogród otoczony płotem.
Motyw hortus conclusus (łac.
‘zamkniętego ogrodu’) to
odniesienie do dziewictwa Marii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Fra Angelico Zdjęcie z krzyża

A

Obraz o wymiarach 1,85 x 1,76 m. namalowany
farbą temperową na desce ok. roku 1443
stanowił centralną kwaterę ołtarza. W scenie
uczestniczą nie tylko postacie opisane przez
ewangelistów, ale także Florentczycy, m.in.
przedstawiciele rodu Strozzich, dla których
powstało to dzieło. Obraz jest wieloplanowy,
a budowle w tle przywołują Jerozolimę,
choć ich formy wywodzą się z architektury
florenckiej. Jasna, świetlista kolorystyka
dzieła nie współgra z tematem pasyjnym. Tak
pogodny stosunek do tematu był typowy dla
artysty, który malując Zdjęcie z krzyża, zdawał
sobie sprawę, że stanowi ono niezbędny etap
prowadzący do Zmartwychwstania ukazanego
w zwieńczeniu ołtarza. Dzieło znajduje się
w Muzeum św. Marka (Museo di San Marco)
we Florencji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

twórcą, który łączył zdobycze renesansu z dekoracyjnością wywiedzioną ze
stylu międzynarodowego, był Paolo Uccello.

A

Słynął ze scen batalistycznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Paolo Uccello
Bitwa pod San Romano

A

do dziś
zachowały się trzy z pierwotnych pięciu obrazów ukazujących bitwę pod San Romano. Batalia między Florencją a Mediolanem i Sieną, która miała miejsce w 1432 roku, zakoń-
czyła się zwycięstwem Florencji. W następujących po sobie scenach artysta szczegółowo
odtworzył kolejne epizody zmagań zbrojnych, dużo uwagi poświęcając sposobowi ukazania głębi. Udowodnił biegłość w stosowaniu perspektywy linearnej przez liczne skróty
perspektywiczne leżących na ziemi ciał żołnierzy i koni. Postacie namalowane są stosunkowo płasko, a ich sylwetki są znacznie wydłużone, co świadczy o jeszcze silnym wpływie
malarstwa gotyckiego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Paolo Uccello
Bitwa pod San Romano, Obraz przedstawiający moment, w którym dowódca armii mediolańskiej zostaje strącony z konia.

A

Kompozycja ma charakter fryzowy – najważniejsza akcja rozgrywa się na pierwszym planie, na wąskim
pasie, równolegle do płaszczyzny obrazu. Iluzję głębi budują skróty perspektywiczne ciał martwych koni
i leżące na ziemi kopie ukazane zgodnie z prawami perspektywy linearnej. Artysta nie posłużył się jednak
perspektywą powietrzną, przez co dalsze plany obrazu, na których ukazano scenę polowania,
nie wydają się realistycznie oddawać wrażenia przestrzenności. Uccello zastosował repetycję barwną,
dzięki czemu uzyskał wewnętrzną spójność kolorystyki. Artysta odrealnił scenę, nadając kolorom funkcje
dekoracyjne. Obraz powstawał w latach 1435–1436, został namalowany farbą temperową na desce
o wymiarach 3,23 x 1,82 m. Znajduje się w Galerii Uffizi we Florencji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Paolo Uccello
Święty Jerzy i smok

A

W obrazie Święty Jerzy i smok Uccello zademonstrował też swobodę
w ukazywaniu trójwymiarowości. Oprócz skrótu perspektywicznego konia i wyraźnego wydzielenia planów, zastosował perspektywę dwuogniskową. Wzrok widza podąża zarówno
w głąb pieczary po lewej, jak i ku oddalonym szczytom po prawej stronie obrazu. Mało
realistyczna struktura groty i ujawniająca niezwykłą wyobraźnię artysty sylwetka smoka
o wielobarwnych skrzydłach sprawiają, że dzieło to wydaje się być ilustracją baśni.
Obraz został namalowany
farbami olejnymi na płótnie
o wymiarach 74 x 56 cm
ok. 1460 roku. Walka św. Jerzego
ze smokiem, opisana w Złotej
legendzie Jacopa da Voragine,
postrzegana była jako zmaganie
sił dobra i zła. Artysta
przedstawił świętego na białym
rumaku, natomiast za smokiem
otwiera się czarna przestrzeń
groty. Walka sił światła
i ciemności widoczna jest także
w przyrodzie – skłębione burzowe
chmury kontrastują z pogodnym,
błękitnym niebem. Po lewej
stronie stoi księżniczka, którą
rycerz właśnie ocala przed
niechybną śmiercią w paszczy
smoka. W obrazie widoczne są
dwie tendencje. Z jednej strony
renesansowa biegłość
w przedstawieniu perspektywy,
z drugiej jeszcze średniowieczne,
niemal płaskie kształtowanie
sylwetki i smukłość postaci.
Smok przyjmuje formę
hybrydalną – ma pazury
i zęby lwa, skrzydła nietoperza,
wężowy ogon. Wrażenia
baśniowości dopełnia
dekoracyjnie traktowana,
czysta kolorystyka. Grota
stanowiąca schronienie bestii
nie przypomina rzeczywistych
formacji skalnych. Jej kształt
prawdopodobnie został
zaczerpnięty ze sztucznych
dekoracji stanowiących
oprawę świąt dworskich lub
kościelnych. Dzieło znajduje się
w Galerii Narodowej (National
Gallery) w Londynie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Fra Filippo Lippi

A

to malarz łączący obie tendencje, które wykrystalizowały się w pierwszej połowie stulecia. Artysta należał do zakonu karmelitów przy florenckim kościele Santa
Maria del Carmine, znał zatem freski Masaccia. Zapożyczył z nich umiejętność kształtowania
iluzji głębi i wyraźny modelunek, który złagodził wytwornością i wdziękiem wywiedzionymi z malarstwa Fra Angelica. Wiele jego dzieł powstało dla Medyceuszy. Namalował
liczne wizerunki Madonn, zasłynął przedstawieniami Adoracji Dzieciątka w leśnej scenerii.
Charakterystyczna dla niego była falista linia wyraźnie wyznaczająca kontury. Subtelne,
smukłe Madonny Lippiego, np. Madonna w oknie, stanowiły inspirację dla Sandra Botticellego

16
Q

Druga połowa XV wieku to czas działania we Florencji dużych pracowni malarskich,
w których pod okiem mistrza kształcili się liczni uczniowie. Jedną z największych prowadził
Andrea del Verrocchio,

A

znany przede wszystkim jako rzeźbiarz. Jego malarstwo cechowało
staranne przedstawianie budowy anatomicznej postaci, wyrazisty rysunek i ukazywanie rozbudowanych pejzaży w tłach obrazów. Jego najważniejszym dziełem jest Chrzest
Chrystusa namalowany z uczącym się u niego młodym Leonardem da Vinci.

17
Q

Działający we Florencji Antonio Pollaiuolo

A

był nie tylko malarzem, ale także rzeź-
biarzem i złotnikiem. Giorgio Vasari – twórca Żywotów najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy
i architektów – przedstawia go jako pierwszego, który wykonał sekcję zwłok, by lepiej poznać
budowę ludzkiego ciała. Fascynacja anatomią widoczna jest m.in. w obrazie Męczeństwo św.
Sebastiana. Podejmował on też chętnie tematy mitologiczne, np. w obrazach Prace Heraklesa
oraz Apollo i Dafne. Widać w nich większą dynamikę niż u innych malarzy tego środowiska

18
Q

Domenico Ghirlandaio

A

zapisał się na kartach historii sztuki nie tylko jako wybitny malarz, lecz także jako właściciel znaczącej pracowni, w której uczył się m.in. młody
Michał Anioł. Należał też do grona artystów zaproszonych przez papieża Sykstusa IV
do dekorowania freskami Kaplicy Sykstyńskiej. Specjalizował się w scenach religijnych
i portretach, wykonywał freski i obrazy temperowe na desce. Do jego najważniejszych
fresków zalicza się dekoracje prezbiterium kościoła Santa Maria Novella i kościoła
Ognissanti (Wszystkich Świętych) we Florencji. Ghirlandaio miał zmysł
dekoracyjny, który wyrażał się w skłonności do ornamentalnego traktowania antykizującej
architektury i do finezyjnego rysunku. Drobiazgowy realizm szczegółu artysta mógł zapożyczyć ze sztuki niderlandzkiej. Twórca biegle posługiwał się perspektywą linearną
i powietrzną. W kompozycji preferował układy fryzowe.

19
Q

Domenico Ghirlandaio Narodziny Marii, fresk w kościele Santa Maria Novella we Florencji

A

Scena rozgrywa się w renesansowej komnacie i została ukazana zgodnie z metodą narracji
kontynuacyjnej. Po lewej stronie, u szczytu schodów Ghirlandaio przedstawił spotkanie Anny
i Joachima, którzy według apokryfów byli rodzicami Marii. Po prawej widoczna jest św. Anna leżąca
na łożu oraz jej służące przygotowujące kąpiel dla małej Marii. Do Anny zbliża się orszak kobiet
pragnących jej pogratulować narodzin córki. Pod ich postaciami artysta ukazał przedstawicielki rodu
Tornabuonich, który ufundował freski. Zarówno bogaty, ornamentalny wystrój patrycjuszowskiej
komnaty, jak i postacie kobiet pokazują charakterystyczne dla malarza uwspółcześnianie realiów
malowanych scen. Fresk powstawał w latach 1485–1490 przy udziale młodego Michała Anioła.

20
Q

Domenico Ghirlandaio Starzec z wnukiem

A

Obraz został namalowany ok. 1490 roku
farbą temperową na desce o wymiarach
46 x 62 cm. Z jednej strony stanowi alegorię
różnych okresów życia, z drugiej zaś jest
realistycznym portretem, o czym świadczy
sposób namalowania twarzy starca.
Ghirlandaio eksponuje swoją biegłość
w budowaniu iluzji głębi. Wyraźnie wydziela
plany, stosuje perspektywę linearną,
powietrzną i barwną poprzez wprowadzenie
plamy czystej czerwieni na pierwszym planie.
Dzieło znajduje się w Luwrze w Paryżu.

21
Q

Domenico Ghirlandaio
Adoracja pasterzy

A

Obraz, który ma formę
kwadratu o boku 1,67 m, został
namalowany temperą na desce
w roku 1485. Artysta pokazuje
w nim znajomość zasad
perspektywy linearnej
i powietrznej oraz zabytków
antycznych (np. łuk triumfalny),
z którymi zetknął się w Rzymie.
Widać tu także wpływy
współczesnego mu malarstwa
niderlandzkiego. Realistyczne
ujęcie twarzy pasterzy wywodzi
się z Adoracji Dzieciątka
z Tryptyku Portinarich Hugona
van der Goesa. W obrazie
występuje wiele motywów
– adoracja zaczerpnięta z wizji
św. Brygidy, zwiastowanie
pasterzom (widoczne
na wzgórzu po lewej) oraz ich
pokłon, a także orszak mędrców
ze Wschodu, który zmierza
w stronę Dzieciątka. Wół
i osioł nad żłobem pochodzą
ze starotestamentowego
proroctwa Izajasza i oznaczają
dwa wyznania, judaizm i
chrześcijaństwo. Artysta zawarł
też odniesienia do przyszłej
męki Chrystusa: funkcję żłobu
pełni sarkofag o antykizujących
formach, a na pierwszym planie
przysiadł szczygieł, który
zgodnie z tradycją, miał
wyciągać kolce korony
cierniowej z ciała Chrystusa.
Dzieło znajduje się we
florenckim kościele Santa Trinità

22
Q

Andrea del Verrocchio Chrzest Chrystusa

A

Obraz powstał ok. 1470 roku we Florencji. Został
namalowany farbą olejno-temperową na desce
o wymiarach 1,52 x 1,80 m. Przedstawia
Chrystusa stojącego w rzece Jordan,
odbierającego chrzest z rąk św. Jana
Chrzciciela, któremu towarzyszą dwaj
aniołowie. Anioł po lewej oraz pejzaż w tle
są dziełem młodego ucznia Verrocchia
– Leonarda da Vinci. Partie namalowane
przez Verrocchia zostały oddane zgodnie
z linearną tradycją toskańskiego malarstwa.
Na tym tle wyróżnia się doskonałość
opracowania fragmentów stworzonych
przez Leonarda, a przede wszystkim
niezwykle miękki modelunek twarzy anioła.
Często powtarzana anegdota zapisana
przez żyjącego w XVI wieku Giorgia
Vasariego, twórcę Żywotów najsłynniejszych
malarzy, rzeźbiarzy i architektów, głosi, że
umiejętności siedemnastoletniego Leonarda
stały się powodem, dla którego Verrocchio
porzucił malarstwo, skupiając się odtąd
na rzeźbie. Mimo że dziś opowieści tej nie
daje się wiary, jest ona
świadectwem tego, iż w czasach renesansu
zdecydowanie wyżej ceniono indywidualność
artystyczną niż wierne kopiowanie stylu
mistrza. Obraz znajduje się w Galerii Uffizi
(Galleria degli Uffizi) we Florencji

23
Q

Andrea del Verrocchio Chrzest Chrystusa

A

Obraz powstał ok. 1470 roku we Florencji. Został
namalowany farbą olejno-temperową na desce
o wymiarach 1,52 x 1,80 m. Przedstawia
Chrystusa stojącego w rzece Jordan,
odbierającego chrzest z rąk św. Jana
Chrzciciela, któremu towarzyszą dwaj
aniołowie. Anioł po lewej oraz pejzaż w tle
są dziełem młodego ucznia Verrocchia
– Leonarda da Vinci. Partie namalowane
przez Verrocchia zostały oddane zgodnie
z linearną tradycją toskańskiego malarstwa.
Na tym tle wyróżnia się doskonałość
opracowania fragmentów stworzonych
przez Leonarda, a przede wszystkim
niezwykle miękki modelunek twarzy anioła.
Często powtarzana anegdota zapisana
przez żyjącego w XVI wieku Giorgia
Vasariego, twórcę Żywotów najsłynniejszych
malarzy, rzeźbiarzy i architektów, głosi, że
umiejętności siedemnastoletniego Leonarda
stały się powodem, dla którego Verrocchio
porzucił malarstwo, skupiając się odtąd
na rzeźbie. Mimo że dziś opowieści tej nie
daje się wiary (anegdoty o zbliżonej treści
dotyczyły też innych artystów), jest ona
świadectwem tego, iż w czasach renesansu
zdecydowanie wyżej ceniono indywidualność
artystyczną niż wierne kopiowanie stylu
mistrza. Obraz znajduje się w Galerii Uffizi
(Galleria degli Uffizi) we Florencji