malaria Flashcards
malaria wywolana przez 1.., przenoszona na ludzi przez 2.., w klimacie 3.., wiekszosc infekcji ujawnia sie 4.., objawy glwone 5.., napadom goraczki moga towarzyszyc 6.., bad laboratoryjne 7..
1.pierwotniaki plasmodium falciparum najczesciej, vivax potem
2.komara widliszka Anopheles
takze przez lozysko, wspolne igly, przeszczep, transfuzje krwi
3.goracy, tropikalny - Afryka najwiecej
4.ok miesiac po ukąszeniu
5.napady goraczki najczesciej nieregularne szybko narastajacej >40stopnie, dreszcze, pobudzenie/niepokoj,
po kilku h- obnizenie/ustapienie goraczki, obfite poty, sen
6.oslabienie, biegunka, bole glowy i miesni, kaszel, zoltaczka, nudnosci
7.anemia i maloplytkowosc, splenomegalia/hepatomegalia
ciezka malaria najczesciej rpzez 1.., najwieksze ryzyko ciezkiego przebiegu mają 2…
1.p falciparum
2.niemowleta,male dzieci, kobiety ciezarne, osoby podrozujace
malaroa mzogowa to 1.., manifestuje się 2..
1.ciezka malaria z encefalopatią
2.zab swiadomosci, majaczeniem, drgawkami
rozpoznanie malarii
Podstawą rozpoznania jest badanie parazytologiczne krwi włośniczkowej,
barwionej metodą Giemsy:
- cienki rozmaz,
- gruba kropla.
Pozwalają one na identyfikację gatunkową zarodźca oraz określenie stopnia parazytemii.
mozna tez :
-szybkie testy immunochromatograficzne - nie pozwalaja na okreslenie stopnia parazytemii
wskazania do hospitalizacji
1.male dzieci
2.pacjenci z obnizona dopornoscia
3.pacjenci z rejonow niendemicznych
4.parazytemia 4-10%
W POSLCE WSZYSCY SA HOSPITALIZOWANI!!!
leczenie
Zarodźce P. vivax, P. ovale, P. knowlesi i P. malariae najczęściej są wrażliwe na chlorochinę po lub hydroksychlorochina po
P falciparum sa oporne i wtedy pochodne artemizyny po np . artezunat z lumefantryn
albo atowakwon + proguanil
leczenie ciezkiej postaci
artesunat i.v. / i.m.
LUB
artemeter i.m.
LUB
chinina i.v.
Preferowany wybór leku w podanej kolejności.
conajmniej 24h
potem trzydniowe ACT
monitorowanie leczenia
powtarzamy rozmazy krwi co 12-24h
parazytemia ustepuje zwykle po 48-72h git terapii
malaria wywolana p vivax i ovale
powoduja nawroty wiec tre=zeba podawac prymachinę po przez 7-14dni
powiklania
najczesciej zab neuropsychiatryczne
szczepionka
do podawania od 5 miesaca
schemat 0,1,2, 20
chemioprofilaktyka
1) atowakwon z proguanilem,
2) doksycyklina,
3) meflochina,
4) chlorochina (gdy istnieje ryzyko zakażenia wyłącznie gatunkami innymi niż P. falciparum).