covid i pims Flashcards
wirusami z rodziny koronawirusow ktore moga wywolac zakazenie u ludzi sa 1…, patomechanizm 2.., ze wzgledu na czas trwania objawow wyrozniamy 3…, obraz kliniczny 4.., diagonostyka 5…, Laboratoryjne wykładniki ciężkiego przebiegu choroby 6…., wyglad w rtg 7….
1.alfa koronawirusy i beta koronawirusy
2.wirus do wnikniecia do kom uzywa jako rec konwertazę angiotensyny typu 2 (ACE2), laczy sie z nia przez bialko S na swojej poweirzchni
wirus sie replikuje w gornych drogach oddechowych - jezeli infekcja nie zostaje zahamowana na tym etapie to przedostaje sie do pluc i zakazaja sie pneumocyty ktore w odpowiedzi wydzielaja cytokiny i powstaje BURZA CYTOKINOWA, naplywaja neutrofile i limfocyty T ktore prowadza do uszkodzenia i utraty pneumocytow i i II i rozwija sie ARDS
3.ostra - trwa do 4 tyg
przedluzajaca sie - od 4 do 12 tyg
4.wiadomo kaszel itp ale jedynym objawem moze byc osutka!
5. najczesciej stosowana metoda to RT PCR - wymaz z nosowej czesci gardla/gardla i nosa, aspirat przeztchwiczy, popluczyny oskrzelowe, plwocina
w morfologii wystepuje leukopenia z limfopenią rzadziej leukocytoza
6. 1) CRP > 100 mg/dl,
2) ferrytyna > 500 µg/l,
3) D-dimery > 1000 ng/ml,
4) limfopenia < 800/µl,
5) LDH > 245 U/l,
6) cTn i CK > 2 × ggn.
7. zacienienia typu mleczne szklo, obwodowe konsolidacje miazszu
COVID ZGLASZAMY DO SANEPIDU
co do oceny ciezkosci stanu chorego z covid19
1.skala mews: (6)
częstość oddechów,
tętno,
skurczowe ciśnienie tętnicze,
wydalanie moczu,
temperatura ciała,
objawy neurologiczne.
2.pulsoksymetria
3.skalę qSOFA i skalę SIC :
INR,
liczba płytek krwi,
skala SOFA.
leczenie covid 19
wskazanie do tlenoterapii to 2…
molnupirawir po jedyny
remdesiwir
nirmatrelwir w polaczeniu z rytonawirem
GKS - deksametazon/metyloprednizolon/budezonid aby powstrzymac burze cytokinową
2.SpO2 <90%
powiklania covid 19
zap miesnia sercowego
ostre uszkodzenie nerek AKI
powiklania zakrzepowo -zatorowe
zab neurologiczne
zap miesni
PIMS i MISa
co to MIS A
wieloukładowy zespół zapalny u dorosłych
rzadkie, wystepuje glownie u mlodych doroslych
aktywacja makrofagow, przebieg kliniczny jak PIMS
objawy pojawiaja sie 2/12tyg po zakazeniu covid
zawsze goraczka trwajaca kilka dni, moze byc objawy z ukl pokarmowego, osutka, zap spojowek, truskawkowy jezyk, obrzeki, powiekszenie wezlow chlonnych, bol gardla, glowy,
MIS A moze przypominac chorobe kawasakiego z powstawaniem tetniakow tetnic wiencowych
leczenie: immunoglobuliny dozylne, dolaczenie gks (metlprednizolon)
anakinra u opornych na gks i immunoglobuliny
jakie szczepionki na covid istnieja?
wektorowe
mrna
podjednostkowa
co to PIMS1…, jest wynikiem 2…, kiedy sie pojawia 3.., objawy 4…
1…Dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny powiązany z COVID-19
nazywa sie go tez MISC
2.dysregulacji immunologicznej po covidzie
3.po ok 4 tyg od zakazenia u osob 0-18 lat
4.zawsze goraczka >3dni i towarzysza jej stopniowo pojawiajace sie objawy uszkodzenia wielonarzadowego:
pokarmowy:bol brzucha, wymioty, biegunka
nerwowy: apatia, drazliwosc,aseptyczne zomr, silny bol glowy, niedowlady
oddechowy;kaszel, dusznosc, zap pluc, bol w kaltce piersiowej, plyn w oplcnej
sercowo-naczy: wstrzas, niedocisnienie, zap miesnia sercowego, zab rytmu serca
skora; wysypka, zap spojowek, truskawkowy jezyk, obrzek, suche wargi
inne: ostre uszkodzenie nerek, bezmocz, koagulopatia
diagnostyka pims 1..
kryteria rozpoznania pims 2…
leczenie 3…
1.bardzo wysokie wskazniki stanu zapalnego - crp, prokalcytonina, ob, ferrytyna, ldh, d dimery, fibrynogen
2.wysokie stezenie bnp/nt - probnp, tni/tnt
3.hiponatremia
4.hipoalbuminemia
5.niedokrwistosc
6.limfopenia,neutrofilia z leukopenia
ECHO I EKG u wszystkich dzieci z podejrzeniam PIMS
2.goraczka utrzymujaca sie conajmniej 3 dni, objawy ze strony conajmniej dwoch narzadow lub ukladow, podwyzszone wskazniki stanu zap, wiek 0-18 lat, powiazanie z covid 19
- I rzutu: immunoglobuliny iv
II rzutu: metyloprednizolon
III rzutu: anakinra, tocilizumab, infliksymab
podajemy asa ze wzgledu na tetniaki i ryzyko zakrzepicy
