gruzlica Flashcards
gruzlica wywolana przez 1.. w 90% gruzlica dotychy ukladu 2..glowna droga zakazenia to 3..gdzie prątki się namnazają 4.. objawy 5..
1.glownie mycobacterium tuberculosis
2.oddechowego
3.droga kropelkowa, rzadziej droga pokarmowa, mozna zarazic sie w zyciu plodowym albo przy porodzie tez
4.we wnętrzu makrofaga ktory sie rozpada i nastepuje zakazenie dalszych kom, tworzy sie ziarnina gruzlicza (KOM LANGHANSA,KOM NABLONKOWATE ITP) ktora otacza rozpadle kom –>ogniska MARTWICY SEROWATEJ
5.podwyzszona temp, utrata laknienia, ubytek mc, nocne poty, zle samopoczucie
przewlekly kaszel - najpier suchy, potem wilgotny ze sluzową/ropną wydzieliną
czasem krwioplucie
dusznosc w postaciach zaawansowanych
Grupy podwyższonego ryzyka zakażenia/zachorowania
- OSOBY ZAKAŻONE HIV,
- OSOBY BEZDOMNE,
- imigranci z krajów o dużej zapadalności na gruźlicę,
- chorzy na NOWOTWORY ZŁOŚLIWE / chorzy wymagający dializoterapii
/ DIABETYCY / osoby z niektórymi zaburzeniami odporności
/ chorzy LECZENI IMMUNOSUPRESYJNIE, - osoby, które miały NIEDAWNY KONTAKT z chorymi prątkującymi,
- osoby pijące ALKOHOL ≥ 40 g/d / zażywające NARKOTYKI,
- obecni/byli palacze,
- osoby z BMI ≤ 20 kg/m².
gruzlica bad lab i bad pomocnicze
jak rozpoznajemy
leukopenia lub leukocytoza
niedokrwistosc
przyspieszone ob
niekeidy hiponatremia i hiperkalcemia
testy bakteriologiczne - rozmaz mikroskopowy
odczyn tuberkulinowy - w pl dodatni kiedy po 48-72h srednica nacieku >10mm
testy IGRA oparte na wydzielaniu interferonu gamma przez limfo T
rozpoznanie na podstawie rozmazu plwociny jezeli gruzlica pluc
jedna probka plwociny idzie na test pcr
pozaplucna to bad histpat
RTG w gruzlicy pierwotnej
-zageszczenia najczesciej w srodkowych i dolnych polach pluc
-powiwekszenie wezlow chlonnych wnęk i przytchawiczych
RTG w gruzlicy popierwotnej
- zagęszczenia głównie w segmentach szczytowych i tylnych górnych płatów płuc oraz w segmentach górnych płatów dolnych,
- niekiedy zmiana może przybrać postać cienia okrągłego.
-nie ma odczynow wezlowych
gruxlica prosowkowa cechy
1) Następstwo rozsiewu prątków przez krew.
2) Przebieg ciężki, z wysoką gorączką i silną dusznością.
3) W RTG klatki piersiowej zmiany drobnoguzkowe, przypominające
ziarna prosa (w pierwszych 2-3 dniach rozsiewu RTG może być prawidłowy).
4) Często powiększona wątroba i śledziona oraz zmiany w szpiku, na dnie oka i w OUN.
serowate zap pluc = postac gruzlicy dominują objawy 1..w plwiocinie 2..
1.toksemii z wysoką gorączką hektyczną (gwaltownie wzrasta do 40stopni ok potem spada czasem do wartosci prawidlowych), silna duszność
czesto krwioplucie
2.bardzo duzo pratkow
gruxlica oplucnej to 1..objawy 2..
1.druga najczestsza postac gruzlicy
2.gorąćzka, suchy kaszel, dusznosc, bol w klatce piersiowej –>ostry, kłujący, zwykle jednostronny, moze promieniowac do lopatek, płyn w opłucnej
gruzlica wezlow chlonnych przede wszystkim u 1… objawy2…
1.dzieci i mlodych doroslych
2.wezly poczatkowo powiekszone, twarde, niebolesne, skora niezmieniona z czasem miekną i tworzą sie przetoki, w 50% towarzyszą zmiany płucne
jakie inne gruzlice istnieją
1) Gruźlica układu moczowo-płciowego.
2) Gruźlica kości i stawów.
3) Gruźlica OUN (częściej u dzieci, ma postać zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub gruźliczaków ).
4) Gruźlica układu pokarmowego.
5) Gruźlica skóry.
czym jest wznowa vs nawrot gruzlicy
Nawrót – przypadek osoby, wcześniej leczonej ≥ 1 miesiąca,
u której uzyskano DODATNI ROZMAZ.
Wznowa – przypadek osoby, która:
1. w przeszłości ZAKOŃCZYŁA PEŁNE LECZENIE przeciwprątkowe,
2. została UZNANA ZA WYLECZONĄ,
3. obecnie choruje na gruźlicę POTWIERDZONĄ BAKTERIOLOGICZNIE.
GRUZLICA DO SANEPIDU
leczenie gruzlicy
faza intensywna conajmniej 3 leki
faza kontynuacji 2 leki
SIERP
streptomycyna im
izoniazyd dziala w PMR, plynie oplucnej, masach serowatych
Etambutol
Ryfampicyna
Pyrazynamid dobrze przenika do tkanek i PMR
schemat leczenia
Faza wstępna:
ryfampicyna, izoniazyd, pyrazynamid, etambutol przez 2 miesiące = R I P E - 2.
Faza kontynuacji:
ryfampicyna i izoniazyd przez 4 miesiące (w zapaleniu kości i stawów 7 miesięcy) = R I - 4.
Zapalenie opon:
streptomycyna zamiast etambutolu = R I P S.
bezpieczne dla plodu sa leki gruzlicze
Bezpieczne dla płodu są: ryfampicyna, izoniazyd, pyrazynamid, etambutol.
NIE WOLNO stosować streptomycyny.
Kobiety w ciazy przyjmujące izoniazyd powinny przyjmować pirydoksynę (wit. B6), tak samo jak i dzieci karmione wyłącznie piersią (przez matki leczone przeciwprątkowo).
gks w gruzlicy kiedy
bezwzglednie wskazane tylko w nieodczynnosci nadnerczy podczas gruzlicy naadnerczy