ličnost i psihopatologija Flashcards

1
Q

crte L su doslednosti u

A
  • k, emoc., motiv. i P ljudi.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

m. Pć. su

A
  • klinički relevantne disfunkcionalnosti jednog ili više aspekata ps. funkcionisanja, što uključuje miš, emoc, ishranu, spavanje i druge važne aspekte - definicija APA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

naše shvatanje odnosa L i mPć jeste

A
  • medicinski kontekst, kategorizacija
  • popisi mPć se nalaze u klasifikacijama DSM-IV, DSM-5
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

DSM-5 se više služi u SAD

A
  • diagnostic and statistical manual of mental disorder
  • u Evropi se više ICD-10 - international classification of diseases
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

odnos između L i pspat

A
  1. patoplastični ef.
  2. etiološki (kauzalni)
  3. ideja kontinuuma (spektra)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

patoplastičnost

A
  • ne postoji direktna veza između L i pspat, ali nije bolje jedno drugo (iz knjige)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

patoplastičan ef. L na pat.

A
  • L može da modulira bolest
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q
  • mPć se dešavaju u kontekstu premorbidne (pre bolesti) strukt. L i ta struktura može imati
A
  • uticaj na prezentaciju, tok i lenje bolesti
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

simptomi ljudi sa istim mPć su heterogeni

A
  • upravo zbog postojanja razl. sturktura L koje moduliraju bolest i utiču da ona poprimi određeni oblik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

anorexia nervosa i bulimia nervosa

A
  • patologije preokupiranosti oblikom tela, težinom i izgledom
  • iako su distinktne dijagnoze, visoko su komorbidne (pojava da se 2 bolesti javljaju zajedno) i konkurentno (u isto vreme) i longitudinalno (jedna za drugom).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

komorbiditet

A
  • pojava da se 2 bolesti javljaju zajedno
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

fundamentalna distinkcija 2 dijagnoze je

A
  • povezana sa premorbidnim karakt. L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

čak i kada crte ne doprinose razvoju pat. Pć ishrane

A
  • one utiču na formu i prezentaciju bolesti
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

postoji povezanost između pć. ishrane

A
  • i crta L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

anorexia nervosa

A
  • perfekcionističke i kompulzivne crte
  • C+ A-
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

bulimia nervosa

A
  • impulsivnost C-
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

depresija zavisi od L

A
  • zavisne osobe - osećanje deprivacije, hubitka, usamljensoti i nevoljnosti
  • narcističke (autonomne, samokritične) osobe - osećanje poraza, neuspeha, povlačenja i stida
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

uticaj L na tok i lečenje bolesti

A
  • postoji evidencija o tome da L (premorbidne strukture) utiče na predispoziciju, manifestacije, tok i Rk na lečenje različitih stanja sa Osovine I u DSM-IV
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

prisustvo 1 ili 1+ pć. L (pć. osovine II) utiču na

A
  • smanjenje efikasnosti lečenja pć. sa osovine I
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

u dsm-iv postoji

A
  • 5 osovina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

duž osovine I su

A
  • veliki klasični psj. pć.
  • psihoze, major dep, bolesti zavisnosti, pć. ishrane, spavanja, disocijativni pć, sch
  • one su tranzijentne - dođu, prođu (ne)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

duž osovine II su

A
  • trajni pć, L
  • poremećeno funkcionisanje koje nije tako drastično, ali je trajno
  • paranoidni, šizoidni, šizotipalni, antisocijalni, narcistički, granični, histrionični, izbegavajući, zavisni, OKP, m. retardacija
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

duž osovina III su

A
  • opšta fiz. stanja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

duž osovine IV su

A
  • psihosoc.i sredinski F koji utiču na dijagnozu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

duž osovine V su

A
  • glob. procena funkcionisanja (psihosoc. i radno)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

u DSM V je podela na osovine

A
  • napuštena
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

crte L utiču na prihvatanje lečenja kao i nivo učešća i discipline u lečenju

A
  • C
  • A
  • O
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

c

A
  • volja za izlečenjem, supremnost da se održi strogost zahtevanog tretmanam redovni odlasci na psihoterapijua
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

a

A
  • dobar odnos sa terapeutom, intenzitvan odnos kod interpers. terapijskih modela
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

o

A
  • motivacija da se istraže i pripusju k. šeme ili nesvesni konflikti
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

patoplast. ef. pspat. na L

A
  • psihopat. utiče na L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

poremećaji sa osovine I mogu uticati na

A
  • prezentaciju i ekspresiju premorbidnih crta L
  • neophodna oažnja pri proceni L kada pac. dolazi prvi put, jer je bolest uticala na premorbidne crte L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

studija, granicni, longitudinalna, DSM IV kriterijum

A
  • 23/160
  • na prvoj proceni
  • samo 6m kasnije nemaju više od 2 dijagnostička kriterijuma
  • GPL kao posledica bolesti sa osovine I i situacionih stresora koji su uticali na izgled crta L
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

simptomi granicne licnosti bi njabolje mogli da se shvate

A
  • kao privremene fluktuacije usled nestabilnih, stresnih sit, kao i patopl. ef. Pć sa osovine I, pre nego nešto što indukuje trajnu strukturu L
  • (preparati za mršavljene izazivali agresiju)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

procena L pri prijemu u bolnicu je problematična

A
  • anx, dep, gnevne, uznemirene osobe nisu u stanju da daju tačnu deskripciju svojih opštih crta L (uobičajenih načina na koji misle, osećaju, P se, ili ophode sa drugima)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

smatra se da polustrukt. interjui su možda više otporni na

A
  • distorziju koje privreme rasp. mogu da imaju na ekspresiju L -> to nije sasvim jasno
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

etiološki (kauzali ef)

A
  • psihopat. na L
  • L na psihopat.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

alteracije funkcionisanja L nakon pć. sa osovine I mogu predstavljati

A
  • kontinualnu potpražnu manifestaciju patologije sa osovine I
  • nakon major dep, imamo neke potpražne manifestacije u smislu povišenog skora na N ili smanjenog na X
  • trag, ožiljak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

za razliku od DSM-IV, ICD-10 priznaje

A
  • maladaptivne promene funkcionisanja
40
Q

ICD-10 priznaje maladapt. promene funkcionisanja

A
  • trajne promene L usled katastrofičnog isk
  • promene L usled drugog m. pć.
  • promene L usled somatske bolesti
41
Q

ICD-10 dijagnoza trajne promene L usled katastrofičnog iskustva ima veliku sličnost sa dijagnozom

A
  • kompleksnog posttramumatskog pć
  • kompleksni ptsd - iz DSM-IV
42
Q

kompleksni PTSD

A
  • snažna rk. na naročito dugotrajni interpersonalni stres (zlostavljanje, tortura), što uključuje poremećenu modulaciju afekta, samodestruktivno i impulsivno P, disocijativne simptome, osećaj trajnog sloma, gubitak prethodnih uverenja, hostilnost, soc. povlačenje, osećaj konstantne ugroženosti, pć. odnosa sa drugim ljudima
43
Q

kompleksni PTSD je definisan kao produžena karakt. uže definisanog PTSD

A
  • ali ga više nema u DSM-5
44
Q

komplex PTSD je jako ličio na dijagnozu graničnog pć. i može se shvatiti kao

A
  • pokušaj da se redukuje prostor između osovina I i II, što je sada samo od istorijskog značaja
45
Q

u DSM-IV se kompleksni PTSD shvatao kao nešto što menja L,

A
  • u DSM-5 se od toga kompletno odustalo
46
Q

da bi se PTSD dijagnostifikovao, mora postojati

A
  • A kriterijum
47
Q

A kriterijum

A
  • osoba doživela nešto što uveliko prevazilazi svakodnevno iskustvo
48
Q

postoji klaster simptoma PTSD

A
  • intruzije (snovi, vraćaju se događaji/flešbekovi)
  • izbegavanje - događaja, ljudi koji podsećaju na traumu
  • trajna alteracija k. i emocija u vezi sa traumatskim događajem (DSM-5)
  • hiperarousal - prenaglašena telesna osetljivost
49
Q

u DSM-IV PTSD je anx. pć, jer klasifikacija u pć. izmenjene L

A
  • na izvestan način implicira da je vulnerabilnost žrtve uzrokovana nekakvom deficitarnošću ili neadekvatnošću njene premorbidne strukture (okrivljuje se žrtva)
  • gubljenja jasnog naglašavanja izbora ili uzroka pć. (dijagnoza PTSD expl, pominej postojanje stresora, koji je u ovom slučaju mučitelj ili zlostavljač)
  • implicira nisku ili nepostojeću mogućnsot lečenja
50
Q

loše po H ožiljka

A
  • Shea su je testirali na 556 osoba koje nisu imale m.pć. na početku studije, ali su bile testirane 6g kasnije
  • 28 imalo prvu epizodu velike dep. u tom periodu
  • ni na jednoj skali koja je potencijalno moga da refistruje promene skladne H ožiljka, nije nađeno povišenje skorova (N, E, emoc. nezavisnost, soc. samopouzdanje, dominacija, socijabilnost)
51
Q
  1. spektar
A
  • postoji mogućnost da L i psihopat. nisu distinktni entiteti (da mogu egzistirati kao zone variranja duž istog kontinuuma, kao el. istog spektra funkcionisanja)
  • ono što smatramo pć. L, mogu se shvatiti samo kao ekstremi na kontinuumu, to ne moraju biti diskretni entiteti
52
Q

moguće je integrisati
1. pćL (osII) i

A
  • opšte crte L
53
Q

moguće je integrisati
3. sa osovine I

A
  • i opšte crte L
54
Q

moguće je integrisati
2. pćL (osII) i

A
  • mpć. sa osovine I
55
Q

izgleda d amnogi od DSM-IV pćL mogu biti shvaćeni kao maladaptivne ili ekstremne varijante

A
  • FFM domena i faceta-
56
Q

2 velike metaanalitičke studije koje su dovele u vezu

A
  • B5 i PĆL
57
Q

paranoidni, šizoidni, šizotipalni, antisoc, granični, histrionični, narcistički, izbegavajući, zavisni, opsesivni

A
  • mogao je da se mapira na B5
58
Q

paranoja

A
  • visoko N
  • niska X
  • niska A
59
Q

granični PćL

A
  • ekstremno visok N
  • niska A
  • niska C
60
Q

OCPD iz DSM-IV

A
  • maladaptivna vaarijanta FFM SAVESNOSTI
61
Q

OCPD, maladapt. varijanta savesnosti

A
  • visoka kompetencija - perfekcionizam
  • visoko osećanje dužnosti - preterana savesnost i skrupuloznost oko pitanja etike i morala
  • visok red - OCPD preokupacija detaljima, pravilima, listama i redom
  • visoka težnja ka postignućima - ekscesivna posvećenost radu i produktivnosti
  • visoka promišljenost - ruminacija
62
Q

šizoidni pć. L - szd

A
  • uglavnom pć. ekstremne I
63
Q

szd kao pć. ekstremne I

A
  • niska socijabilnost - soc. povlačenje i izolacija
  • niska toplina - indiferentnost na soc. odnose
  • niska + emocionalnost - anhedonična nespobnost da se oseti zadovoljstvo
64
Q

izbegavajući pć. L - avd

A
  • niska socijabilnost - kao szd
  • E facet niske asertivnosti - inhibiran i kontrolisan u interpersonalnim odnosima
  • E facet niske potrage za uzbuđenjem
  • N faceti visoke anx, soc, nelagode (strah od kritike, neslaganja) i visoka vulnerabilnost (osećanja inferiornosti i neadekvatnosti)
65
Q

BPD

A
  • anx
  • gnevni hostilitet (neadekvatan ili intenzivan gnev)
  • depresivnost (suicidalna tendencija)
  • soc. nelagodnost (problemi sa identitetom)
  • impulsivnost (samopovređnivanje, zloupotreba droga, bulimia)
  • vulnerabilnost - besp. i očajnički napor da se izbegne odbacivanje
66
Q

granični pć. L (BPD)

A
  • uglavnom poremećaj N (neg. afektivnost)
67
Q

istraživanja pokazuju preklapanje i kodijagnostivikovanje DSM-IV kategorija i obe pojave (preklapanje i kodijagnostifikovajnje)

A
  • su se mogle dobro objasniti u terminima FFM
  • preklapanje može biti uzrokovano genuinom nemogućnošću da se razlikuju date dijagostičke kat.
68
Q

preporua DSM-V

A
  • potpuno napuštanje klasif. pć. L (osovine II) i podvođenje njihovo pod postojeće pć. sa osovine I
  • multiosovinski si. je napušten, jer nema jasne evidencije da postoje fundamentalne razlike u konceptualizaciji
69
Q

sizotipalni pćL

A
  • genetski povezan sa sch
  • većinu neurobio. rizik F i psihofiziol. korelata sizotipalni pć. L deli sa sch. (očni pokreti, orijentacioni refleks, startle treptaj, neurorazvojne abnormalnosti)
  • tretman koji pomaže u ublažavanju shizotipalnih simptoma je isti onaj koji se koristi u lečenju sch. sa osovine I
70
Q

ICD-10 ne prepoznaje egzistenciju shizotipalnog pć. L

A
  • umesto toga uvodi dijagnozu shizotipalnog pć. koji je uključen u sekciju priručnika koji se odnosi na sch.
71
Q

izbegavajući

A
  • podvodi se pod generalizovani anx pć.
72
Q

depresivni pć.L

A
  • kao distimija sa ranim početkom
73
Q

granični

A
  • afektivna disregulacija i/ili pć. kontrole impulsa
74
Q

shizoidni

A
  • hronična i rana varijanta negativnih (anhedoničnih) simptoma pat.
75
Q

paranoidni

A
  • hronična, blaža i rana varijantna deluzionog pć
76
Q

OCPD

A
  • generaizovana i hronična varijanta OKaxnPć
77
Q

antisoc. pćL

A
  • kao vrijanta pć. P (disruptivno) u odrasloj dobi
78
Q

ideja da se pć. L reformulišu kao pć. osovine I

A
  • (hronični i imaju rani početak) može kreirati više problema, nego što ih rešava
79
Q

ljudi imaju konstelacije maladaptivnih crta L koje nisu dobro opisane

A
  • nijednom od dijagnoza pć. L. pa čak ni sa više njih
  • postoji opasnost da te konstelacije maladaptivnih crta budu još slabije opisane multiplim dijagnozama sa osovine I
80
Q

ideja da se revidira klasifikacija sa osovine I

A
  • kako bi se uvažilo prisustvo temperamentalnih crta koje bi mogle da budu osnova za mnoge pć. sa osovine I
81
Q

komorbiditet nije karakt. samo za pć.L

A
  • konkurentna dijagnostička komorbidnost je pravilo više nego izuzetak kroz sve pć. sa osovinom I
82
Q

na ranim kliničkim, blizanačkim i komunalnim uzorcima, utvrđeno je da su dve fundamentalne dimenzije INTERNALIZACIJA I EKSTERNALIZACIJA

A
  • U OSNOVU RASPOLOŽENJA, ANX, ZLOUPOTREBE SUPSTANCI, I PĆL
83
Q

internalizacija i eksternalizacija se mogu mapirati na fundamentalne crte L

A
  • internalizacija na N
  • eksternalizacija na nisko C (niska kontrola, impulsivnost)
84
Q

niska kontrola bi mogla da predstavlja široki endofenotipski rizik F za razvoj

A
  • niza poremećaja sa osovine I (zloupotreba supstanci i/ili antisoc. pć l.
85
Q

eksternalizacija ili niska kontrola

A
  • se može kombinovati sa internalizacijom/neg afektivitetom
  • tako se mogu objasniti varijacije ovih pć.
86
Q

visok N (BIS - bih. inhibition sy)

A
  • može da predstavlja neurobio. dispoziciju za anx pć
87
Q

niski nivo E (BAS - bih. activation sy)

A
  • može da predstavlja neurobio. dispoziciju za depr. pć. raspoloženja
88
Q

ograničenja kategorijalnog modlea

A
  1. ekscesivno dijagnostičko kopirusustvo
  2. neadekvatna pokrivenost
  3. arbitrarne i nestabilne granice u odnosu na norm. psihicko funkcionisanje
  4. heterogenost ljudi sa istom dijagnozom
  5. neadekvatna baza znanja
89
Q
  1. ekscesivno dijagnostičko kopirusustvo
A
  • dijagnostički komorbiditet je ekscesivan i omniprisutan
  • nema kat. ni na osnovini I, ni na osovini II, gde nema paralelno vipe dijagnoza koje se mogu dati pacijentu
  • kod pćL, studije pokazuju da je dijagnostički komorbiditet lako objašnjih, ako se ti pć. razumeju kao maladaptivne varijante opšte strukture L
90
Q
  1. neadekvatna pokrivenost
A
  • komplementaran problem neadekvatne pokrivenosti, vidljiv je u činjenici da postoji dijagnoza - nije na drugom mestu specifikovano (NOS), unutar svake klase mPć
  • da bi se povećala pokrivenost, nove dijagnostičke kat. se dodaju ili se naduvavaju postojeći dijagnostički podtipovi.
91
Q
  1. arbitrarne i nestabilne granice u odnosu na normalno ps. funkcionisanje
A
  • problem arbitrarnog praga (cutoff skora) za dijagnozu odnosi se na to da češće, čak minorne revizije dijagnostičkih cutoff granica, uzrokuju supstativne promene u prevalenci
  • promenom kriterijuma za dijagnozu, promeni se učestalost nekog Pć u populaciji (ne bi smelo da se dešava ako dijagnoza reflektuje stvarne prekidne tačke)
92
Q
  1. heterogenost ljudi sa istom dijagnozom
A
  • reflektuje se u prelasku sa monotetičnih na politetične kriterijume (zahteva se samo supset kriterijuma)
  • ako neki pć. se dijagnostikuje kada su zadovoljena 2/6 kriterijuma, postoji mogućnost da dva pac. nemaju uopšte zajedničke simptome, a imaju isti pć. (moguć sličaj kod OCPD ili antisoc. pć. DSM)
93
Q

5, neadekvatna baza znanja

A
  • ne postoji dovoljan broj istraživanja koji bi podržao distinktnost dijagnoza, naročito o pć. L, poput paranoidnog, šizoidnog, izbegavajućeg i OCPD
94
Q

poremećaj L je

A
  • trajni sklop un. iskustava i P koji bitno odstupa od standarda kulture kojoj individua pripada, koji je pervazivan i nefleksibilan, ima u početak adolescenciji ili ranoj odrasloj dobi, stabilan je u t, i vodi u distres i disfunkciju (DSM-V).
95
Q

u DSM-V je zadržan kategorijalni pristup

A
  • ali postoji i alt. model, po prvi put je dozovljen kontinuum - Sekcija III -> antisoc, izbegav, granični, narcistički, opsesivno-kompulsivni, shizotipalni pć.
  • PID5 kao dijagnostičko sredstvo
96
Q

čudna koegzistencija dva modela reflektuje odluku da se očuva kontinuitet sa sadašnjom kliničkom praksom

A
  • dok se istovremeno uvodi novi pristup čiji je cilj da se uhvati u koštac sa ograničenjima tradicionalnog pristupa (komorbiditet)