Hoofdstuk 4: Het skeletstelsel

Question 1

Drie types bindweefsel

Answer 1

Botten
Ligamenten
Kraakbeen

Question 2

Drie soorten bindweefsel

Answer 2

Fibreus/vezel kraakbeen
Hyalien kraakbeen
Elastisch kraakbeen

Question 3

Fibreus/vezel kraakbeen

Answer 3

Bestaat voornamelijk uit collageenvezels
Gerangschikt in dikke bundels
Goed bestand tegen zowel druk als spanning

Question 4

Hyalien kraakbeen

Answer 4

Bestaat voornamelijk uit collageenvezels
Worden later botten
Uiteinden van volwassen botten in gewrichten

Question 5

Elastisch kraakbeen

Answer 5

Bestaat voornamelijk uit elastische vezels
Heel flexibel

Question 6

Botten

Answer 6

Grootste deel botmassa bestaat uit niet-levende extracellulaire kristallen van calciummineralen die botten hun harde, stijve uiterlijk en gevoel geven
Levend weefsel dat verschillende soorten levende cellen bevat die betrokken zijn bij botvorming en -hermodellering, plus zenuwen en bloedvaten
Ondersteuning, bescherming, beweging, vormen bloedcellen, opslag mineralen

Question 7

Vier cellen die betrokken zijn in het ontwikkelen en onderhouden van beenderen

Answer 7

Chondroblasten
Osteoblasten
Osteocyten
Osteoclasten

Question 8

Chondroblasten

Answer 8

Kraakbeenvormende cellen die een model van het toekomstig bot vormen
Sterven na 2 à 3 maand af, waarbij ruimte vrijgemaakt wordt voor aderen

Question 9

Osteoblasten

Answer 9

Jonge botvormende cellen die ervoor zorgen dat een harde extracellulaire matrix van bot ontwikkelt

Question 10

Osteocyten

Answer 10

Mature botcellen die de structuur van bot behouden
Bestanddeel compact been
Ontvangen nutriënten die via aderen verspreid worden

Question 11

Osteoclasten

Answer 11

Botoplossende cellen: breekt bot af waardoor harde calciumfosfaatkristallen vrijkomen
1/3 van alle botcellen
Belangrijk voor remodelling en herstel van botten

Question 12

Twee hormonen die de botcellen reguleren

Answer 12

Bijschildklierhormoon (PTH)
Calcitonine

Question 13

Bijschildklierhormoon (PHT)

Answer 13

PTH-secretie neemt toe wanneer bloedspiegels van Ca+ dalen
Stimuleert osteoclasten om meer botoplossende enzymen af te scheiden

Question 14

Calcitonine

Answer 14

Secretie van calcitonine neemt toe wanneer de bloedspiegels van Ca+ te hoog zijn
Stimuleert osteoblasten om calcium en fosfaat toe te voegen aan botten

Question 15

Opbouw bot

Answer 15

Lang bot bestaat uit cilindrische schacht (diafyse), aan elke uiteinde een vergrote knop (epifyse)
Dicht compact bot vormt de schacht en bedekt elk uiteinde, en minder dicht sponsachtig bot (opgebouwd uit trabeculae) vult de binnenste regionen van de epifysen

Question 16

Geel beenmerg

Answer 16

Zit in centrale holte diafyse
Vet dat gebruikt kan worden voor energie

Question 17

Rood beenmerg

Answer 17

Productie door stamcellen
Produceren rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes

Question 18

Periosteum

Answer 18

Dikke laag bindweefsel dat het buitenoppervlak van het bot bedekt
Bevat gespecialiseerde botvormende cellen

Question 19

Osteonen

Answer 19

Extracellulaire afzettingen van calciumfosfaat die levende cellen omsluiten en omringen
Gerangschikt in ringen in cilindrische structuren

Question 20

Lacunae

Answer 20

Holle kamers waarin osteocyten gevangen raken als botten zich verder ontwikkelen

Question 21

Canaliculi

Answer 21

Dunne kanalen die ervoor zorgen dat osteocyten met elkaar in contact blijven

Question 22

Vijf stappen reparatie bot

Answer 22

1. Na fractuur bloeden bloedvaten die bot voeden, waardoor massa gestold bloed ontstaat (hematoom)
2. Reparatieproces begint binnen enkele dagen terwijl fibroblasten naar het gebied migreren; sommige fibroblasten worden chondroblasten en produceren vezelkraakbeenbinding (callus) tussen twee gebroken uiteinden van bot
3. Osteoclasten verwijderen dode fragmenten van oorspronkelijke bot en bloedcellen van hematoom
4. Osteoblasten zetten osteoïdmatrix af en moedigen kristallisatie van calciumfosfaatmineralen aan, waardoor callus in bot wordt omgezet
5. De tijdelijke verbinding wordt weer dicht en hard

Question 23

Vier types botten

Answer 23

Lange botten
Korte botten
Platte botten
Onregelmatige botten

Question 24

Twee delen van het skelet

Answer 24

Axiaal skelet: middenlijn van het lichaam (schedel, borstbeen, ribben, wervelkolom)
Appendiculair skelet: botten van aanhangsels en hun hechtingsstructuren (borstgordel, armen, bekkengordel, benen)

Question 25

Schedelbeenderen

Answer 25

Platte botten in de schedel die hersenen omsluiten en beschermen
- Voorhoofdsbeen omvat het voorhoofd en de bovenste randen van de oogkassen
- Twee pariëtale botten aan de voorkant van de schedel
- Twee temporale botten
- Wigvormig bot tussen voorhoofdsbeen en slaapbeenderen
- Zeefbeen draagt bij aan oogkassen en helpt neus te ondersteunen

Question 26

Vijf anatomische regio’s wervelkolom

Answer 26

7 Cervicale wervels
12 Thoracale wervels
5 Lumbale wervels
5 Samengesmolten sacrale wervels
4 Coccygeale wervels

Question 27

Articulaties

Answer 27

Twee hechtingspunten tussen wervels

Question 28

Tussenwervelschijven

Answer 28

Zacht, gelatineachtig midden en harde buitenkant van fibrokraakbeen
Fungeren als schokdempers en beschermen delicate weefsels

Question 29

Ribben

Answer 29

Twaalf paar ribben
Enkel eerste zeven paar zijn vastgehecht aan borstbeen
Ribben 8-10 hechten zich met kraakbeen aan zevende rib
Ribben 11-12 zijn zwevende ribben

Question 30

Borstgordel

Answer 30

Ondersteunende frame voor bovenste ledematen
Bestaat uit twee sleutelbeenderen en schouderbladeren

Question 31

Bekkengordel

Answer 31

Ondersteunen gewicht van bovenlichaam tegen zwaartekracht in, organen in bekkenholte beschermen, bevestigingsplaats voor de benen
Bestaat uit twee coxale botten, het heiligbeen en het stuitbeen van de wervelkolom

Question 32

Drie soorten gewrichten

Answer 32

Vezelig/fibreus gewricht
Kraakbeengewricht
Synoviaalgewricht

Question 33

Vezelig/fibreus gewricht

Answer 33

Onbeweeglijk
Fontanellen: zorgt ervoor dat hersenen kunnen groeien en wordt nadien steeds harder (belangrijk bij geboorte en kindertijd)
Bv. gewrichten tussen platte botten van schedel

Question 34

Kraakbeengewricht

Answer 34

Enigzins beweeglijk dus ook flexibel
Bv. gewrichten tussen aangrenzende wervels

Question 36

Synoviaalgewricht

Answer 36

Beweeglijk
Botten gescheiden door met vloeistof gevulde holte
Bv. knie en elleboog

Question 37

Gewrichtskapsel

Answer 37

Synoviale membraan en het omliggende hyaliene kraakbeen

Question 38

Twee soorten synoviale gewrichten

Answer 38

Scharniergewrichten: één soort beweging (bv. knie en elleboog)
Kogelgewrichten: meerdere bewegingen (bv. duim)

Question 39

Verstuikingen

Answer 39

Uitgerekte of gescheurde ligamenten
Geneest langzaam want weinig cellen en slechte bloedtoevoer in ligamenten

Question 40

Bursitis en tendinitis

Answer 40

Ontsteking van de slijmbeurzen of pezen
Geneest traag omdat slijmbeurzen niet goed voorzien zijn van bloedvaten

Question 41

Artritis

Answer 41

Ontsteking van de gewrichten

Question 42

Artrose

Answer 42

Kraakbeen dat de uiteinden van de botten bedekt, verslijt

Question 43

Osteoporose

Answer 43

Veroorzaakt door overmatig botverlies, wat leidt tot makkelijk te breken botten
Oorzaak: onbalans tussen snelheid botafbraak en vorming nieuw bot
Medicijnen: bisfosfonaten werken door botresorberende functie van osteoclasten te remmen