HC.3 Osteonecrose en coxartrose

Question 1

Wat is coxartrose?

Answer 1

artrose van het heupgewricht

Question 2

Algemene klachten bij coxartrose?

Answer 2

✓ Pijn !
✓ Stijfheid bij opstaan (<30 minuten), verdwijnt met
bewegen
✓ Toename gewrichtsomvang (bot, gewrichtskapsel,
synovium)
✓ Ontsteking (warmte, roodheid, gevoeligheid)
✓ Standsafwijking gewricht (kraakbeenverlies, instabiliteit)
✓ Pijn, kraken, bewegingsbeperkingen

Question 3

Symptomen coxartrose?

Answer 3

Pijn lies + bovenbeen
▪ startpijn
▪ continue pijn
▪ nachtelijke pijn
▪ Loopafstand beperkt
▪ Bewegingsbeperking
▪ Mank lopen

Question 4

Welke operaties kunnen uitgevoerd worden bij coxartrose?

Answer 4

• Totale heupprothese (gecementeerd, ongecementeerd of
  hybride).
  ▪ Girdlestone bv bij niet-lopers of ernstige spastische patiënten.
  Bij onvoldoende bot of infectie.
  ▪ Osteotomie proximale femur of acetabulum: bij corrigeerbare
  anatomische afwijking, jonge patiënt.
  ▪ Arthroscopie herstellen heupvorm
  ▪ Artrodese: vastzetten heupgewricht, kan bij jonge patiënten (<30 jaar) worden
  overwogen (zeldzaam).

Question 5

Wat wordt er gedaan bij girdlestone?

Answer 5

Verwijderen van de heupkop en -collumn. Je krijgt dus een verkort been.

Question 6

Wat is Avasculaire Necrose (osteonecrose heupbot)?

Answer 6

Necrose van heupkop door ischemie.

Question 7

Hoe ontstaat AVN?

Answer 7

Belangrijkste bloedvoorziening femurkop is A. circumflex femoris medialis die aan de achterkant loopt. De meeste heupluxaties zijn ook naar de achterkant. Hierdoor word de kring van vaten om je heupkop gescheurd. Er ontstaat ischemie en vervolgens osteonecrose.

Question 8

Waarom blijft het kraakbeen wel intact bij osteonecrose van de heupkop?

Answer 8

Kraakbeen krijgt voedingsstoffen via synoviaal vocht.

Question 9

Welke oorzaken zijn er voor AVN?

Answer 9

• traumatisch
  ▪ - mediale collum fractuur
  ▪ - luxatie heup
• niet traumatisch
  ▪ - prednison
  ▪ - hoog alcoholgebruik
  ▪ - hyperlipoproteinemie
  ▪ - bij beroepsduikers

Question 10

Welke classificatie voor AVN?

Answer 10

Ficat classificatie:

• I- geen veranderingen
  ▪ II-subchondrale sclerose, cysten
  ▪ III- subchondrale collaps, fractuur heupkop (crescent sign)
  ▪ IV- femur kop inzakking + secundaire veranderingen

Question 11

Belangrijk verschil tussen graad 2 en 3?

Answer 11

Bij graad 2 kan je de druk nog ontlasten in de kop en hopelijk de doorbloeding verbeteren. Er is nog een kans om de necrose is vertragen of zelfs te stoppen!

Vanaf graad 3 kan het niet meer

Question 12

Welke soorten behandelingen zijn er voor AVN?

Answer 12

Pre-collaps stadium (Ficat of ARCO stadium 1, 2): druk verminderen door het op te boren -> Verbeter herstel botnecrose, voorkomen collaps

▪ Conservatief: belasting verminderen, pijnstilling, klinisch en radiologisch evalueren
▪ Operatief: heupkop decompressie, osteotomie, totale heupprothese (THP)

Question 13

Wat houd een core decompressie in?

Answer 13

In de vroege, pre-collaps fase: druk normaliseren, pijn
verminderen, revascularisatie en reparatie

Question 14

Indicaties gewrichtsprothese?

Answer 14

• Arthrose of osteonecrose met:
  Pijn en functiestoornissen met beperkingen ADL
  ,Ondanks conservatieve behandeling

Belangrijk is:
▪ Begrijpen van doelen
▪ Op de hoogte van nabehandeling
▪ Begrijpen van risico op complicaties
geïnformeerd toestemmen = “informed consent”

Question 15

Contra-indicaties gewrichtsprotheses?

Answer 15

Absolute contra-indicatie operatie:
- Inoperabele patiënt
- Actieve infectie

Relatieve contra indicatie operatie:
- Jonge leeftijd
- overgewicht
- ernstige comorbiditeit

Question 16

Doel totale heupprothese (THP)?

Answer 16

▪ Primair pijnreductie
▪ Herstel biomechanica van de heup (beenlengte en
offset) belangrijk secundair doel

Question 17

Waar bestaat de Pre-operatieve evaluatie van THP uit?

Answer 17

▪ Uitgebreide anamnese, LO, X-bekken/heup, evt X LSWK
▪ Bekken scheefstand, scoliose
▪ Bespreken complicaties
▪ Preplanning, templating

Question 17

Welke benaderingen zijn er bij een THP?

Answer 17

• Ventraal
• Anterolateraal
• Posterolateraal

Question 18

Welke benadering is het meest gebruikt in EMC?

Answer 18

Posterolateraal

Question 19

Hoe werkt de benadering ventraal?

Answer 19

Tussen m. tensor facie latae en m. sartorius, minst invasief, maar werkruimte is beperkt

Question 20

Hoe werkt de benadering anterolateraal?

Answer 20

Vanaf zijkant, tussen m. tensor fascia latae en m. gluteus medius. Door losmaken gluteus medius kan de patiënt mank lopen.

Question 21

Hoe werkt de benadering posterolateraal?

Answer 21

Er wordt de gluteus Maximus vezels heen gegaan. Genoeg werkruimte, opletten op n.Ischiadicus

Question 22

Welke complicaties kan je krijgen na operatie?

Answer 22

• Diep veneuze trombose: Profylaxe: anti-coagulantia (meestal LMWH)
  ▪ Infectie:
  ▪ Zenuwletsel: belangrijkste = nervus ischiadicus,
  ▪ luxaties
  Vaatletsel: a. obturator, a. gluteus superior, a. femoralis profunda, a.
  iliaca externa, of veneus letsel.
  ▪ Fracturen
  ▪ Beenlengteverschil: Pre-operatieve planning!
  ▪ Loslating: Aseptische versus septische loslating.
  ▪ Ectopisch botvorming (PAO)
  ▪ Overlijden: Meestal gevolg longembolieën of bij cardiopulmonale
  complicaties.

Question 23

Hoe ziet beloop eruit bij een post-operatieve infectie?

Answer 23

1. Prothese eruit
2. Twee weken IV antibiotica
3. Vier weken oraal antibiotica
4. Twee tot vier weken een antibiotica-vrije interval
5. re-implantatie

Daarna langdurig antibiotica gebruik

Question 23

Hoe kan je beenlengteverschil zien op röntgenfoto?

Answer 23

Trochanter minor is lager dan andere kant

Question 23

Bijwerkingen langdurig antibiotica gebruik?

Answer 23

• Nierinsufficiëntie
• Darmproblemen
• Beenmergdepressie
• Lever problemen

Question 24

Welke behandeling wordt ook soms gedaan bij infectie?

Answer 24

Girdlestone procedure!

Question 25

Hoe ontstaat Aseptische/Mechanische Loslating?

Answer 25

1. Slijtage partikels polyethyleen
2. Ontstekingsreactie door macrofagen (osteolyse|)
3. Botverlies rond prothese / botcement
4. Loslating / inzakking
5. Dreigende fractuur

Question 26

Leerdoelen:

• Definitie coxatrose en osteonecrose
• Chirurgische opties
• Indicatie heupprothese
• Belangrijkste stappen planning en plaatsing prothese
• Belangrijkste complicaties en voorkoming/behandeling