HC.10 Kristalartropathie Flashcards

1
Q

Wat is Jicht eigenlijk?

A

Klinisch syndroom veroorzaakt door een ontstekingsreactie
op uraatkristallen. Deze kristallen slaan neer in het gewricht en/of synovium.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Welke stadia van Jicht zijn er?

A

1: asymptomatische hyperuricaemie (is geen jicht)
2: acute jicht (meestal mono-artritis)
3: chronische jicht (meestal polyarticulair)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe krijg je purine in je lichaam?

A

Uit purinesynthese (DNA) en dieet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat wordt met purine gedaan?

A

Omgezet in urinezuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat hebben alle zoogdieren behalve mensen?

A

Uricase, dit zet uraat om in allantoïne, dit kan goed uitgeplast worden en uraat niet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe verlaat urine zuur het lichaam?

A

2/3 via nieren en 1/3 via maag-darmkanaal.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Waar zitten deze uraatkristallen vooral?

A

MTP-1, grote teen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Goede verzadiging concentratie urinezuur?

A

0,37 mmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat gebeurt er als de bovengrens word overschreden?

A

Urinezuur lost niet meer goed op en er ontstaan uraatkristallen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoeveel procent van acute jichtaanval is een mono-articulaire ontsteking?

A

90%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Klinisch beeld acute jichtaanval?

A
  • koorts tot 40 graden
  • leukocytose
  • CRP verhoogd
  • BSE verhoogd
  • urinezuurconcentratie in serum soms verlaagd
  • self-limiting
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Klinisch beeld chronische jicht?

A

- chronische artritis (polyarticulair)
- tophi (gewrichten, weke delen)
- progressieve gewrichtsdestructie
-> handicap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waarom is meten van urinezuurconcentratie niet zinvol bij een aanval?

A

De concentratie is soms verlaagd tijdens een aanval.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat zijn Tophi?

A

Onderhuidse ophopingen van jichtkristallen, ziet eruit als een abces.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Waarom een tophi niet uitknijpen?

A

Er is daar hele slechte doorbloeding, dus hele langzame genezing.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Typische klachten jicht?

A

Roodheid gewricht, extreem pijnlijk bij aanraking en afwezige/nauwelijks beweging.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hoe stellen van diagnose bij jicht?

A
  • Aantonen van uraatkristallen in gewricht of tophus (gouden standaard)
  • Serum urinezuur
  • Röntgenonderzoek
18
Q

Wat zijn oorzaken van hyperuricaemie?

A
  • verminderde renale excretie (90%)
  • overproductie urinezuur (10%)
19
Q

Oorzaken verminderde secretie?

A
  • idiopathisch
  • nierinsufficiëntie
  • medicatie (diuretica, ciclosporine, tuberculostatica)
  • alcohol abusus
  • hypothyreoïdie/hyperparathyreoïdie
  • acidose
20
Q

Oorzaken verhoogde productie?

A
  • aangeboren enzymdefecten
  • behandeling van myeloproliferatieve maligniteiten
  • purinerijk dieet
  • alcohol abusus
  • idiopathisch
21
Q

Behandeling acute jichtaanval?

A
  • rust
  • ijspakkingen
  • NSAID’s of prednisolon stootkuur
  • colchicine 2- 3dd 0,5 mg
  • Intra-articulaire corticosteroïden
22
Q

Wat zijn indicaties van urinezuurverlagende therapie?

(belangrijk)!!

A
  • Meer dan drie aanvallen per jaar
  • Aanwezigheid tophi
  • Erosieve schade
23
Q

Welke richtingen voor urinezuurverlagende middelen?

A

Xanthine-oxidase remmers
- Allopurinol (Zyloric®): eerste keus
- febuxostat (uloric®)

Verhoogde uitscheiding:
- Benzbromaron (Desuric®)
-Krystexxa (pegloticase®)

24
Q

Contra-indicatie Allopurinol?

A

overgevoeligheid, acute jichtaanval

25
Q

Contra-indicatie Benzbromaron?

A

Uraatstenen, kreatinineklaring
< 50 ml/min, acute jichtaanval

26
Q

Belangrijke bijwerking van deze urinezuurverlagende middelen?

A

Tijdens eerste halfjaar van therapie toename van frequentie van jichtaanvallen.

27
Q

Hoe kan je deze bijwerkingen voorkomen?

A
  • begin met lage dosis
  • pas dosis allopurinol aan aan lever- en nierfunctie
  • combineer met colchicine eventueel met NSAID’s
28
Q

Kenmerken CPPD?

A
  • meest frequent bij bejaarde vrouwen
  • vaak bij pre-existente artrose/ chondrocalcinose
  • provocerende factor: lichamelijke stress
  • minder vaak: chronische artropathie
29
Q

Wat is CPPD (pseudo jicht?

A

Acute artritis op basis van calcium- pyrofosfaatkristallen

30
Q

Patghofysiologie CPPD?

A
  • productie van anorganisch pyrofosfaat door energie-
    producerende reacties in het lichaam.
  • pyrofosfaat wordt door fosfatasen omgezet tot ionen
  • soms slaat pyrofosfaat neer als een onoplosbaar
    calciumzout (calciumpyrofosfaat) —> vooral in het
    geval van kraakbeenafwijkingen.\
  • Bij trauma of lichamelijk stress komen de op
    kraakbeen neergeslagen kristallen vrij in het gewricht
    door ‘shedding’ —> artritis
31
Q

Verschil jicht en pseudojicht?

A

Jicht zit vooral op het kraakbeen en CPPD in het kraakbeen.

32
Q

Wat ontstaat vaak bij CPPD?

A

Chondrocalcinose

33
Q

Wat is Chrondrocalcinose?

A

Radiodiagnostische bevinding: zichtbare depositie van calciumzout in of op intra- articulair kraakbeen. Het gewrichtspleet is niet meer mooi zwart, maar allemaal wat witter.

Het komt vaker voor bij toenemende leeftijd.

34
Q

Klinisch beeld pseudo jicht?

A
  • In 90% monoartritis, 10% polyarticulair
  • klinisch acute artritis: niet te onderscheiden van
    jicht
  • rood,warm gewricht, pijnlijk, koorts
  • meestal knieën, schouders, ellebogen, polsen
35
Q

Hoe diagnose pseudo?

A

 Klinisch beeld
 Aantonen van calciumpyrofosfaat kristallen in het gewricht (gouden standaard)
 Röntgenonderzoek (chondrocalcinose)

36
Q

Behandeling pseudo?

A

 Rust
 IJsapplicatie
 NSAID/prednisolon
 colchicine
 i.a. injectie met steroiden

nb: asymptomatische chondrocalcinose hoeft geen
behandeling

37
Q

Welk ontstekingseiwit kunnen we blokkeren om een jichtaanval te behandelen?

A

IL-1

38
Q

Hoe zien calcium pyrofosfaat kristallen eruit histologisch?

A

Diamant vormen!

39
Q

Hoe zien praatkristallen eruit histologisch?

A

Hele scherpe lijnen zie je

40
Q

Samenvatting:

Jicht is een artritis op basis van urinezuurkristallen.
Een verhoogd urinezuur wordt oa veroorzaakt door alcohol gebruik, diuretica, verminderde nierfunctie
en verhoogde celafbraak.
Er is een verschil in de behandeling van acute jicht en chronische jicht.
CPPD is een artritis op basis van calciumpyrofosfaat kristallen.
CPPD is gerelateerd aan artrose en oudere leeftijd.
Jicht, CPPD en septische artritis zijn soms klinisch moeilijk te differentieren

A

Leerdoelen:

Het klinisch beeld, de oorzaken en de pathogenese van jicht
beschrijven.
De behandeling van acute jicht en chronische jicht
benoemen.
Het klinisch beeld, de oorzaken en de pathogenese van
CPPD beschrijven.
Het verschil benoemen tussen jicht en CPPD