HC 2.2: Dysfagie

Question 1

3 fases van het slikproces:

Answer 1

• orale fase: opnemen van voedsel in de mond (vrijwillig)
• faryngeale fase: wanneer het voedsel doorgeslikt is, maar zich nog niet in de slokdarm bevindt (onvrijwillig)
• oesophagiale fase: als het voedsel in de slokdarm zit (onvrijwillig)

Question 2

er zijn motor en beschermende functies van het slikproces.

Question 3

motor functie bovenste slokdarm sphincter:

Answer 3

poortwachter voor de slokdarm

Question 4

beschermende functie bovenste slokdarm sphincter:

Answer 4

beschermt de luchtpijp tegen voedsel en maagsap reflux

Question 5

motor functie slokdarm:

Answer 5

transport van voedsel bolus richting de maag

Question 6

beschermende functie slokdarm:

Answer 6

verwijdert reflux materiaal van de maag en beweegt het eigenlijk weer terug naar de maag

Question 7

motor functie onderste slokdarm sphincter:

Answer 7

poortwachter voor de maag

Question 8

beschermende functie van onderste slokdarm sphincter:

Answer 8

beschermt de slokdarm tegen maagsap reflux

Question 9

de coördinatie van de peristaltiek gaat via het … zenuwstelsel

Answer 9

enterische zenuwstelsel

Question 10

het enterische zenuwstelsel is een onderdeel van het … zenuwstelsel

Answer 10

autonome

Question 11

de neuronen van dat enterische zenuwstelsel die te maken hebben met het verteringsstelsel, bevinden zich in 2 plexussen:

Answer 11

• de myenterische plexus: die bevindt zich tussen de longitudinale en circulaire spieren. die vindt je vanaf de slokdarm tot en met het rectum.
• de submucosale plexus: die bevindt zich alleen in de submucosa, die heb je alleen in de dikke en dunne darm

Question 12

hoe werkt de regelkring van peristaltiek?

Answer 12

• enterische zenuwstelsel
• communicatie binnen het zenuwstelsel via actiepotentialen en neurotransmitters.
• myenterische neuronen moeten input krijgen van het parasympatische en sympatische zenuwstelsel
• die neuronen monitoren de rekking van spieren, pH, osmolaliteit en mechanische stimulatie
• die neuronen verwerken die input en stimuleren of remmen vervolgens via de interneuronen, de gladde spieren, sekretorische cellen, submucosale endocriene cellen en bloedaten.

Question 13

peristaltiek is een patroon van contractie en relaxatie van de circulaire en longitudinale spieren.

Answer 13

gelijktijdige inhibitie gevolgd door sequentiële excitatie

Question 14

gelijktijdige inhibitie tijdens de peristaltiek:

Answer 14

• cDMN activeren enterische neuronen, die als neurotransmitter stikstof oxide hebben (NO)
• die activatie van die neuronen zorgt voor een inhibitie langs de slokdarm
• die inhibitie is langer aan de distale kant
• de inhibitie zorgt voor relaxatie van de spieren.

Question 15

sequentiële excitatie van de peristaltiek:

Answer 15

• rDMN activeert enterische neuronen die acetylcholine als neurotransmitter hebben. dat zorgt voor excitatie/spiercontractie.

Question 16

is het enterische ZS voldoende om peristaltische golven te creëren?

Answer 16

ja

Question 17

uit wat voor soort spierweefsel bestaat de proximale slokdarm en waar wordt het door geïnnerveerd?

Answer 17

dwarsgestreepte spieren, die worden geïnnerveerd door nucleus ambiguus in de medulla

Question 18

uit wat voor soort spierweefsel bestaat de distale slokdarm en waar wordt het door geïnnerveerd?

Answer 18

gladde spieren, die worden geïnnerveerd door de dorsale motor nucleus van de nervus vagus

Question 19

2 typen van glad spierweefsel innervatie:

Answer 19

• multi-unit
• unitary

Question 20

multi-unit innervatie:

Answer 20

• 1 neuron innerveert 1 spiercel
• de intracellulaire koppeling is bijna niet aanwezig of zelfs helemaal niet.
• hierdoor is hele fijne spiercontractie mogelijk.

Question 21

unitary innervatie:

Answer 21

• 1 neuron innerveert 1 spiercel
• er is heel veel intracellulaire koppeling (gapjunctions)
• daardoor kan je gecoördineerde contractie krijgen (dit zie je in het darmkanaal)

Question 22

mogelijke oorzaken voor dysfagie:

Answer 22

• maligne/beninge slokdarmtumor
• ontsteking (refluxziekte)
• extra-oesofagale tumor (schildklier)
• hiatus hernia
• stricturen
• divertikel
• motiliteitsstoornis
• neuromusculair/systemisch

Question 23

wat is hiatus hernia?

Answer 23

breuk van het middenrif

Question 24

wat zijn stricturen?

Answer 24

vernauwingen in de slokdarm zelf

Question 25

wat is belangrijk om naar te vragen wanneer iemand met dysfagie bij je komt?

Answer 25

• goed uitvragen of het een slik of passage probleem is
• vragen naar begeleidende symptomen (refluxklachten, gewichtsverlies)

Question 26

aanvullend onderzoek/functietesten:

Answer 26

• endoscopie: inspectie en biopten
• manometrie (drukmeting): motiliteit
• zuur-impedante meting (pH-metrie): zuurexpositie en reflux
• slikvideo
• CT/MRI scan

Question 27

achalasie:

Answer 27

• gestoorde motiliteit
• er is verlies van ganglioncellen in plexus myentericus, daardoor disfunctie van de inhibitoire neuronen, geen goede relaxatie van de onderste kringspier van de slokdarm, waardoor het eten niet goed kan doorstromen naar de maag
• er is geen peristaltiek en geen relaxatie van de onderste kringspier
• daardoor blijft eten in de slokdarm achter
• over de jaren zal de slokdarm breder worden

Question 28

behandeling achalasie:

Answer 28

hoofddoel is destrueren van de onderste kringspier
- farmacologisch (wordt niet meer gebruikt)
- pneumatische dilatatie (ballon opblazen in de kringspier)
- (surgical) myotomie (waarbij de spiervezels worden ingesneden)

Question 29

voordeel en nadeel behandeling achalasie:

Answer 29

voordeel: eten kan weer zakken naar de maag
nadeel: last van reflux

Question 30

andere mogelijke oorzaak voor dysfagie:

Answer 30

divertikel (uitstulping van de slokdarm)

Question 31

2 belangrijke soorten divertikels:

Answer 31

• Zenker’s divertikel: ontstaat helemaal cervicaal in de slokdarm. het ontstaat net boven de bovenste slokdarm kringspier
• Epifrenisch divertikel: onderin de slokdarm

Question 32

slokdarmkanker behandeling:

Answer 32

operatie voorafgegaan door chemotherapie en bestraling is standaard