H8: Derde week Flashcards
Wat gebeurt er tijdens de derde week na bevruchting?
- Gastrulatie
- Neurulatie
- Segmentering mesoderm
Wat houdt gastrulatie in?
= de vorming van het intra-embryonale mesoderm door cellen van de epiblast
Wat is het doel van gastrulatie?
Ontstaan van drie definitieve kiembladen
Neerleggen van het bouwplan van het organisme
Wanneer vindt gastrulatie plaats?
In week 3 na bevruchting
Wat gebeurt met de epiblastcellen in week 3?
In week 3 > uniformiteit epiblastcellen daalt > andere genen tot expressie > meer onderscheid tussen epiblastcellen
Wat gebeurt er bij de gastrulatie?
- °primitiefstreep > °primitieve groeve + °intra-embryonale mesoderm
- °primitiefknop > °primitiefkuiltje > °notochord
- °driebladige kiemschijf
- °orofaryngeale membraan & cloacale membraan
Hoe ontstaat de primitiefstreep/groeve?
Caudale zijde kiemschijf: EBcellen naar mediaal > drukken tegen elkaar > °primitiefstreep > EBcellen naar diepte tussen epiblast & hypoblast > °mesoderm
=> door invaginatie > °primitieve groeve aan oppervlak primitiefstreep
Wat is de primitiefstreep?
= lokale verdikking van de epiblast
Hoe ontstaat de primitiefknop/kuiltje?
Tip primitiefstreep: invaginatieproces het sterkst > ophoping van EBcellen > °primitiefknop > EBcellen naar diepte > °primitiefkuiltje
Wat is de functie van sommige cellen van de primitiefknop?
Rol van ‘regisseur’: signaleren andere cellen waarheen ze moeten & stuwen vooruit met trilharen
Hoe ontstaat het notochord?
Vanuit primitiefknop > cellen craniaal in nieuwe mesodermale kiemblad > °notochord
Wat is het notochord?
Staafvormige structuur op de middellijn
Wat is de functie van het notochord?
Erg belangrijke steunfunctie voor het embryo
Waarvoor is het notochord de voorloper?
Het axiale skelet (de wervelkolom zal er zich later rond vormen)
Wat is een andere naam voor het notochord?
Axiale mesoderm
Wat is de prechordale plaat?
= craniaal gelegen celmassa boven het notochord
Waarvoor zal de prechordale plaat belangrijk zijn?
Bij de vorming van het hoofd-halsgebied
Wanneer vindt de oriëntatie van de kiemschijf plaats?
Door gastrulatie, meer bepaald door de vorming van het notochord
Wat is situs inversus?
Aandoening waar interne organen in spiegelbeeld liggen: hart rechts, lever & appendix links.
Vaak onschuldig, tenzij ontstaat door trilhaareffect
Wat is de oorzaak van situs inversus?
Primitiefknop vervult zijn regisserende rol niet > verkeerde oriëntatie kiemschijf
Hoe ontstaat de driebladige kiemschijf?
°endoderm: EBcellen naar hypoblast om deze te vervangen
°mesoderm: zie tussen EB & HB
°ectoderm: EBcellen die niet migreren vormen het ectoderm
Wat is de allantoïs?
= kleine uitstulping van de dooierzak
Wanneer ontstaat de allantoïs?
Tegelijk met de vorming van het endoderm
Wat is de functie van de allantoïs?
Bij de mens: geen => taken door placenta vervult
Bij vogels & reptielen: dooierzak voorziet in voedingsstoffen & allontoïs collecteert afvalstoffen
Waaruit bestaat de kiemschijf na gastrulatie?
3 definitieve kiembladen:
Ectoderm: buitenkant
Mesoderm: tussenliggende steunlaag
Endoderm: binnenkant
Hoe ziet de kiemschijf eruit ten opzichte van week 2?
Dikker & langwerpiger > embryo groeit sneller aan craniale uiteinde
Wat verdwijnt er na gastrulatie?
De primitiefstreep & primitiefknop
Wat is de gastrula?
Het embryo dat nu bestaat uit drie kiembladen als een stapel pannenkoeken bovenop de dooierzak