H3: Celdeling Flashcards
Wat is een celcyclus?
= een serie gebeurtenissen die cel doorloopt om te groeien en delen
Uit welke delen bestaat de celcyclus?
- Interfase
- Celdeling: mitose of meiose
Waaruit bestaat de interfase?
G1
S
G2
De cel groeit en differentieert.
Wat gebeurt er tijdens de S-fase?
Het kernmateriaal verdubbelt: door DNA-synthese kopieert de cel zijn erfelijk materiaal > celkern heeft 92 zusterchromatiden (4c)
Wat gebeurt er met cellen in G0?
Cellen die stoppen met de cyclus te doorlopen (delen niet meer) > permanent in G0-stadium
vb. zenuwcellen na de leeftijd van 18mnd
“Pensioen”
Wat is de Hayflick-limiet?
Actief delende cellen doorlopen de celcyclus maximaal 50 keer
> te korte telomeren
Wat kan het enzym, telomerase?
Telomerase kan telomeren weer opbouwen
Waar werkt telomerase in?
MENS: Embryonale cellen, stamcellen, kiemcellen & kankercellen > verouderen dus niet!
DIER: reuzenschildpadden levenslang telomerase > heel oud worden
Wat is mitose?
= celdeling waarbij uit 1 diploïde cel (2n) twee diploïde (2n) cellen worden gevormd
Wat is het doel van mitose?
Cellen vermeerderen door steeds 2 identieke kopieën te maken > weefsels groeien
Wanneer in de levenscyclus van de mens is mitose de belangrijkste drijvende kracht?
Tijdens de embryogenese, foetale groei en groei tijdens de kinderleeftijd.
Uit welke fasen bestaat de mitose?
- Profase
- Prometafase
- Metafase
- Anafase
- Telofase
Wat houdt de profase in?
46 verdubbelde chromosomen(4c) = 92 zusterchromatiden worden zichtbaar in de celkern
Wat houdt de prometafase in?
Spoelfiguur met trekdraden verschijnt
Wat houdt de metafase in?
Verdubbelde chromosomen aligneren zich op de evenaar van de spoel
Wat houdt de anafase in?
De zusterchromatiden gaan uiteen naar de polen
Wat houdt de telofase in?
Cytoplasmadeling tot 2 identieke dochtercellen (2x 2n)
Wat is meiose?
= celdeling waarbij uit één diploïde cel (2n) vier haploïde cellen (n) worden gevormd > hoeveelheid erfelijk materiaal wordt gereduceerd
Wat is het doel van meiose?
Geslachtscellen (gameten) creëren
Wat zijn synoniemen voor meiose?
= geslachtsdeling
= reductiedeling
Uit welke fasen bestaat de meiose?
- Meiose I
- Meiose II
Waaruit bestaat Meiose I ?
- Profase I
- Metafase I
- Anafase I
- Telofase I
Wat houdt de profase I in?
Crossing over van tetraden
Wat is crossing over? definitie
= overkruisen tijdens profase I
Wat gebeurt bij crossing over?
- Verdubbelde chromosomen zoeken hun ‘partnerchromosoom’ & vormen verbinding van 4 zusterchromatiden > ° tetrade
- Ter hoogte van chiasma (overkruising) wordt maternaal & paternaal DNA uitgewisseld = niet-zusterchromatiden verknipt & verplakt > ° nieuwe zusterchromatiden = RECOMBINATIE van DNA
Waaruit bestaat een tetrade?
Verdubbeld maternaal chromosoom + verdubbeld paternaal chromosoom
Waarvoor zorgt recombinatie van DNA?
Een grotere variabiliteit bij het nageslacht
Wat houdt de metafase I in?
Tetraden aligneren zich op de evenaar van de spoelfiguur
Wat houdt de anafase I in?
Tetraden worden gesplitst in verdubbelde chromosomen die uiteengaan
Wat houdt telofase I in?
Cytoplasmadeling tot 2 cellen met 23 verdubbelde chromosomen (2 x 2c)
Bij welke chromosomen vindt crossing over plaats? Welk gevolg heeft dit?
Bij alle chromosomen behalve X & Y bij de man > X & Y maar 1 exemplaar > Y wordt dus vrijwel onveranderd doorgegeven van vader op zoon
Waaruit bestaat Meiose II ?
Ongeveer zoals mitose
1. Profase II
2. Metafase II
3. Anafase II
4. Telofase II
Wat houdt profase II in?
23 verdubbelde chromosomen zichtbaar (n) x2
Wat houdt metafase II in?
Verdubbelde chromosomen aligneren zich op de evenaar van de spoel x2
Wat houdt anafase II in?
De zusterchromatiden gaan uiteen naar de polen x2
Wat houdt telofase II in?
Cytoplasmadeling tot 2 cellen met 23 chromosomen (2 x n) x2
Wat zijn verschillen tussen mitose & meiose?
Mitose 2n => 2x 2n (cellen vermeerderen)
Meiose 2n => 4x n (gameten vormen)
Mitose => geen genetische variabiliteit
Meiose => grotere genetische variabiliteit door crossing over
