H1.8 Flashcards
Homeostase
Het vermogen van meercellige organismen om het interne milieu in evenwicht te houden, ondanks de veranderingen in de omgeving waarin het organisme zich bevindt
Claude Bernard
- Uit 19e eeuw
- Franse fysioloog
- Grondlegger van de experimentele geneeskunde
- Heeft het begrip milieu interieur bedacht
Charles-Philippe Robin
Had al eerder het begrip milieu interieur a.d.h.v. humorenleer
Humorenleer
De vier sappen die het lichaam in balans zullen houden
Vier sappen
- Slijm
- Bloed
- Zwarte gal
- Gele gal
Van wie komt de humorenleer?
Hippocrates van Kos
Hippocrates van Kos
Grondlegger van de Westerse geneeskunde
Westerse geneeskunde
- Ziekten werden verklaard door natuurlijke oorzaken en niet meer vanuit religieus oogpunt
- Belangrijk dat je de patiënt gin observeren
- Deze ideeën werden in de humorenleer geïntegreerd
Factoren die invloed hebben op de lichaamstoestand volgens de humoraal-pathologie
- Res naturales
- Res contra-naturales
- Res non-naturales
Res naturales
- Natuurlijke zaken
- Elementen, temperamenten, lichaamsvochten, lichaamsdelen en -functies
Res contra-naturales
- Tegennatuurlijke zaken
- Pathologische afwijkende verschijnselen
Res non-naturales
- Niet-natuurlijke zaken
- Lucht, beweging/lust, slapen/wakker, uitscheiding/afscheiding, gemoedsaandoeningen, eten/drinken
Voorbeelden res non-naturalis (6)
- Lucht
- Beweging/lust
- Slapen/wakker
- Uitscheiding/afscheiding
- Gemoedsaandoeningen
- Eten/drinken
Voorbeelden res contra-naturales
Pathologische afwijkende verschijnselen
Voorbeelden res naturales
- Elementen
- Temperamenten
- Lichaamsvochten
- Lichaamsdelen en -functies
Uitgangspunt volgens humorenleer
Balans in het lichaam herstellen door evenwicht in de res non-naturales
Doel van arts bij humorenleer
- Niet ingrijpen, maar zelf genezen vermogen van het lichaam stimuleren
- Door middel van leeftijladviezen de res non-naturales beïnvloeden
Vis medicatrix naturae
Zelf genezend vermogen
Vitalisme
- Voedsel naar maag en darmen
- Naar lever waar er een natuurlijke kracht werd toegevoegd
- Aan het bloed werd in het hart een vitale kracht toegevoegd m.b.v. ingeademde lucht
- Bloed via hart naar brein en daar werd een animale kracht toegevoegd, zodat we kunnen bewegen
- Geen circulatie van het bloed
Waardoor werd vitalisme verworpen en werd mechanisme belangrijker?
- Opleving van anatomie
- Opkomst van empirische traditie
- Opkomst van mechanistisch denken
- Opkomst van specificiteit denken
- Opkomst van fysiologie
Opleving anatomie
- Toestaan van dissectie van mensen (criminelen)
- Andreas Vesalium
Opkomst van empirische traditie
- Waarnemingen en experimenten doen en beschrijving noteren
- Oorzaak niet belangrijk, ging erom hoe de uitkomsten zich uitten
Opkomst mechanistisch denken
- René Descartes rationalist en dualist
- Materie bestuderen
Dualist
Mensen bestaan uit materie en geeft
Opkomst van specificiteit denken
- Nieuwe diagnose technieken waarmee populariteit van dissecties groeiden
- Opkomst celbiologie door microscopen
Opkomst van de fysiologie
- Francois Magendie
- Experimentele fysiologie
- Natuur- een scheikundige processen zijn onderling afhankelijk
- Vitalisme onder druk
Bernard
- Op zoek naar oorzaken van ziekten middels experimenten
- Meten is weten
- Positivist
- Anti-vitalist, want er is juist wel een intieme relatie tussen organisme en omgeving
Positivisme
Verklaringen moeten volgen op directe observaties
Ontologisch
- Ziekten zijn reële, vaststaande entiteiten die kunnen worden ontdekt
- Ziekte werd veroorzaakt door een externe bron van kwaad die agressief behandeld moest worden (snijden, medicijnen, bestralen)
Specificiteit denken
Ziekte staat centraal
Dominantie van mechanistisch denken
Achterdocht metafysica / vitalisme
Meten is weten
Maar niet ontkennen van vitalisme, maar omzeilen
Dominantie voor behandelen
Invasief handelen
Scheiding milieu interieur en exterieur
Reductionistisch i.p.v. holistisch
