H1.2 Flashcards
Verloop zuurstofarm bloed
- v. cava inferior
- rechter atrium
- valva tricuspidalis
- rechter ventrikel
- valva trunci pulmonalis
- truncus pulmonalis
Verloop zuurstofrijk bloed
- vv. pulmonalis
- linker atrium
- valva mitralis
- linker ventrikel
- valva aortae
- aorta
Endocard
- Binnenkant hart
- Laagje endotheel met laagje bindweefsel
- Tunica intima
Myocard
- Spierweefsel, zorgt voor contractie
- Tunica media
Epicard
- Buitenkant hart
- Bindweefsel rondom
- Tunica adventitia
Waarom is er transport van vloed en lymfe?
- Stofwisseling (zuurstof en voedingsstoffen)
- Communicatie tussen cellen (hormonen)
- Bestrijding van ontstekingen (door witte bloedcellen, antilichamen)
Wie krijgen in rust veel bloed? (2)
- Verteringsorganen
- Nieren
Wie krijgen tijdens inspanning veel bloed?
Skeletspieren
Verloop vaten
- Elastische arteriën
- Musculeuze arteriën
- Kleinere arteriën
- Arteriolen
- Capillairen
- Postcapillaire venulen
- Musculeuze venulen
- Middelgrote venen
- Grote venen
Functie van musculeuze arteriën
Regulatie bloeddruk
Functie elasticiteit
Opslag van energie tijdens systole, hierdoor wordt het bloeddruk verval tussen systole en diastole verkleind
Goed druk opvangen
Windketeleffect
Opvangen / reguleren van bloeddruk
Aorta tijdens het leven
Geboorte: musculair
Daarna: elastisch
Daarna: minder elastisch
Bestanddelen vaatwand
- Tunica intima
- Tunica media
- Tunica adventitia
Lumen
- Binnenkant vaatwand
- Altijd bekleed met endotheel!
Histologisch plaatje
- Paarse puntjes: endotheelcellen
- Kronkellijntje: lamina elastica interna
Tunica intima (3)
- Endotheelcellen
- Subendotheliale laag (soms met gladde spiercellen en vezels)
- Lamina elastica interna
Waar is de lamina elastica interna niet goed te zien?
Venen
Tunica media (4)
- Gladde spiercellen (circulair)
- Elastische / lamellaire / collagene vezels om druk op te vangen
- GEEN fibroblasten
- Dunne laag
Tunica adventitia (3)
- Bindweefsel (losmazig, collageen, longitudinaal)
- Vasa vasorum
- Nervi vascularis
Vasa vasorum
Waar komen ze voor?
Functie?
Voorzien grotere vaten van bloed t/m buitenste deel
In grote vaten
Nodig voor stofwisseling van buitenste deel van de vaten
Nervi vascularis
Betrokken bij vasoconstrictie en vasodilatatie
Bloeddruk verloop in arteriën
- Hoog in arteriën
- Lager bij vertakkingen
- Laagst bij capillairen
- Wordt pas weer hoger bij rechter atrium
Waar het grootste drukverschil?
Arteriolen
Diameter
- Arteriën groot
- Capillairen klein
- Venulen > arteriën
Waar is het volume het grootst?
Venen
Drie typen arteriën
- Elastisch
- Musculeus
- Arteriolen
Elastische arteriën (4)
- Groot
- Grotere tunica media
- Meer zwarte draadjes = elastine
- Aorta
Musculeus (2)
- Middelgroot
- Lamina elastica interna en externa beter zichtbaar, omdat musculeuze arteriën minder elastine bevatten
Arteriolen (4)
- Erg klein
- Tunica media is 1-2 spierlagen dik
- Zorgen voor bloeddrukregulatie
- Grootste drukverschil
Capillairen (extra info)
- Kleiner
- 4-10 micrometer
- Gemiddelde lengte van 50 micrometer
- 90% vasculatuur
- 100.000 km
- 5000 m2 oppervlak
Capillairen
- Uitwisseling van stoffen
- Geen gladde spiercel laag meer nodig
- Bestaat alleen uit endotheel
Venen (3)
- Belangrijk het een reservoir functie heeft
- Moet kunnen oprekken
- Hoe groter het vat, hoe meer glad spierweefsel
Doorsnede capillair
- Endotheellaag
- Pericyt -> functie als gladde spiercel
- 1 Erytrocyt
Drie typen capillairen
- Continue
- Gefenestreerde
- Sinusoïden
Continue capillairen
- Endotheelcel zonder gaten
- In hersenen
Gefenestreerde capillairen
- Gaatjes
- In endocriene klieren waar eiwitten door de gaten heen moeten
- Darmen, nieren, galblaas
Sinusoïden
- Fenestrae zonder diafragma met vergrote diameter
- In lever, milt, beenmerg waar nog structuren moet intreden/uittreden
Eigenschap capillairen in bloed-hersenbarriere
Impermeabel
Op wie lijken postcapillaire venulen?
Capillairen
Kenmerken lymfevaten
- Dunwandig
- Voeren overtollig vocht uit weefsel af
- Niet te onderscheiden van vene
Uitmonding lymfevaten
Eindigen in ductus thoracicus en rechter ductus lymphaticus voordat ze in bloed uitmonden
Hoe onderscheid maken tussen venulen en lymfevaten?
Kijken of er rode bloedcellen aanwezig zijn, dan is het een venule
Arteriosclerose
Verharding vaatwand:
- Excentrisch
- Concentrisch
Atherosclerose
- Vorm van arteriosclerose
- Vet hoopt aan endotheellaag van bloedvat op
- Excentrisch (deel)
- Verstijving vaatwand
Gevolg atherosclerose (direct)
- Door de ophoping gaat de anti-trombogene werking van endotheelcellen verloren
- Bloedpropjes aan de plaque
- Verstijving vaatwand
Fibrous cap
Laag spiercellen om de vetophoping heen
Vetophoping
Athenoom
Gevolg als de kap scheurt
Trombus en vat wordt afgesloten
Waar gebeurt atherosclerose vaak?
In coronairvaten, omdat de kap daar erg dun is
Gevolg atherosclerose (indirect)
Dissectie, ruptuur, aneurysma, hartinfarct
Hoe ontstaat hartinfarct?
Wanneer atherosclerose de doorstroom van bloed in coronairvaten verhindert, waardoor de hartspier beschadigd raakt
Twee vormen bij arteriosclerose concentrisch
- Monckeberge media sclerose
- Arteriosclerose
Waar vindt monckeberge media sclerose plaats + probleem
- Musculeuze arteriën
- Tunica media en je krijgt verkalking
Waarom vindt sclerose niet in elastische vaten plaats?
Door de elastinvezels die kunnen meeveren
Arteriosclerose
Hyperplastisch of met hyaline
Risicofactoren voor atherosclerose
Genetisch, geslacht, leeftijd, hyperlipidemie, hypertensie, roken, diabetes mellitus, ontsteking
Aneurysma
Verdikking of verwijding in een bloedvat (tunica media)
Hoe ontstaat aneurysma?
Verslapping vaatwand / kapotte endotheellaag
Bloed hoopt op in holten en stolt daar als gevolg van kapotte endotheellaag. Als de verwijding te dik wordt, zal het bloedvat knappen en ontstaat er een bloeding
Dissectie, ruptuur
Risicofactoren aneurysma
- Atherosclerose
- Hypertensie
- Bindweefselziekten (Marfan, Ehlers-Danlos)
Dissectie
Lekkage in de wand van een bloedvat
Tunica media en intima laten los waardoor het bloed tussen de lagen van de wand lekt
Risicofactoren dissectie
- Hypertensie
- Bindweefselziekten (Marfan, Ehlers-Danlos)
- Geslacht -> zwangerschap
