Gruźlica Flashcards
Badania laboratoryjne
- leukopenia lub leukocytoza
- anemia
- przyspieszony OB
- hiponatremia
- hiperkalcemia
może dojść do SIADH
Gruźlica pierwotna
RTG
- zagęszczenia najcz. środek i dół
- powiększenie wch. wnęk i przytchawiczych
Gruźlica popierwotna
RTG
- zagęszczenia głównie szczyty i tylne górne płaty i segmenty górne płatów dolnych
- może być cień okrągły - gruźliczaki
- NIE ma odczynów węzłowych
Zespół Rankego
zespół Ghona, który uległ stopniowemu zwłóknieniu i zwapnieniu
Prosówka
- następstwo rozsiewu przez krew
- wysoka gorączka, duszność
- w RTG: zmiany drobnoguzkowe
- często hepato,splenomegalia i zmiany w szpiku, na dnie oka i w OUN
Serowate zapalenie płuc
- gorączka o torze hektycznym
- silna duszność
- krwioplucie
- w rozmazie plwociny bardzo liczne prątki
Gruźlica opłucnej
- II najcz. po płucnej
- gorączka + suchy kaszel + duszność
- ból opłucnowy
- płyn w jamie opłucnej
Gruźlica węzłów chłonnym
- dzieci i młodzi dorośli
- początkowo twarde i niebolesne
- później rozmiękają i tworzą przetoki
- w 50% tow. zmiany płucne
Gruźlica OUN
PMR
- płyn wodojasny, opalizujący
- cytoza 10-500
- przewaga Li
- białko >1g/l
- znacznie obniżona glukoza
- spadek chlorków
- wzrost kw. mlekowego
najgroźniejsza postać
Gruźlica kręgosłupa
Nazwa
choroba Potta
Rozpoznanie bakteriologiczne
- ≥3-krotne badanie plwociny (metodą rozmazu i hodowli).
- Jedną z próbek na szybki test molekularny(PCR)
- W postaci pozapłucnej - badanie bakteriologiczne i histologiczne wycinka ze zmiany
Rozpoznanie bez potwierdzenia bakteriologicznego
- Ujemna bakteriologia
- Zmiany radiologiczne wskazujące na gruźlicę
- Brak poprawy po próbie leczenia atb o szerokim spektrum
Leczenie ogólnie
W fazie intensywnej min. 3 leki
Kontynuacja min 2 leki
Badania przed leczeniem
- ALT, AST
- bilirubina
- mocznik
- kreatynina
- kwas moczowy
- PLT
Co przed leczeniem etambutolem
Konsultacja okulistyczna
Leki podstawowe
RIPES
ryfampicyna
izoniazyd
pyrazynamid
etambutol
streptomycyna
Przy izoniazydzie supl. pirydoksyny
Faza intensywnego leczenia
2 miesiące
ryfampicyna+ izoniazyd+ pirazynamid+ etambutol
Faza podtrzymująca
4 miesiące
ryfampicyna+izoniazyd
Leki w ciąży
- ryfampicyna
- izoniazyd
- pirazynamid
- etambutol
NIE wolno streptomycyny
Przy izoniazydzie - supl. wit B6
rozpoznanie w ciąży - rozpocząć leczenie i kontynuować w okresie popor.
GKS - wskaz bezwględne
tylko w przypadku niedoczynności nadnerczy w przebiegu gruźlicy nadnerczy
GKS - wskaz względne
- ostre zapalenie osierdzia,
- zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe,
- ciężko przebiegające wysiękowe zapalenie opłucnej i otrzewnej,
- zagrażające życiu zwężenie dróg oddechowych,
- gruźlica węzłów chłonnych z objawami ucisku na sąsiednie struktury,
- ciężkie reakcje nadwrażliwości na leki przeciwprątkowe, gdy nie ma możliwości zastąpienia ich innymi lekami,
- zespół zapalny w przebiegu powrotu prawidłowej odpowiedzi immunologicznej u chorych HIV+,
- gruźlicze zapalenie opon mózgowych lub mózgu.
Monitorowanie
Rozmaz plwociny:
- na koniec fazy intensywnej
- w fazie kontynuacji na początku 5. i końcu 6. msc.
Gruźlica lekooporna
- wielolekowa - na INH i RMP
- preXDR - na INH, RMP i fluorochinolony
- XDR - szeroka oporność prątków
Chemioprofilaktyka - u kogo?
Wykrywanie i leczenie zak. utajonego
- HIV
- osoby z kontaktu z gruźlicą
- dializowani
- leczenie anty-TNFa
- przed transplantacją
- z pylicą krzemową
- rozważyć: więźniowe, pracownicy medyczni, imigranci z krajów ryzyk, bezdomni, narkomani
Leczenie profilaktyczne
3-9 miesięcy
- ryfampicyna
- izoniazyd
- ryfampicyna+izoniazyd
- ryfapentyna+izoniazyd
Zespół Ghona
ognisko pierwotne + spływ limfy + węzły chłonne z martwicą serowatą
Gruźlica kości i stawów
wskazanie do wydłużenia fazy kontynuacji o 3-6 msc.
Ciężkie postacie
Czas leczenia
12 msc.
