gospodarka

Question 1

Sód

Answer 1

135-145mmol/

Hiponatremia:
osłabienie, zmęczenie,
bóle i zawroty głowy, brak uczucia pragnienia i łaknienia, nudności, wymioty,drgawki, śpiączka,

z odwodnieniem: Przyczyną jest utrata sodu i wody przez nerki z częściowym uzupełnieniem płynem bezelektrolitowym (choroby nerek,
nadmiar leków moczopędnych, niedoczynność kory nadnerczy),

z izowolemią: Nadmierna aktywacja kanałów wodnych (akwaporyn) zależnych od ADH - zespół SIADH, wydzielanie ADH w chorobach płuc

z przewodnieniem: przy obrzękach sercowych, wątrobowych, nerkowych\

Hipernatremia:
Przyczyny:
❖ Utrata wody w gorączce, nadczynności tarczycy, sepsie
❖ Utrata hipotonicznych płynów przez skórę (nadmierna potliwość), przewód pokarmowy, nerki (moczówka
prosta, diureza osmotyczna)
❖ Uszkodzenie ośrodka pragnienia
❖ Nadmierna podaż Na
❖ Hipernatremia samoistna

występują objawy związane z odwodnieniem OUN. Przy
stężeniu 170mmol/l zaburzenia orientacji, wysoka gorączka, drgawki, śpiączka. W hipernatremii spowodowanej
utratą płynów hipotonicznych objawy hipowolemii (spadek ciśnienia, zmniejszenie diurezy).

Question 2

Potas

Answer 2

3,5 - 5 mmol/l

Hipokaliemia
Przyczyny
▪ Niedostateczna podaż potasu
▪ Utrata przez p. pokarmowy (wymioty, biegunki, przetoki)
▪ Utrata przez skórę – oparzenia, pot
▪ Utrata drogą nerek
▪ Wzmożony transport do komórek

Objawy:
- senność, śpiączka,
osłabienie siły mięśni
- skurcze dodatkowe, częstoskurcz,
zaburzenia zagęszczania moczu, wielomocz
zasadowica metaboliczna

Hiperkaliemia
Przyczyny:
▪ Nadmierna podaż potasu u chorych z przewlekłą chorobą nerek
▪ Zmniejszenie wydalania przez nerki
Nadmierne uwalnianie z komórek (oparzenie, zespół zmiażdżenia,

zwolnienie akcji serca, skurcze dodatkowe
asystolia, migotanie komór
osłabienie, skurcze, porażenie spastyczne

Question 3

fosfor

Answer 3

(0,9-1,6 mmol/l)

Hipofosfatemia
Ograniczona podaż i wchłanianie fosforanów z p. pokarmowego (alkoholizm, wymioty, zespół złego
wchłaniania)
Przemieszczenie fosforanów do komórek (leczenie insuliną chorych na cukrzycę z kwasicą ketonową,
Nadmierna utrata fosforanów przez nerki (nadczynność przytarczyc, niedobór D3, tubulopatie)

Objawy
➢ Osłabienie siły mięśniowej, rabdomioliza
➢ Upośledzenie czynności wątroby i nerek
➢ Neuroencefalopatia - parestezje, drgawki, śpiączka

Hiperfosfatemia
Przyczyny
▪ Upośledzone wydalanie przez nerki
▪ Masywny rozpad komórek
▪ Nadmierna podaż

Objawy
➢ Wzrost stężenia P powoduje ↓ stężenia Ca - odkładanie się w tkankach miękkich nierozpuszczalnych soli
wapnia, spowodowane hipokalcemią napady tężyczki lub jej równoważników
➢ ↓ biosyntezy D3, zwiększenie syntezy PTH

Question 4

Wapń

Answer 4

Wapń (2,1-2,6 mmol/l)
Hipokalcemia
Przyczyny:
▪ Niedostateczna podaż/wchłanianie: zespół złego wchłaniania,
niedobór D3
Zaburzenia na poziomie kości: niedostateczna mobilizacja Ca z kości (niedoczynność przytarczyc, rzekoma
niedoczynność przytarczyc),
Nadmierne odkładanie w tkankach: OZT, rabdomioliza

Objawy:
parestezje obwodowe i okołoustne, kurcze nadgarstków i stóp, niepokój, drgawki bez
utraty przytomności, skurcz krtani i oskrzeli, objaw Chwostka, Trousseau, Erba
Zmiany troficzne skóry, paznokci, włosów

Hiperkalcemia
Przyczyny
Zwiększone uwalnianie Ca z kości: nowotwory nadczynność przytarczyc
Zwiększone wchłanianie Ca w p. pokarmowym: PTH, D3, dieta mleczna
Upośledzone wydalanie przez nerki:

Objawy:
nudności, wzdęcia, zaparcia, metaliczny smak,
Zwiększone wydalanie Ca z moczem i kamica
osłabienie, adynamia
Wielomocz, odwodnienie

• Nudności
• Tachykardia
• Senność, śpiączka

Question 5

Kwasice

Answer 5

objawy:
* Hiperkaliemia
* Zmniejszenie reaktywności miocytów naczyń na katecholaminy
-osłabienie
-nudności, wymioty
-oddech kussmaula
-wydalanie kwaśnego moczu i kamica

NIEODDECHOWE

Przyczyny:
▪ Nadmierna synteza kwasów endogennych (kwasica ketonowa, mleczanowa)
▪ Utrata zasad przez przewód pokarmowy (biegunki, przetoki)
▪ Upośledzona regeneracja zasad przez nerki – niewydolność nerek

Kwasica ketonowa - rozwijająca się u
chorych na cukrzycę z powodu niedoboru insuliny. co prowadzi do zahamowania glikolizy i pobudzenia lipolizy przez co powstaje acetylo coa nie zużywany w cyklu krebsa a z niego powstaja ciała ketonowe

Kwasica mleczanowa
Uwarunkowana wzrostem mleczanów > 2 mmol/l. Przyczyną jest upośledzenie metabolizmu tlenowego tkanek lub
upośledzenie dehydrogenazy pirogronianowej.
* cukrzyca
* choroby wątroby i nerek
* białaczki
* biguanidy (metformina)
* nadużycie alkoholu, zatrucie metanolem
* salicylany

ODDECHOWE
1. Ostra kwasica oddechowa – retencji CO2 towarzyszy hipoksja i zbyt słaba kompensacja nerkowa
a. niedrożność DO
b. zmniejszenie powierzchni wymiany gazowej
c. zahamowanie ośrodka oddechowego
d. zaburzenia motoryki klatki piersiowej

Przewlekła kwasica oddechowa
a. zwężenie dróg oddechowych w przebiegu ch. przewlekłych – astma, POChP
b. zmniejszenie czynnej objętości płuc/ wymiany gazowej
c. zahamowanie ośrodka oddechowego
d. zaburzenia motoryki klatki piersiowej

Question 6

Zasadowica

Answer 6

Wpływ na ustrój:
➢ hipokalemia
➢ obniżenie st. zjonizowanego wapnia (tężyczka)
➢ aktywacja glikolizy beztlenowej
➢ wydalanie zasadowego moczu

Zasadowica metaboliczna
Wzrost st. HCO3- we krwi spowodowany nadmierną utratą kwasów przez p. pokarmowy, nerki lub przez nadmierną
podaż zasad. Występuje również w niedoborze potasu.

Przyczyny:
* wymioty, odsysanie treści żołądka
* leczenie diuretykami powodującymi utratę K+
* nadmiar mineralokortykoidów
* nadmierna podaż HCO3- w diecie z ograniczeniem podaży białka
* nagłe wyrównanie kwasicy oddechowej

Zasadowica oddechowa
Powstaje w wyniku nadmiernej eliminacji CO2 przez płuca wskutek pobudzenia ośrodka oddechowego.

Pobudzenie ośrodka oddechowego przez hipoksję
* nagłe zmniejszenie prężności tlenu
(lot samolotem)
* przebywanie na dużych wysokościach
* ostre zaburzenia oddychania
* niedokrwistość

Pobudzenie ośrodka oddechowego bez hipoksji
* hiperwentylacja psychogenna
* salicylany, nikotyna
* wysoka temperatura otoczenia
* gorączka
* uraz