Choroby metaboliczne Flashcards
1kg tłuszczu ile to kcal
7000
Jak organizm pożytkuje energię
60% PPM
20% wysiłek fizyczny
20% termogeneza
Złoty standard oceny wydatku energetycznego
Kalorymetria pośrednia
od czego zależy PPM
Masa mięśniowa
Powierzchnia ciała
wiek
płeć
czynnosć hormonalna
Ile kcal daje białko tłuszcz i węglowodany
1g białka i węglowodanów = 4kcal -> 25% idzie na metabolizm
1g tłuszczu = 9kcal ->5% idzie na metabolizm
Co zwiększa termogenezę
Posiłek
zimno
substancje chemiczne
Oś długodziałająca
Leptyna i insulina
Oś krótkodziałająca
grelina - głód
GLP-1, PYY, cholecystokinina - sytość
Obszary podwzgórza zaangażowane w regulację poboru pokarmu
jądro łukowate
jądro przykomorowe
jądra brzusznopośrodkowe
jądra grzbietowopośrodkowe
boczne podwzgórze
Co jest wydzielane w jądrze łukowatym
Neuropeptydy stymulujące głód czyli neuropeptyd Y i białko Agouti
Oraz stymulujące sytość Proopiomelanokortyna i MSH oraz CART
Na co wpływają substancje wydzielane przez jądro łukowate
Te stymulujące sytość działają na jądra przykomorowe co skutkuje wydzieleniem hormonów hamujących głód CRH, oksytocyny, TSH.
Te stymulujące głód dziajają na boczne podwzgórze co skutkuje wydzieleniem substancji stymulujących głód: oreksyny i MCH
Grelina
Wydzielana przez komórki A żołądka
Informuje o stanie głodu
Przenika barierę krew mózg i skutkuje wydzieleniem Neuropeptydu Y i białka Agouti
Hamuje wydzielanie propiomelanokortyny i CART
Jakie hormony przewodu pokarmowego informują o sytości
PYY- peptyd tytozynowo - tyrozynowy
GLP-1
Cholecystokinina
oksyntomodulina
Glukagonozależny peptyd insulinotropowy
za ich pomocą dochodzi do stymulowania wydzielania POMC i CART w podwzgórzu a zahamowania białka agouti i neuropeptydu Y
Leptyna
Hamuje wydzielanie hormonów odpowiedzialnych za głód - Agouti i neuropeptyd Y a stymuluje te sytości - POMC i CART.Dodatkowo aktywuje układ współczulny oc nasila termogenezę
Apetyt
Hedonistyczne odczucie które wywołuje potrzebę spożycia i poszukiwanie konkretnego pokarmu nie w celu zaspokojenia głodu ale odczucia przyjemności.
Co kieruje zachowaniem popędowo emocjonalnym takim od apetytu
Układ limbiczny w przodomózgowiu nazywany analizatorem emocji - tam jest układ nagrody. Są tam neurony dopaminergiczne i opioidoergiczne. Są też receptory kanabinoidowe.
kanabinoidowe zwiększaję głód przez wydzielenie NPY.
Nadwaga a otyłość
Nadwaga - nagromadzenie za dużo tłuszczu u mężczyzn 20% u kobiet 30%
Otyłość - 25% u mężczyzn i 35% u kobiet
Jaka otyłość jest najgorsza
trzewna czyli >100cm2 tłuszczu na brzuszku w DXA, tomografii albo rezonansie
kiedy otyłość trzewna wg pomiaru w pasie
u kobiet >80cm
u mężczyzn >94cm
Kryteria MONW czyli metabolicznie otyły o prawidłowej wadze
Bmi 18-25
Obwód talii >70 kobiety i >86 meżczyźni
ciśnienie skurczowe >130 lub rozkurczowe >85
glukoza na czczo >100
TG >150
HDL <50 u kobiet i <40 u mężczyzn
Powikłania metaboliczne otyłości
-Stany przedcukrzycowe
-Dyslipedemia aterogenna i hypertrójglicerydemia
-Nadciśnienie tętnicze - dysfunkcja RAA i peptydów natriuretycznych + glomerulopatie + spadek aktywności syntazay tlenku azotu.
-Glomerulopatie
-MAFLD
-Dna moczanowa
-hipogonadyzm hipogonadotropowy przez konwersję testosteronu do estrogenów
-hipergonadyzm jajnikowy u kobiet
-PCOS
Powikłania niemetabloczne otyłości
-Choroba zwyrodnieniowa stawów
-ŻCHZZ
-OBS
-Kamica pęcherzyka
-Refluks żołądkowo przełykowy
-Astma oskrzelowa
-Wysiłkowe nietrzymanie moczu
-Depresja
Zespół metaboliczny definicja
Zbiór powiązanych ze sobą patogenetczynie czynników rozwoju miażdżycy, cukrzycy typu 2 oraz ich powikłań sercowo naczyniowych
Kryteria zespołu metabolicznego
Obwód talii >80 kobiety i >94 meżczyźni
ciśnienie skurczowe >130 lub rozkurczowe >85
glukoza na czczo >100
TG >150
HDL <50 u kobiet i <40 u mężczyzn
conajmniej 3 musza być
Jadłowstręt psychiczny
Zespół psychosomatyczny charakteryzujący sie nieprzyjmowaniem pokarmów prowadzący do skrajnego zmniejszenia masy ciała.
Kryteria:
-nieprzyjmowanie wystarczającej ilości pokarmów
-lęk przed przyrostem masy ciała
-zaburzenia postrzegania własnej masy i sylwetki
1) Restrykcyjny
2) Bulimiczno wydalający
Objawy:
-Utrata masy ciała powyżej 15% masy należnej
-pierwotny lub wtórny brak miesiączki
-spadek temperatury ciała
-sucha skóra
-niskie ciśnienie
-bradykardia
Bulimia
Zespół psychosomatyczny charakteryzujący się powtarzającymi się epizodami niekontrolowanego spożywania dużych ilości pokarmów a następnie stosowania metod zwalczania skutków objadania się takich jak: wymioty, leki przeczyszczające
Kryteria:
-powtarzające się epizody gwałtownego objadania
-stosowanie nawracających zachowań kompensacyjnych
-conajmniej raz w tygodniu przez 3 msc
-samoocena definiowana przez wygląd ylwetki
1) przeczyszczający - z wymiaotami po objadaniu
2) - Nieprzeczyszcający - po napadach głodzenie się albo pojebany wysiłek fizyczny
Objawy:
-Uszkodzone szkliwo zębów
-hiponatremia
-zasadowica metaboliczna
-nadżerki błony śluzowej żołądka i przełyku
-krwawienia z przewodu pokarmowego
Zespół niepohamowanego jedzenia
Regularne epizody niepohamowanego jedzenia bez kompensacji.
Kryteria:
-Powtarzające sie epizody niepohamowanego jedzenia
-jedzenie szybko
-jedzenie do przejedzenia
-jedzenie bez odczuwania głodu
-cierpienie psychiczne przez jedzenie
Jedzenie pod wpływem emocji
Jedzenie często wysokoenergetycznych pokarmów w odpowiedzi na emocje pozytywne bądź negatywne.
Zespół nocnego jedzenia
Może być świadomy po wybudzeniu lub nieświadomy . Charakteryzuje się problemami z zasypianiem lub bezsennościa conajmniej 4 razy w tygodniu i objadaniem się w godzinach wieczornych.
Nałogowe jedzenie
Związane z uzależnieniem układu nagrody z zaburzeniami motywacji i uwalniania neuroprzekaźników.
Sarkopenia
Uogólnione schorzenie mięśni szkieletowych skojarzone ze zwiększonym ryzykiem upadków.
Główną przyczyną jest fizjologiczny proces starzenia się.
Przez spadek włókien szybko kurczących się i tworzy się przewaga wolno kurczących.
W otyłości sarkopenicznej tracona tkanka mięśniowa uzupełniana jest tłuszczową.
Niedożywienie
Zespół objawów wynikający z niedostatecznej podaży, zaburzeń wchłaniania, lub nadmiernej utraty energii.
Przyczyny:
-Brak dostępnego pożywienia
-Zmniejszony apetyt
-Upośledzone wchłanianie z PP
-Zwiększone zapotrzebowanie energetyczne
Objawy:
Spadek masy caiała
zmniejszenie tkanki tłuszczowej
spadek masy i siły mięśniowej
upośedzenie gojenia się ran
Typy niedożywienia
1) Proste - Spowodowane niedostatecznym spożyciem pokarmu bez współistniejacej reakcji zapalnej. Rozwija się powoli kosztem zarówno masy tłuszczowej jak i mięśniowej.
2) Kwashiorkor - Spowodowane urazem, stanem zapalnym lub ciężką chorobą. Dochodzi tu do hipoalbuminemii, retencji wody i zagrożenia życia. Masa ciała zwiększa się przez obrżęki.
3)Mieszane - Najczęściej u dorosłych którzy nie jedzą w przebiegu choroby przewlekłej.
Co się metabolicznie dzieje podczas głodzenia
Najpierw podczas głodzenia glikogenoliza i glukoneogeneza w wątrobie. Później lipoliza i katabolizm białek mięśniowych. Wzrost przemian beztlenowych prowadzi do kwasicy metabolicznej. WKT w wątrobie są utleniane do ciał ketonowych.
Wyniszczenie
Zespół zaburzeń metabolicznych towarzyszący chorobom przewlekłym spowodowany niedożywieniem i nasilonym katabolizmem białek