GK 1.10 Oncologie Flashcards
exogene factoren die kanker veroorzaken
roken
voeding
beweging
alcohol
zonnen
overgewicht
straling
beroep
geneesmiddelen
infecties
milieu
endogene factoren die kanker kunnen veroorzaken
hormonaal
genetisch
als gevolg van andere ziekte
ontstaan kanker door ongecontroleerde celdeling
- mutatie door inwerking van endogene/exogene factoren of spontaan, meerdere -> kanker
- geen celdood van cellen met mutatie, wel celgroei
- ontstaan van neoplasie -> nieuwvorming
kenmerken goedaardige tumor (benigne)
groeit niet snel
ingekapseld, groeit niet door
niet snel klachten, meestal niet dodelijk
zelden recidief (terugkomen)
goed gedifferentieerd
kenmerken kwaadaardige tumor (maligne)
groeit snel
groeit door
uitzaaiing
algemene verschijnselen zoals bloedarmoeden, niet lekker voelen, afvallen
onbehandeld altijd dodelijk
vaker recidieven
slecht gedifferentieerd
carcinoom
kanker uit epitheelweefsel -> indirect met de buitenwereld
sarcoom
uit bindweefsel of spierweefsel
lipo- vet
osteo - bot
chrondro - kraakbeen
leiomyo - gladde spiercellen
leukemie
onrijpe witte bloedcelkanker in bloed terecht in beenmerg
(non) Hodgin kanker
kanker in lymfeklieren, vaak B-lymfocyten
multipel myeloom
plasmacellen in beenmerg
metastasen
uitzaaiing
tumor door bloed/lymfe -> losraken en ergens anders innestelen -> vorming maligne neoplasie op afstand-> metastase
diagnostiek kanker pathologie
cytologie -> cellen kijken
histologie -> weefsel kijken
diagnostiek radiologie kanker
röntgen
CT
MRI
echo (met/zonder punctie)
diagnostiek kanker nucleair geneeskundig onderzoek
botscan
PET, radioactief stofje spuiten, inwendige organen kijken waar activiteit is
Sentinelnode, klieren wegsnijden en onderzoeken
diagnostiek kanker klinisch-chemisch onderzoek
tumormarker en enzymen