GK 1.10 Oncologie Flashcards

1
Q

exogene factoren die kanker veroorzaken

A

roken
voeding
beweging
alcohol
zonnen
overgewicht
straling
beroep
geneesmiddelen
infecties
milieu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

endogene factoren die kanker kunnen veroorzaken

A

hormonaal
genetisch
als gevolg van andere ziekte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ontstaan kanker door ongecontroleerde celdeling

A
  • mutatie door inwerking van endogene/exogene factoren of spontaan, meerdere -> kanker
  • geen celdood van cellen met mutatie, wel celgroei
  • ontstaan van neoplasie -> nieuwvorming
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kenmerken goedaardige tumor (benigne)

A

groeit niet snel
ingekapseld, groeit niet door
niet snel klachten, meestal niet dodelijk
zelden recidief (terugkomen)
goed gedifferentieerd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kenmerken kwaadaardige tumor (maligne)

A

groeit snel
groeit door
uitzaaiing
algemene verschijnselen zoals bloedarmoeden, niet lekker voelen, afvallen
onbehandeld altijd dodelijk
vaker recidieven
slecht gedifferentieerd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

carcinoom

A

kanker uit epitheelweefsel -> indirect met de buitenwereld

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

sarcoom

A

uit bindweefsel of spierweefsel
lipo- vet
osteo - bot
chrondro - kraakbeen
leiomyo - gladde spiercellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

leukemie

A

onrijpe witte bloedcelkanker in bloed terecht in beenmerg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

(non) Hodgin kanker

A

kanker in lymfeklieren, vaak B-lymfocyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

multipel myeloom

A

plasmacellen in beenmerg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

metastasen

A

uitzaaiing

tumor door bloed/lymfe -> losraken en ergens anders innestelen -> vorming maligne neoplasie op afstand-> metastase

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

diagnostiek kanker pathologie

A

cytologie -> cellen kijken
histologie -> weefsel kijken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

diagnostiek radiologie kanker

A

röntgen
CT
MRI
echo (met/zonder punctie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

diagnostiek kanker nucleair geneeskundig onderzoek

A

botscan
PET, radioactief stofje spuiten, inwendige organen kijken waar activiteit is
Sentinelnode, klieren wegsnijden en onderzoeken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

diagnostiek kanker klinisch-chemisch onderzoek

A

tumormarker en enzymen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

4 vormen chirurgie kanker

A

preventief; CIS, BRCA-gen
curatief; tumor totaal verwijderen
palliatief; niet levensreddend
reconstructieve; bv bostreconstructie

17
Q

vormen radiotherapie

A

door straling schade aanbrengen aan DNA van tumorcellen ->tumorceldood
uitwendig
inwendig
curatief
palliatief

18
Q

werking chemotherapie

A

cytostatica
grijpen in op de celdeling, van kwaadaardige cellen, maar ook van normale cellen

19
Q

bijwerkingen chemotherapie

A

bloedarmoede
verminderde conditie
vermoeidheid
misselijk
diarree, obstipatie
haaruitval
infecties/koorts
menstruatiestoornissen
reuk en smaak verandering

20
Q

hormonale therapie

A

alleen gevoelig voor hormoongevoelige tumoren zoals de borstklier, schildklier, prostaat, baarmoederslijmvlies, skelet
tumoren die normaal groeien door hormonen kun je hiermee behandelen

21
Q

effect hormoontherapie

A

minder recidieven
afname tumorprogressie
soms afname grootte tumor
lange behandelmogelijheid
beter te verdragen dan chemo

22
Q

immunotherapie

A

hiermee zet je je eigen immuunsysteem in om tumorcellen op te ruimen
1 kanker cellen zichtbaar maken voor afweersysteem (monoklonale antilichamen)
2 afweersysteem versterken (cytokinen)

23
Q

hoe kanker normaal het immuunsysteem ontwijkt

A

immuunsysteem ziet kankercellen niet als afwijking

kankercellen maken zichzelf onzichtbaar voor immuunsysteem

kankercellen geven signalen af dat het immuunsysteem niet in actie komt

24
Q

oorzaken longkanker

A

80-90% longcarcinoom door roken
radon (zit in de grond)
beroepen in de staal, chemie, mijnbouw, scheepsbouw, metaal
erfelijk 8-14%
door COPD, tuberculose

25
Q

alarmsymptomen longkanker

A

vermagering, vermoeidheid
continu hoesten
bloed ophoesten
recidiverende luchtweginfecties of pneumonie

26
Q

mesothelioom

A

kanker van mesotheel (binnenbekleding testes, darmen, hart en longen_

long mesothelioom = asbest-longkanker

27
Q

oorzaken mesothelioom

A

80- 100% asbest
isolatiewerkers, scheepwerven, timerlieden
85 man, 15 vrouw, vaak ouder dan 65

28
Q

klachten mesothelioom

A

pijn
duspnoe
hoesten
afvallen