Cognitieve benaderingen van persoonlijkheid Flashcards
Cognitie: wat houdt informatieverwerking in?
het
(1) omzettenvan sensorische input in mentale representaties en
(2) de manipulatie van representaties
3 soorten cognities belangrijk voor persoonlijkheidspsychologie
- waarneming
- interpretatie
- bewuste doelen
verschil “objectifying” en “personalizing” cognition
personalizing: interpretatie van stimulus door vergelijken met persoonlijke ervaringen uit leven
objectifying: objectieve feiten over stimulus oproepen
Herman Witkin
uitleg: Rod Frame Test
test naar de cues die mensen gebruiken om zich in ruimte te orienteren
2 stijlen:
veldafhankelijk: gebruik van externe cues uit het visuele veld
veldoafhankelijk: gebruik van interne cues, informatie uit lichaam
war zijn veldafhankelijke/veldonafhankelijke mensen goed in?
veldafhankelijk: informatie in delen verwerken, verbindingen zien tussen informatiecategorien
veldonafhankelijk: selectieve aandacht in omgevingen met veel stimuli
verschillen in pijntolerantie:
uitleg: reducer/augmenter theory
mensen met lage pijntolerantie: zenuwstelsel verhoogt impact van pijn, gevoeliger
mensen met hoge pijntolerantie: zenuwstelsel verlaagt impact van pijn, niet gevoelig
mensen met hoge tolerantie neigen ertoe stimuli op te zoeken -> staat in verband met “optimal level of arousal”
uitleg: postmodernisme
George Kelly
elk persoon en elke cultuur heeft een unieke versie van de realiteit
geen “beste” versie, gewoon verschillen
Persoonlijkheidsconstructtheorie van George Kelly
wat zijn persoonlijke constructen?
welk 3 gevolgtrekkingen leiden de psychologische processen van een individu?
persoonlijke constructen: uit alle observaties die een individu maakt worden constructen gevormd, deze worden gebruikt om de wereld te interpreteren
3 gevolgtrekkingen:
(1) constructiegevolgtrekking: met behulp van verleden de toekomst voorspellen
(2) reikwijdtegevolgtrekking: elk construct kan maar op een beperkt aantal gebeurtenissen toegepast worden, geen “universele” construct
(3) modulatiegevolgtrekking: constructen die eenvoudiger nieuwe gebeurtenissen kunnen opnemen, zorgen ervoor dat iemand flexibeler met nieuwe situaties kan omgaan
George Kelly: 2 manieren op die constructen kunnen gebruikt worden
(1) uitbreiden: verschillende aspecten van zelfde realiteit/situatie belijken, kennis over realiteit vergroten
(2) definieren: kennis over een aspect verdiepen
bv.
altijd op dezelfde route naar huis lopen -> (2)
of af en toe een andere route exploreren -> (1)
geen “betere” manier, allebei voor- en nadelen
Julian Rotter - Locus van controle
uitleg: algemene verwachtingen
en
interne/externe locus van controle
algemene verwachtingen: afhankelijk van in hoeverre iemand denkt dat hij een invloed kan hebben op de uitkomst van een situatie heeft hij een algemene verwachting
interne locus: uitkomsten afhankelijk van individu
externe locus: uitkomsten afhankelijk van externe invloeden
uitleg: specifieke verwachtingen
iemand kan op het ene gebied een externe, en op het andere gebied een interne locus of controle hebben
Brian Little: personal projects analyses
wat is een persoonlijk project?
een persoonlijk project is een verzameling van belangrijke acties waarmee een door de persoon geselecteerd doel kan worden bereikt
verbanden tussen persoonlijke projecten en
(1) persoonlijkheid
(2) sekse
(1) hoge score op neuroticisme -> eigen projecten beoordelen als stressvol, moeilijk en buiten controle
(2) mannen: sterker georienteerd op objecten
vrouwen: sterker georienteerd op personen
cognitieve sociale leertheorie
uitleg: sociale cognitie
en
cognitieve sociale leerbenadering
sociale cognitie: manier waarop mensen informatie verwerken gerelateerd aan andere mensen
cognitieve sociale leerbenadering: sociale en cognitieve processen betrokken bij het streven naar doelen
Albert Bandura
wat is self-efficacy?
wat zijn invloeden op de mate self-efficacy?
self-efficacy: het geloof van iemand of hij in staat is om een doel te bereiken
invloeden:
(1) prestatie - beter presteren -> verhogen self efficacy -> beter presteren -> etc
(2) moddeling: iemand anders zien die succesvol is op een bepaalde taak