7. Speeksel & mondgezondheid

Question 1

functies van speeksel (5)

Answer 1

1. gezond houden vd mondweefsels
2. spijsvertering en smaakgewording
3. vertering v zetmeel (a-amylase)
4. wondgenezing
5. regulatie vd waterhuishouding

Question 2

tot welke vloeistof behoort speeksel?

Answer 2

mucosale vloeistoffen

Question 3

kenmerken mucosale vloeistoffen (3)

Answer 3

1. eerste verdedigingslinies vh lichaam;
2. vormen interface tussen buitenwereld en lichaam;
3. bescherming tegen microbiële, mechanische en chemische bedreiging

Question 4

3 speekselprocessen, specifiek voor de mond

Answer 4

1. bescherming v elementen tegen mechanische slijtage en zuurinwerking
2. verwerken v voedsel
3. bescherming vd (zachte) slijmvliezen

Question 5

het verschil tussen speeksel en mondvloeistof

Answer 5

Speeksel is een steriele secretie vd speekselklieren.

Mondvloeistof is een totaalspeeksel wat vermengd is met mo, epitheelcellen, etensresten en andere secreten.

Question 6

noem de 3 grote speekselklieren en hun type speeksel.

Answer 6

1. glandula parotis - sereus
2. glandula submandibularis - seromuceus
3. glandula sublingualis - muceus

Question 7

verschil sereus en muceus speeksel

Answer 7

sereus: waterig
muceus: hogere viscositeit door aantal mucinen

Question 8

geef de naam en lokatie van de speekselklieruitgang van de G. parotis.

Answer 8

• Ductus van Stensen

- in wangzijde

Question 9

geef de naam en lokatie vd speekselklieruitgang van de G. sublingualis

Answer 9

• Ductus van Wharton

- onder de tong

Question 10

geef de 6 stimuli voor speekselproductie, incl. voorbeeld.

Answer 10

1. Olfactorisch (ruiken)
2. Gustatief (proeven)
3. Mechanisch (kauwen)
4. Geneesmiddelen (pilocarpine)
5. Pijn (prothese)
6. Psychisch (woede)

Question 11

Beschermingsmechanismen vh speeksel (6)

Answer 11

1. bufferende werking
2. mechanische reiniging
3. bescherming tegen slijtage
4. de- en remineralisatie
5. antibacteriële activiteit
6. regulatie orale microflora

Question 12

wat is een tissue factor?

Answer 12

een activator vd bloedstolling

Question 13

functie histatinen in het speeksel?

Answer 13

zorgen voor migratie van epitheelcellen bij wondsluiting

Question 14

op welke 4 manieren bevordert speeksel de wondgenezing in de mond?

Answer 14

1. tissue factor
2. histatinen
3. groeifactoren (stimuleert deling epitheelcellen)
4. activatie complementsysteem (antimicrobieel) wanneer in contact met bloed

Question 15

definieer hyposialie

Answer 15

een verminderde speekselvorming

Question 16

definieer xerostomie

Answer 16

(gevoel van) droge mond

Question 17

uitleg Syndroom van Sjörgen (4)

Answer 17

1. auto-immuunziekte
2. vooral dames in de menopauze
3. last van droge slijmvliezen.
4. spontane zwelling van de G. parotis

Question 18

noem 6 mogelijke oorzaken van hyposalivatie

Answer 18

1. ziekte
2. obstructie
3. afwezigheid v speekselklier
4. speekselklieratrofie (leeftijdsgebonden)
5. medicatie
6. neurologische uitval (na hersentrauma)

Question 19

waardoor worden de elastische eigenschappen van speeksel bepaald?

Answer 19

hoogemoleculair mucine, MUC5B

Question 20

geef eigenschappen v speeksel

Answer 20

1. elasticiteit (en souplesse van mucosa)
2. hecht gemakkelijk aan oppervlakken
3. bloedgroep te bepalen via speeksel