4.1 Beroepsethiek Flashcards
Wat betekent Beroepsethiek?
Vorm van ideologie die met beroep van een professional gepaard gaat
Het geheel van waarde, normen, gedragingen en verhoudingen met de samenleving dat het vertrouwen van mensen in artsen ondersteunt en rechtvaardigt
Wat vallen er allemaal onder de professionele verantwoordelijkheid?
- Beroepsgroep (als beroepsgroep voor verantwoordelijk)
- Gedragscodes
- Professionele standaard (artsenorganisaties)
- Collega’s
- Collectieve moraal
Toezicht door inspectie en Tuchtrechter
Wat vallen er allemaal onder de persoonlijke verantwoordelijkheid?
- Relaties
- Persoonlijke opvattingen
Wat vallen er allemaal onder de functionele verantwoordelijkheid?
- Instituut
- Instelling
- Collegialiteit
- Werkrelatie
- Huisregels
Waarvoor was de Eed van Hippocrates vooral voor bedoeld?
Het was de start van Eed voor geneeskunde
Het was vooral bedoeld om onderscheid te kunnen maken tussen kwakzalvers en ‘echte’ genezers die het vertrouwen van patiënten verdienen.
Om zo de mythologie en geneeskunde van elkaar te kunnen scheiden
Wat was het verschil van de Artseneed van 1878 met die van de Eed van Hippocrates?
Eed was vooral bedoeld om monopolie op geneeskunde te rechtvaardigen. Alleen het beroepsgeheim werd behouden van de Eed van Hippocrates
Opvattingen van de patiënt zijn nog steeds niet relevant en de gevaren van geneeskunde werden niet erkend/gezien
Wat was er anders aan de Artseneed in de 20e eeuw?
- Meer aandacht voor slachtoffers van medisch technische macht
- Meer aandacht voor de gevaren van geneeskunde
- Meer aandacht voor gevaren van wetenschappelijk onderzoek
- Arts patiënt relatie begon zich te ontwikkelen
- Van medische macht naar erkenning van grenzen
Hoe ziet de Artseneed van nu eruit (sinds 2003)?
Het is geen wet meer, maar meer symbolisch waarbij de patiënt een centrale rol speelt
De ethische principes van: Weldoen, respect voor autonomie, niet schaden, rechtvaardigheid en vertrouwensrelatie staat voorop
Waarop is de beroepsethiek nog meer op gebaseerd dan alleen de Artseneed?
Algemene wetten (wetboek van strafrechten):
- Beroepswetten
- Specifieke wetten (euthanasie, orgaandonatie)
Algemene beroepsnormen: Over het gedrag van artsen
- KNMG gedragscodes
- Gedragscodes
- Internationale verdragen
Normen over gedrag bij specifieke ethische vraagstukken:
- KNMG-richtlijnen over euthanasie
- Gunstbetoon
- Kindermishandeling
Medisch-wetenschappelijke normen:
- Evidence based wetenschappelijke richtlijnen over de behandeling van een specifieke ziekte of klacht
Wat is een professionele standaard?
Algemeen aanvaarde opvatting over een (bepaald deel) van de geneeskunde
Handelen zoals van een gemiddeld ervaren en bekwame beroepsgenoot in gelijke omstandigheden had mogen worden verwacht
Wat valt er onder ethiek bij de beroepsethiek?
- Waarden/idealen
- Het is niet afdwingbaar
- Gaat vooraf aan recht
- Continu proces van ‘discussie, zoeken naar consensus’ in beroepsgroepen, maatschappij
- Niet ethiek in gedragsregels
Wat valt er onder recht bij beroepsethiek?
- Normen
- Nodig om waarden te realiseren
- Afdwingbaar/sancties
- Consensusvorming: Gestolde ethiek
Wat zijn de competities van een arts?
- Communicator
- Medisch deskundige
- Samenwerker
- Academicus
- Beroepsbeoefenaar
- Organisator/manager
- Gezondheidsbevorderaar
Hoe moet het cultuur zijn voor artsen op het werk?
- Veilig werk- en leerklimaat
- Integriteit
- Samenwerken
- Elkaar durven aanspreken/bespreken
- Toetsbaar opstellen
Op welke gebieden wordt er druk opgezet door de samenleving?
- Schaarste
- Diversiteit/pluriformiteit
- Marktwerking
- Wensen van de patiënt
