1.1 Inleiding: Milieu interieur en homeostase

Question 1

Wat zijn de functies van het bloed?

Answer 1

Transportfunctie:
- Gassen/voedingsstoffen/afvalstoffen/signaalstoffen
- Thermoregulatie

Afweerfunctie:
- Bloedstolling
- Immuniteit

Question 2

Wat wordt er bedoeld met het milieu interieur?

Answer 2

De extracellulaire vloeistof (ook wel weefselvloeistof of interstitiële vloeistof genoemd)
- Hierin bevinden zich de organen en cellen
- 10 a 15 liter

Question 3

Wat wordt er bedoeld met het milieu exterieur?

Answer 3

Heeft contact met de ‘buitenwereld’
- Zoals zweetklieren, darmstelsel, urine, etc.

Question 4

Wat houdt homeostase in?

Answer 4

Het proces dat het milieu interieur constant houdt

Question 5

Waarvan wordt er bij de regelkringen van homeostase gebruik van gemaakt?

Answer 5

• Positieve feedback
• Negatieve feedback

Question 6

Wanneer treedt er positieve feedback op?

Answer 6

Wanneer het product een stimulerende werking heeft op zijn eigen regelkring

Question 7

Wanneer treedt er negatieve feedback op?

Answer 7

Wanneer de waardes constant moeten blijven

Question 8

Wanneer treedt er hypothermie en hyperthermie op?

Answer 8

Hyperthermie:
- Warmteproductie > warmteafgifte

Hypothermie:
- Warmteproductie < warmteafgifte

Question 9

Door wat wordt de lichaamstemperatuur geregeld?

Answer 9

Thermosensoren in de hypothalamus

Question 10

Wat zijn de warmteafgiftemechanismen?

Answer 10

• Straling: Radiatie (met voorwerpen op afstand)
• Geleiding: Conductie (door contact met stilstaand medium)
• Stroming: Convectie (door contact met bewegend medium, zoals lucht)
• Verdamping: Evaporatie (door onttrekking van de warmte via vocht)

Question 11

Welke 2 mechanismen verzorgen de sympathische regulatie in de huid?

Answer 11

• Activatie van cholinerge sympathische huidvezels (postganglionair) -> zweten en evt. vasodilatatie

Question 12

Welke neurotransmitters worden gebruikt bij sympathische en parasympatische activatie en welke uitzonderingen gelden hierop bij de huid?

Answer 12

Sympathische: Noradrenaline

Parasympathische: Acetylcholine

Uitzondering huid: i.p.v. noradrenaline -> Acetylcholine

Question 13

Welke 2 soorten sensoren functioneren in de thermoregulatie?

Answer 13

• Perifere sensoren (in de huid)
• Centrale sensoren: Bevinden zich in de area preoptica in de hypothalamus

Question 14

Wat is de functie van de centrale sensoren?

Answer 14

Ze meten of het warmer of kouder is dan het setpoint

Question 15

Hoe functioneert de area preoptica bij het reguleren van de temperatuur?

Answer 15

Wanneer het warmer wordt gaat de area preoptica harder vuren -> Vasodilatatie

Wanneer het kouder wordt gaat de area preoptica minder hard vuren -> Rillen en bruin vetweefsel activeren, vasoconstrictie

Question 16

Welke soorten neuronen worden in de hypothalamus gebruikt voor thermoregulatie?

Answer 16

Thermogevoelige neuronen: Hoe warmer, hoe hoger de vuurfrequentie

Question 17

Welke 2 soorten perifere thermosensoren zijn er?

Answer 17

• Koude receptoren
• Warmte receptoren

Question 18

Welke 2 componenten bevatten de perifere thermosensoren?

Answer 18

• Fasische component (vuren als de temp. veranderd)
• Tonische component (vuren bij constante temp.)

Question 19

Waar maken koude receptoren gebruik van en waar zijn ze gevoelig voor?

Answer 19

• Ze maken gebruik van ionkanalen
• De ionkanalen zijn gevoelig voor kou en menthol
• Wanneer de ionkanalen zijn geactiveerd kunnen ze openstaan en kan er een actiepotentiaal ontstaan

Question 20

Waar maken warmtereceptoren gebruik van en waar zijn ze gevoelig voor?

Answer 20

• Ze maken gebruik van ionkanalen
• De ionkanalen zijn gevoelig voor warmte en capsaïcine (pepers)
• Wanneer de ionkanalen zijn geactiveerd kunnen ze openstaan en kan er een actiepotentiaal ontstaan

Question 21

Hoe heet een belangrijke kou gevoelige ionkanaal?

Answer 21

TRPM8-ionkanaal

Question 22

Hoe heet een belangrijke warmte gevoelige ionkanaal?

Answer 22

TRPM2-ionkanaal

Question 23

Hoe kan de warmteproductie bevorderd worden?

Answer 23

• Verhoogde spiertonus (y-lys, via format reticular in de hersenstam)
• Klappertanden, rillen (om spieren tot verbranding aan te zetten
• Onnodige of willekeurige beweging (om spieren tot verbranding aan te zetten)
• Verbranding van bruin vetweefsel (via sympathische activatie)

Question 24

Waar bevindt zich bruin vetweefsel?

Answer 24

• Nek
• Supraclaviculair
• Bij het mediastinum
• Paravertebraal
• Suprarenaal (boven de nieren)

Question 25

Hoe wordt de verbranding van bruin vetweefsel gereguleerd?

Answer 25

Door het sympathische zenuwstelsel:
1) Noradrenaline wordt aangemaakt
2) Bindt aan Bèta-adrenerge receptoren van bruine vetcellen
3) Bruin vetweefsel wordt verbrand
4) Er wordt warmte afgegeven

Question 26

Hoe vindt de aansturing van vasoconstrictie plaats?

Answer 26

Het sympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat noradrenaline aan alfa1-receptoren kunnen binden -> Vasoconstrictie -> Minder warmteverlies

Question 27

Wat zijn 3 belangrijke effecten van sympathische activatie?

Answer 27

1) Verlaagde bloedflow (door vasoconstrictie) naar bijv. spijsverteringsorganen (alfa1-receptoren)
2) Relaxatie van gladde spieren in de bronchiën (Bèta2-receptoren)
3) Verhoogde geleidingssnelheid en contractiekracht van hartspier (Bèta1-receptoren)

Question 28

Wat is een apicale en een niet-apicale huid?

Answer 28

Apicaal: oorlellen en vingertoppen
Niet-apicaal: ‘Normaal’ huid

Question 29

Wat heeft apicale huid, wat de niet-apicaal huid niet heeft?

Answer 29

Glomus lichaampjes (kleine kacheltjes in het huis)

Question 30

Hoe wordt de warmte in de apicale huid gereguleerd?

Answer 30

• Glomus lichaampjes kunnen sympathisch worden gereguleerd
• Atrioveneuze anastomose (directe verbindingen tussen arteriën en venulen) met daarin de glomuslichaampjes kunnen minder/meer bloed doorlaten
• Bij kou laat anastomose minder bloed door (sympathische systeem is actief)
• Bij warmte laat anastomose meer bloed door (sympathisch systeem is niet actief)

Question 31

Hoe ontstaat koorts bij ontstekingen?

Answer 31

1) Er ontstaan pyrogene cytokines
2) De cytokines produceren prostaglandine E2
3) De warmtegevoeligheid van centrale thermosensoren veranderd -> Setpoint temperatuur verhoogd
4) Warmteproductie gaat omhoog, er ontstaat vasoconstrictie (bleekheid), verminderd zweetsecretie, verhoogde stofwisseling (o.a. rillen)

Question 32

Hoe kan koorts tegengegaan worden?

Answer 32

Door middel van cycli-oxygenase-remmers (COX remmers)
Ze remmen de vorming van prostaglandinen

Question 33

Wat zijn voorbeelden van COX-remmers?

Answer 33

Paracetamol en aspirine

Question 34

Wat is hyperthermie?

Answer 34

Een ongecontroleerde stijging van de temperatuur door een verstoring van de balans tussen warmteproductie en warmteverlies

Lichaamstemperatuur stijgt zonder verhoogde instelling van het setpoint