2A1 week 4 HC 3 Wnt en b-catenine Flashcards
Welke cellen vindt je in de darm?
- Bovenin: enterocyt, enteroendocriene cel en goblet cellen
- Crypte/Niche: stamcellen en paneth cellen
Wat doen paneth cellen?
Maken Wnt
- Zorgen dat stamcellen niet proliferen als Wnt inactief is
Wat gebeurt er als Wnt inactief is?
APC is actief -> b-catenine wordt afgebroken -> geen proliferatie
Wat zijn kenmerken van b-catenine?
- Functie: cel cel adhesie en transcriptie regulatie
- Lokalisatie: cytoplasma, membraan en kern
Wat is de Wnt pathway?
Wnt actief -> APC inactief -> b-catenine opbouw -> naar kern -> TCF binding -> transcriptie -> proliferatie
Wat doet TCF?
Zit aan DNA gebonden en wordt geactiveerd door b-catenine -> proliferatie
Waar zit b-catenine en APC in de crypte?
B-catenine onderin crypte, APC bovenin crypte
Waarom werkt Wnt alleen op korte afstand?
Wnt eiwitten bevatten lipide groep en binden aan het dichtsbij zijnde celmembraan
Hoe verloopt de asymetrische deling van de stamcellen?
Cel dichtbij Wnt blijft stamcel, andere cel prolifereert
Wat zijn kenmerken van familiaire adenomateuse poliposis (FAP)?
- Autosomaal dominant
- Mutatie in APC gen
- 20-30 jaar
- Multipele adenomateuze poliepen zorgen voor verhoogd risico op darmkanker
- Verhoogd risico op andere tumoren
Wat is het gevolg van een APC mutatie?
B-catenine wordt niet afgebroken waardoor constante proliferatie plaatsvindt
Wat is het gevolg van een b-catenine mutatie?
B-catenine wordt niet herkend door APC
Hoe komt transcriptie tot stand na activatie van TCF4?
Activatie:
- Cycline D en CDK: activering celcyclus
- MYC: korte duur G0 fase, activatie CDK’s, inactivatie CDI’s
- LGR 5: controleert stamcel karakter
Hoe lang duurt het ongeveer tot darmkanker ontstaat uit een poliep?
17 jaar
- 3 tot 5 hits/mutaties nodig
Welke medicatie kan worden gebruikt bij darmkanker?
COX-2 remmer (ascal)
- Wordt normaal geproduceerd door tumorcellen
- Induceert productie PGE2
- Activeert Wnt signaling
