2.9 patiënt-controle onderzoek

Question 1

Definieer patiënt-controle onderzoek

Answer 1

= cases (patiënten) worden geselecteerd en daarbij worden vergelijkbare controles gezocht (ziek vs niet ziek)

Question 2

Wat zijn de voordelen van patient-controle onderzoek?

Answer 2

• Efficient bij zeldzame ziekten
• Relatief snel en goedkoop
• Relatief kleine N

Question 3

Wat zijn de nadelen van patient-controle onderzoek?

Answer 3

• Kans op selectiebias (selectie van patienten is vaak non-random en de selectie van controles is vaak praktisch moeilijk)
• Kans op informatiebias (gevoelig voor mis-informatie; wenselijke antwoorden; recall-bias)
• Gevoelig voor confounding

Question 4

Hoe kunnen de cases worden geselecteerd in patient-controle onderzoek? Noem ook een aantal voor- en nadelen

Answer 4

Loketten in de gezondheidszorg
* Ziekenhuis(afdeling), huisartsenpraktijk, screeningsprogramma

Prevalentie gevallen
* kans op oververtegenwoordiging van ‘milde’ cases (=selectiebias)
* ziekte beinvloed mogelijk de meting/expositie (=informatiebias)

Incidente gevallen
* Selectie kost tijd (NB bij zeldzame aandoening)
* Ethische en praktische bezwaren bij ernstige ziekte
* Duidelijk begin ziekte + goede diagnostische criteria?

Question 5

Waar moet je rekening mee houden bij het selecteren van controles in patient-controle onderzoek?

Answer 5

Controles moeten vrij zijn van ziekte
* Anamnese, lichamelijk onderzoek, etc.

Controles moeten uit de zelfde basispopulatie komen als de cases
* Populatie van alle personen die bij het betreffende ‘gezondheidsloket’ terecht zouden zijn gekomen en daar met ziekte gediagnosticeerd zouden worden indien ze de ziekte zouden hebben

Vaak wordt er gekozen voor: ziekenhuisafdeling, huisartsenpraktijk/open bevolking, buurtgenoten

Question 6

Wat zijn de voor- en nadelen van hospital-based patient-controle onderzoek?

Answer 6

Voordelen:
* De zelfde mentale gesteldheid
* Vergelijkbare condities interview
* Goede respons

Nadelen:
* Welke ziekten? Mogelijke zelfde als cases? selectiebias)
* Representatief als basispopulatie?

Question 7

Wat zijn de voor- en nadelen van een population-based patient-controle onderzoek?

Answer 7

Voordelen:
- Aselecte, random steekproef

Nadelen:
- Lage respons/ selectief?
- Verschillende interview condities

Question 8

Waarom is het geen goed idee om gebruik te maken van ‘matching’ bij een open population-based patient-controle onderzoek?

Answer 8

Grotere kans op ‘overmatching’
= als de variabele die wordt gematched gerelateerd is met de centrale determinant (expositievariabele); hierdoor wordt er confounding geintroduceerd.