1C1 week 4 HC 3 & 4 IBD Flashcards
Welke typen inflammatoire darmziekten zijn er?
- Colitis ulcerosa
- Ziekte van Crohn
- Unclassified
Wat zijn kenmerken van Morbus Crohn?
- Van mond tot kont
- Transmuraal, discontinu
- Fistelvorming, absessen, granulomen
- > 50% ileocolitis, rectum vaak vrij van ontsteking
- > diarree, malabsorptie, buikpijn
- > vaak extra-intestinale manifestaties
Wat zijn kenmerken van colitis ulserosa?
- Alleen in dikke darm, begin bij rectum
- Oppervlakkig, continu
- Geen fistels, wel crypt absessen
- > procitis, linkszijdig colitis, pancolitis
- > diarree, bloed en slijm, darmkrampen
- > minder vaak extra-intestinale manifestaties
Welke extra-intestinale manifestatie komt vaak voor bij colitis ulserosa?
PSC: primaire scleroserende cholangitis
Wat zijn kenmerken van azathioprine (Imuran)?
- Immunosupressiva als onderhouds therapie
- Bijwerkingen: afbraak rode bloedcellen (beenmerg toxiciteit), huidkanker, pancreatitis, leverontsteking en lymfoom
Wat zijn kenmerken van infliximab?
- Anti TNF, dus remt ontsteking (biological)
- Inductie therapie
- Bijwerkingen: infecties, allergieën, TBC/HIV/hepatitis reactivatie, maligniteiten
Hoe kun je ontsteking in de darm aantonen?
- Fecaal calprotecine in faeces
- CRP en BSE in bloed
Welke inductie medicatie zijn er?
- Corticosteroïden
- Biologicals
- 5-ASA
Welke remissie onderhoud medicatie zijn er?
- 5 ASA
- Immunosupressiva
Wat zijn kenmerken van corticosteroïden?
Prednison, tacrolimus en budesonide
- Bijwerkingen: hypertensie, infecties, diabetes, osteoporose, gewichtstoename
Wat zijn kenmerken van 5 ASA?
Mesalazine en sulfasalazine
- Bijwerkingen: hoofdpijn, misselijkheid, uitslag, pancreatitis, nefritis
Welke biologicals zijn er?
- Anti TNF: infliximab, adalimumab, golimumab
- a4b7 antagonist: vedolizumab
- Anti IL12/IL23: unstekinumab
Welke immunosuppresiva zijn er en wat zijn bijwerkingen?
Mecraptopurine (6MP), azathioprine en methotrexaat
- Bijwerkingen methotrexaat: kaalheid, leverontsteking, teratogeen (want foliumzuur antagonist), griep
Wat is clostridium en hoe kan dit stapsgewijs behandelt worden?
Opvlamming na infectie door antibiotica gebruik
- Prednison en vancomycine
- Ciclosporine en vedolizumab
- Faeces transplantatie
- Subtotale colectomie
Wat leidt tot IBD?
Erfelijke factoren, omgevingsfactoren en microbioom
-> Overexpressie pro-inflammatoire cytokines (immunologische component)
Welke diagnostiek kan gebruikt worden bij het vaststellen van IBD?
Bloed en ontlasting onderzoek, endoscopie, biopsie, MRI, functionele testen, CT
Waar moet je op letten bij lichamelijk onderzoek met verdenking op IBD?
Fistels, afname gewicht, massa’s, oedeem
Wat is de differentiaal diagnose bij IBD?
- Vasculair: ischemie
- Infectieus: IBD
- Trauma: volvulus
- Auto-immuun: coeliakie
- Medicatie gerelateerd
- Iatrogeen: na radiatie
- Neoplasma: maligniteit
- Endocrien: menstruatie
- Congenitaal
- Degeneratief
- Bacterieel: bijv salmonella
- Viraal: CMV
- Parasieten
- Niet-infectieus: divertikels
Wat is vaak een complicatie bij Crohn?
Stenose van dunne darm
Wat is calprotectine?
Een calcium en zink bindend eiwit, afkomstig van ontstekingscellen
Welke extra-intestinale manifestaties komen voor bij IBD?
- Huidafwijkingen: pyoderma gangrenosum, erythema nodosum
- Ogen: episcleritis, uveitis
- Gewrichtspijn: artitis
- PSC
Wat wordt bij kinderen vaak gegeven voorgaand aan behandeling en waarom?
Sondevoedingstherapie
- Gewichtstoename en vermindering inflammatie
Welke medicatie wordt vooral bij colitis ulserosa gegeven?
5-ASA of sulfasalazine
Welke medicatie werkt tegen fistels?
Anti-TNF
