1C1 week 3 HC 3 & 4 Galvorming

Question 1

Uit welke stoffen bestaan galmicellen?

Answer 1

Galzouten, cholesterol en fosfolipiden

Question 2

Waar worden water en elektrocyten aan de gal toegevoegd?

Answer 2

70% door de hepatocyt, 30% door de cholangiocyt

Question 3

Wat vindt je naast galmicellen en water nog meer in gal?

Answer 3

Geconjugeerd bilirubine, vitamines, hormonen, glutathion, immunoglobulines, eiwitten

Question 4

Wat gebeurt er met cholesterol in de hepatocyt?

Answer 4

Cholesterol -> galzuur (galzout)

• Hydroxylering (extra OH-groepen)
• B configuratie wordt a configuratie

Question 5

Wat gebeurt er na de primaire synthese van galzouten?

Answer 5

Conjugatie: isopeptide binding met glycine of taurine

Question 6

Wat is een amfoteer molecuul?

Answer 6

Een stof met een hydrofiele (polaire) en hydrofobe kant

Question 7

Wat gebeurt er bij bepaalde concentraties galzouten?

Answer 7

Vorming micel: hydrofobe kant naar binnen

- Kleinste micel bestaat uit 4 gegroepeerde galzouten

Question 8

Hoe heet de concentratie waarde micellen gevormd worden?

Answer 8

CMC: kritische micellaire concentratie

Question 9

Hoe zijn galmicellen opgebouwd?

Answer 9

Schijfvormig, binnen hydrofoob, buiten hydrofiel

Question 10

Welke transporters transporteren de bestanddelen van micellen van de hepatocyten naar de canaliculi?

Answer 10

• Galzouten: BSEP
• Cholesterol: Sterolin
• Fosfolipiden: MDR3

Question 11

Welke transporters transporteren galzouten naar de hepatocyten?

Answer 11

NTCP (met Na) en OATPn

Question 12

Wat gebeurt er in de cholangiocyten rond de canaliculi?

Answer 12

Toevoeging van HCO3 met behulp van CFTR

Question 13

Welke soorten galflow zijn er?

Answer 13

• Galzoutonafhankelijk, canaliculair
• Galzout afhankelijk, canaliculair: choleretisch effect
• Galzout onafhankelijk, ductulaire: CFTR afhankelijk

Question 14

Wat gebeurt er in het colon en jejunum met de galzouten?

Answer 14

Deconjugatie door bacteriele hydrolases, gevolgd door passieve terugresorptie

Question 15

Wat zijn kenmerken van ursodeoxycholzuur (UDCA)?

Answer 15

• Voor het eerst gevonden in beren: berengal
• Hydrofiel, niet amfoteer
• Niet toxisch
• Draagt bij aan choleretisch effect -> betere galflow
• Remt novo synthese van toxisch endogeen galzout
• Inname bij cholestase, galstenen en CF

Question 16

Hoe werkt de enterohepatische cyclus van galzout?

Answer 16

• 5% diffusie in duodenum: defecte galzouten
• 80% opname geconjugeerde galzouten door IBAT in distale ileum
• 5% opname ongeconjugeerde galzouten via diffusie in colon
• 3-6% verlies via feces
• De verloren galzouten worden gecompenseert door novo synthese in de lever

Question 17

Waarom is verlies van galzouten via de feces zo belangrijk?

Answer 17

Het is de enige manier om cholesterol kwijt te raken

- Ongeveer 12-36 gr per dag

Question 18

Hoe werkt het IBAT kanaal?

Answer 18

Cotransport van geconjugeerde galzouten met Na

- Secundair actief

Question 19

Hoe verloopt de galvorming?

Answer 19

1. Secretie door hepatocyten in canaliculi
2. Toevoeging HCO3 rijke stof door cholangocyten
3. Opslag hepatisch gal in de galblaas

Question 20

Hoe wordt de productie van gal gereguleerd?

Answer 20

Reciproque met aanbod via poortader

• Bij reabsorptie probleem, meer synthese
• Bij galzout voeding, minder synthese

Question 21

Hoe werkt het CFTR kanaal?

Answer 21

1. CFTR secreteert Cl-
2. Cl- wordt uitgewisseld met HCO3
3. Paracellulair transport Na en water
   + Stimulatie door secretine, VIP en glucagon (cAMP)
   - Remming door somatostatine

Question 22

Wat gebeurt er met de gal in de galblaas?

Answer 22

Concentratie en pH verlaging

• 3x Na uitgwisseld met H+
• 1x Cl uitgwisseld met HCO3

Question 23

Waar hangt de opslag in de galblaas van af?

Answer 23

• Vullingstoestand galblaas

- Relatieve druk in galgang

Question 24

Wat is de regulator van de gal secretie?

Answer 24

Sphincter van Oddi

• Nervus vagus: relaxatie sphincter, contractie galblas
• Door CCK en VIP/NO

Question 25

Wat zijn kenmerken van een ABC transporter?

Answer 25

- 2x 6 transmembraan segmenten | - ATP nodig

Question 26

Welke ABC transporter is specifiek voor galzouten?

Answer 26

ABCB11

Question 27

Wat doet de ABCB4 transporter?

Answer 27

- Flopt en exposeert fosfatidylcholine (floppase) | - Micellen nemen dit op en zo zijn de membranen beschermd

Question 28

Welke typen progressieve familiaire intrahepatische cholestase (PFIC) zijn er?

Answer 28

- Type 1: ATP8B1 defect, ABC transporter vallen uit - Type 2: ABCB11 defect, geen galzout uitscheiding - Type 3: ABCB4 defect, geen bescherming van membraan

Question 29

Wat doet ATP8B1?

Answer 29

- Flipt fosfatidylserine naar binnen (flippase) | - Daardoor bestaat de buitenlaag alleen nog uit sphingomyeline = ondoordringbaar

Question 30

Welke typen lipiden zijn er en wat zijn hun kenmerken?

Answer 30

- Glycerolfosfolipiden: tenminste 1 vetzuur keten onverzadigd, knik - Sphingolipiden: alleen verzadigde vetzuren, recht, slecht oplosbaar

Question 31

Wat is het gevolg van ATP8B1 defect?

Answer 31

Cholesterol naar buiten -> ABC transporters werken minder goed -> cholestase

Question 32

Wat doet ABCG5/G8 en wat gebeurt er bij een defect?

Answer 32

Scheidt sterolen en cholesterol uit | - defect: sitosterolemia

Question 33

Wat is het gevolg van veel plant sterolen?

Answer 33

Lijken op cholesterol en zorgen voor instabiele membranen

Question 34

Wat zorgt voor verhoogde kans op galstenen?

Answer 34

- Verhoogd cholesterol - Verlaagd fosfolipide - Verlaagd galzout - Verminderde contractiliteit

Question 35

Wat zijn de doelen van fosfolipide uitscheiding?

Answer 35

Bescherming van de membraan en in oplossing houden van cholesterol