1C1 week 2 VO 4 Absorptie vitamines

Question 1

Welke vitamines zijn wateroplosbaar en welke vetoplosbaar?

Answer 1

Wateroplosbaar: vitamine B & C
Vetoplosbaar: vitamine A, D, E & K

Question 2

Wat is een teken van B12 deficiëntie?

Answer 2

Macrocytaire anemie (verminderd aantal bloedcellen en abnormale grootte)
- Let op ook bij foliumzuur tekort

Question 3

Hoe komt de mens aan vitamine B12?

Answer 3

Uit dierlijk vlees die B12 uit bacteriën heeft verkregen

Question 4

Hoe wordt vitamine B12 opgenomen?

Answer 4

1. Afbraak door proteases zoals pepsine in de maag
2. Binding aan R-eiwit
3. Afbraak R-eiwit in duodenum
4. Binding IF uit parietale cellen
5. Binding aan cubiline in terminale ilium
6. Vitamine B12 komt vrij in de bloedbaan terecht

Question 5

Wat is de entero-hepatische circulatie?

Answer 5

De circulatie waarbij de lever B12 opneemt uit het bloed en weer uitscheidt via de galwegen

Question 6

Waarvoor is vitamine B12 nodig?

Answer 6

• Methionine synthase waarbij THF vrijkomt dat nodig is bij nucleotide synthese
• MMCoA mutase

Question 7

Wat zijn gevolgen van vitamine B12 deficiëntie?

Answer 7

• Verstoorde celdeling

- Irreversibele aantasting axonen

Question 8

Hoe kun je vitamine B12 deficiëntie aantonen?

Answer 8

• Verhoogde homocysteïne

- Verhoogde methylmalonaat (niet bij foliumzuur tekort)

Question 9

Wat is percineuze anemie?

Answer 9

Tekort aan IF door atrofie van het maagslijmvlies

Question 10

Hoe kan vitamine B12 deficiëntie ontstaan?

Answer 10

• Lage inname
• Verstoorde eiwitafbraak
• Verlies receptor in ileum
• Verlaagde IF productie

Question 11

Wat zie je bij een anemisch iemand?

Answer 11

Bleke oogleden

Question 12

Hoe kun je de grootte van erytrocyten meten?

Answer 12

MCV

Question 13

Hoe krijg je vitamine D binnen?

Answer 13

Vis, margarine en zonlicht op huid (minder effectief bij pigment)

Question 14

Wat is de functie van geactiveerd vitamine D?

Answer 14

Calcium opname uit voeding in proximale deel van de darm

Question 15

Hoe worden vetten waarin vitamine D zit afgebroken?

Answer 15

1. Emulgatie door galzouten
2. Splitsing door pancreas lipase
3. Opname en transport door micellen

Question 16

Hoe werkt de opname van calcium?

Answer 16

1. ENaC aan luminale kant
2. Binding aan calbindine in de cel
3. Via ATPase over basolateraal naar bloed

Question 17

Wat zijn kenmerken van vitamine D deficiëntie?

Answer 17

Geelzucht (door bilirubine), jeuk, donkere urine en ontkleurde feces

Question 18

Welke testen doe je bij verdenking op vitamine D deficiëntie?

Answer 18

Bilirubine meting en Alat voor lever

Gamma-GT en alkalische fosfatase voor galwegen

Question 19

Wat zegt de bilirubine over de plek van het probleem?

Answer 19

Pre hepatisch: ongeconjugeerd bilirubine verhoogd
Hepatisch: ongeconjugeerd of geconjugeerd verhoogd
Post-hepatisch: geconjugeerd verhoogd

Question 20

Wat is hemochromatose?

Answer 20

Te hoge ijzeropname

-> ophoping in organen (lever) en huid

Question 21

Wat is het gevolg van hemochromatose?

Answer 21

Orgaanschade: cirrose, kanker, diabetes, cardiomyopathie

Question 22

Wat is vaak de oorzaak van hemochromatose?

Answer 22

Mutatie in het HFE gen

10-15% bevolking drager

Question 23

Hoe wordt ijzer opgenomen?

Answer 23

1. Opname in proximale dunne darm door DMT1
2. Binding aan ferritine in cel
3. Ijzer uit de cel door ferroportine

Question 24

Hoe wordt ijzer opname geregeld?

Answer 24

IPR’s zorgen voor toename DMT1 en afbraak ferritine

- IPR bindt aan intracellulair ijzer, weinig ijzer = veel IPR

Question 25

Hoe werkt de regulatie van ferroportine?

Answer 25

Via de transferrine 1 receptor (TFR1)

• Competitie tussen TF-Fe3+ en HFE
• Bij hoge TF-Fe3+ concentratie bindt HFE aan TFR2
• Productie hepcidine -> remming ferroportine -> meer gebonden IPR -> minder ijzer opname

Question 26

Wanneer komt hemochromatose sneller tot uiting?

Answer 26

• Alcoholgebruik

- Bij mannen (geen menstuatie)

Question 27

Wanneer wordt hepcidine nog meer aangemaakt?

Answer 27

Stimulatie hemojuveline (HFE2)

Question 28

Welke typen ascites zijn er?

Answer 28

• Transsudaat: minder albumine, veroorzaakt door hartfalen of hypertensie
• Exsudaat: meer albumine, veroorzaakt door tumor of infectie

Question 29

Wat is een mogelijke behandeling bij hemochromatose?

Answer 29

Aderlating