1.B.9 HC.4 Zuur-base balans

Question 1

Wat is de ideale pH?

Answer 1

7.4

Question 2

Wat zijn de belangrijkste buffers in het bloedplasma?

Answer 2

-Bicarbonaat/CO2
-H2PO4 (-) /HPO4 (2-) (fosfaten)
-Hprotein/protein-

Question 3

Waarom is bicarbonaat/CO2 de belangrijkste buffer? Geef twee redenen.

Answer 3

-De concentraties van de geconjugeerde base en het zuur kunnen onafhankelijk van elkaar geregeld worden, bicarbonaat via de nier en CO2 via de longen.
-Bicarbonaat/CO2 komt in hogere concentratie voor dan de andere buffers.

Question 4

Waarom hebben de andere twee buffers een beperkte buffer mogelijkheid?

Answer 4

Omdat deze in het lichaam blijven en niet uitgescheiden kunnen worden.

Question 5

Wat is de Ka (dissociatieconstante) van bicarbonaat?

Answer 5

6,1

Question 6

Geef de formule voor de pH bij de bicarbonaat/CO2 buffer. Henderson-Hasselbach vergelijking.

Answer 6

pH = 6.1 + 10log([HCO3-]/0,3 x paCO2)

Question 7

Wat zijn de belangrijke setpoints?

Answer 7

-[HCO3-] = 24mM
-pCO2 = 40 mmHg

Question 8

Wat is vluchtig zuur?

Answer 8

CO2 dat in het metabolisme door de mitochondriën wordt geproduceerd.

Question 9

Wat is niet-vluchtig zuur?

Answer 9

Zuur in de vorm van zoutzuur, fosforzuur of zwavelzuur wat ontstaat in het metabolisme.

Question 10

Beschrijf de bufferwerking bij toename vluchtig zuur.

Answer 10

-Het vluchtige zuur moet door het bloed getransporteerd worden naar de longen.
-Bloedplasma is hierbij tijdelijk een buffer en zorgt dat het effect op de pH zo minimaal mogelijk is.
-In longen weer omgezet in vluchtig zuur en uitgeademd.

HCO3- + H+ <–> CO2 + H2O
Bloed <–> Longen

Question 11

Beschrijf de bufferwerking bij toename niet-vluchtig zuur.

Answer 11

-Het zuur wordt opgevangen door bicarbonaat.
-Concentratie bicarbonaat daalt hierbij doordat deze met H+ reageert
-Concentratie CO2 stijgt
-CO2 uitgeblazen in longen
-Door lage concentratie bicarbonaat is pH nog steeds te laag.
-Setpoint CO2 verlaagt om pH naar 7,4 te brengen
-meer CO2 uitgeblazen
-pH gecompenseerd maar wel te weinig bicarbonaat en CO2
-Nier gaat gefiltreerd bicarbonaat reabsorberen en aan het bloed toevoegen
-Afvalstoffen zoals NH4+ en HA wat uit H+ ontstaat wordt uitgeplast.

Question 12

Wat is een primaire zuur-base stoornis?

Answer 12

Hierbij is er extra zuur toegevoegd, bicarbonaat verwijderd of de pCO2 is verhoogd. Dit leidt allemaal tot acidose. Het omgekeerde leidt tot een alkalose.

Question 13

Wat voor soorten alkalose en acidose zijn er?

Answer 13

Afhankelijk van de primaire oorzaak is dit een metabole of respiratoire acidose of alkalose.

Question 14

Wanneer is het respiratoire acidose/alkalose?

Answer 14

Als het probleem veroorzaakt wordt op het niveau van de pCO2, komt dit door een stoornis in de ventilatie en is het respiratoir.

Voor alkalose is dit hyperventilatie en voor acidose is dit hyperventilatie, emfyseem en astma.

Question 15

Wanneer is het metabole acidose/alkalose?

Answer 15

Als het probleem bij de bicarbonaatconcentratie ligt, is het metabool.

Dit is het geval bij acidose diabetes, diarree, renale tubulaire acidose en bij alkalose overgeven.

Question 16

Hoe worden respiratoire verstoringen opgelost?

Answer 16

Door de nier, met een verandering van bicarbonaat in dezelfde richting als de verandering van de pCO2, om de breuk in de formule van de Henderson-Hasselbalch gelijk te houden. Dit is langzaam maar wel volledig.

Question 17

Hoe worden metabole verstoringen opgelost?

Answer 17

Een metabole verstoring kan respiratoir (door de longen) worden gereguleerd. Het kan door het setpoint te veranderen. Dit is snel maar niet volledig, omdat de pCO2 en pO2 beide de trigger zijn voor de ademhaling, waarvan slechts 1 factor afwijkend is.

Question 18

pH, pCO2 en [HCO3-] bij metabole/respiratoire acidose

Answer 18

Metabole acidose:
-pH laag
-pCO2 laag
-[HCO3-] laag

Respiratoire acidose:
-pH laag
-pCO2 hoog
-[HCO3-] hoog

Question 19

pH, pCO2 en [HCO3-] bij metabole/respiratoire alkalose

Answer 19

Metabole alkalose
-pH: hoog
-pCO2: hoog
-[HCO3-]: hoog

Respiratoire alkalose:
-pH: hoog
-pCO2: laag
-[HCO3-]: laag

Question 20

Wat is het compensatiegedrag?

Answer 20

Dat bij alle zuur-base stoornissen de pCO2 en concentratie bicarbonaat beide verhoogd of verlaagd zijn. Als een van beide verlaagd is, zal de andere proberen te compenseren door ook te verlagen.

Question 21

Hoe kunnen antwoorden op diagnostische vragen worden gevonden?

Answer 21

Met behulp van medische geschiedenis, anamnese, een arteriële bloedgasanalyse (astrup) en met een analyse van de veneuze elektrolyten.

Question 22

Hoe wordt de actuele concentratie bicarbonaat gevonden?

Answer 22

Meten in bloedgaswaarden is er tijdrovend dus daarom wordt het via de Henderson-Hasselbalch vergelijking berekend. Hierbij wordt de pH en concentratie CO2 gebruikt.

Question 23

Base excess (BE)

Answer 23

Oftewel base overschort/tekort, geeft de feitelijke zuurbelasting weer (die verantwoordelijk is voor zuur-base stoornis). Dit geeft aan hoeveel base moet worden toegevoegd/weggehaald om weer op een pH van 7.4 te komen.

Question 24

Wat zeggen verschillende waarden van de base excess?

Answer 24

BE = 0, meer of minder CO2 aanwezig dus een respiratoir probleem
BE<0, extra zuur aanwezig als gevolg van metabole acidose
BE>0, te weinig zuur aanwezig als gevolg van metabole alkalose

Question 25

Siggaard-Anderson nomogram

Answer 25

pCO2 op y-as, pH op x-as en bicarbonaat op diagonale as.

Kan BE mee worden geschat. Witte vlakken zijn de normaalgebieden.

Question 26

Anion gap

Answer 26

Diagnostische methode bij metabole acidose. Het is het verschil tussen de gemeten kationen en de gemeten anionen in het plasma. Plasma is neutraal. Er zijn veel kationen en anionen die niet gemeten worden. Daarom wordt er altijd een ‘schijnbaar’ tekort aan anionen gemeten, dit is de anion gap. De normaalwaarde hiervan is 8-12 mmol/L. Een toename van de anion gap wordt over het algemeen veroorzaakt door een toename van organische anionen.

Question 27

Wat is een hyperchloremische metabole acidose?

Answer 27

Soms wordt een verandering in het bicarbonaat gecompenseerd met een verandering in het chloride. De patiënt heeft dan een normale aniongap bij een metabole acidose. Dit wordt een hyperchloremische metabole acidose genoemd.

Question 28

Verhoogde anion gap

Answer 28

Een ander anion kan een verandering van de bicarbonaatconcentratie compenseren. De aniongap is dan vergroot bij een metabole acidose. Dit kan veroorzaakt worden door diabetes/vasten, ischemie, intoxicaties van methanol/ethyleen/glycol en of aspirine overdosis

Question 29

Normale anion gap

Answer 29

HCO3- is vervangen door Cl- (hyperchloremisch) veroorzaakt door renale tubulaire acidose, diarree en Ca-remmers.