12. Abdominal Travma Flashcards
Abdominal Sınırlar nelerdir
anterior abdomen: kosta kenarı- inguinal ligamanlar- anterior aksiller çizgi
torakoabdomen: meme başı, kosta kenarı
flank: ön-arka aksiller çizgi
sırt: skapula- iliyak
karın travmaları hangi kategoride,lerde olabilir?
- künt
- penetran
- blast
- mix
Karın travmalarında ilk değerlendirilme nasıl yapılır?
- her travmada olduğu gibi sırasıyla ABCDE değerlendirilir
- travma mekanizması
- inspeksiyon
- palpasyon
- perküsyon
- oskültasyon
- rektal muayene
- yardımcı tanı arraçları
- rakun göz→ kafatası kırıkları
- seat belt sign→ mezenter ve pankreas yaralanmaları
Abdominal travmada yardımcı tanı araçları nelerdir?
- fast
- direkt grafiler
- akciğer ve pelvis olmazsa olmaz
- ng foley kateter
- rektal muayenede prostat palpe edilemezse foley kateter takılmaz çünkü bu yaranın büyümesine sebep olur
- tanısal peritoneal lavaj→ altın standart
- tomografi
- hemodinamik olarak istikrarlı künt veya penetran travma
- laparotomi endikasyonu olmayan penetran flank ve sırt travmaları
- diyafram, pankreatit ve bağırsak yaralanmaları atlanabilir
Hemodinamik stabilite nedir
Kalbin debisinin yani kan pompaladığı kuvvetin yeterli ve kararlı olduğunu gösterir
- nabız <110
- sistolik kb >90
Karın-içi kanamalarının ameliyatsız izlemi ne zaman yapılır?
- hemodinamik olarak stabil
- yandaş karıniçi organ yaralanması yok
- bilinci açık hasta
- iki üniteden az transfüzyon gerekliliği
Ameliyatsız İzlem Protokolü
Klinik izlem
- nabız
- kan basıncı
- solunumhızı
- cvp
- karın muayenesi
- karın çevresi
- idrar çıkışı ng aspirasyonu
→ bunlar ilk 12 saatte 2 kez/saat, 12-48 saat 1kez 2 saatte, daha sonra 6 saatte bir
İncelemeler
- kan sayımı
- ultrasonografi
- gerekli diğer tetkikler
→ ilk 48 saat 2 kez/gün sonra 24-48 saatte bir
Laparotomi kararı→ abdominal travma
- hemodinamik olarak istikrarlı olmayan hastalar
- ateşli silah yaralanmaları
- evisserasyon ( karın içi yapının delikten dışarı çıkması)
- peritonit bulgusu
- serbest hava/diyafram rüptürü
- abdominal kompartman sendromu
- tomografi bulguları
travmada ameliyat nasıl düzenlenir?
- ilk ameliyat kısa ve bütün tedaviyi bitirmeye çalışılmıyor
- yoğun bakım - aemliyat - yoğun bakım
- asal tedavi yoğun bakımda
- hipotermi→ asidoz→ koagülopati
- tekrar ameliyat gerekliliği zorunlu
- mortalite %20-60 daha az
Hasar Kontrol cerrahisi ( yoğun bakım- ameliyathane- yoğun bakım)
Hasar kontrol cerrahisi, öncede yapılanın aksine hastayı çok fazla stres altına sokmadan bir sürü kısa süreli ameliyat ve aralarda yoğun bakımlarda satbile ederek tedavi etmektir.
meliyathane
- kanamayı durdur
- gis kontaminasyonunu engelle
- packing
- geçici karın kapatılması
yoğun bakım
- hasta yeniden ısıtılır
- hemodinamik stabilizasyon
- koagülopati düzeltilir
- genel destek tedavisi
ameliyathane
- 6-48 saat sonra
- tam inceleme
- definitif onarım
- karnın kapatılması
hasar kontrol cerrahisi kimlere yapılmalıdır?
- inatçı hipotermi
- inatçı asidoz
- cerrahi olmayan kanama / multipl odak
Abdominal Kompartman sendromu nedir ve tanı özellikleri
- karın içi basıncın yüksek seyretmesi
- normalde 0-5 mmHg
- yoğun bakımda 5-7 mmHg
- karıniçi basınç > 25 mmHg
- ilerleyici organ disfonksiyonu
- idrar outputu < 0,5 ml per kg per saat
- PaO2/FiO2→ <150
- max havayolu basıncı > 45
- dekomprasyon sonrası organ fonksiyonlarında düzelme
Intraabdominal hipertansiyon nedir
karın içi basıncın sürekli veya tekrarlanan ölçümlerde 12 mmHg üzerinde olmasıdır
İntraabdominal hipertansiyonun Sistemik etkileri nelerdir
- serebral perfüzyon
- kalp
- solunum→ diyafram eleve olur intrabadominal basınçtan
- böbrek→ böbrek perfüsyonu azalır basınçtan
- mezenterik dolaşım
- ekstremite perfüzyonu
intrabadominal hipertansiyonun klinik belirtileri nelerdir
- distansiyon
- idrar çıkışında azalma
- ikb artma
- genel perfüzyonda azalma
- asidozla derinleşme
- havayolu basıncında artma
