Ziekte van Addison Flashcards
1
Q
Definitie
A
Hypoadrenocorticisme
2
Q
Primaire hypofunctie bijnierschors
A
- Destructie bijnierschorsen
- Symptomen pas als >90% aangetast
- Vaak auto-immuun
- Vroeger iatrogeen door Lysodren® (nu Vetoryl®)
3
Q
Voorkomen
A
- Honden (vooral teven): jong-middelbare leeftijd
- Katten (zeer zeldzaam): jong-middelbare leeftijd
4
Q
Symptomen
Mineralocorticoïden tekort
A
- Natriumverlies -> hypotone deshydratatie
- Hyperkalemie -> hartritmestoornissen
- Hypovolemie -> zwakke pols, verlengde CVT
5
Q
Symptomen
Glucocorticoïden tekort
A
- Lethargie
- Zwakte
- Anorexie
- Depressie
6
Q
Overige symptomen
A
- Onduidelijke harttonen door hypovolemie
- Abnormaal ECG door hyperkalemie
- Progressieve symptomen: braken, zwakte
- Plotselinge ernstige depressie en deshydratatie (spoedgeval)
7
Q
Diagnose
A
- Voorgeschiedenis: variabiliteit
- Bloedwaarden:
- Hyponatremie
- Hyperkalemie
- Niet-regeneratieve anemie
- ACTH-stimulatie test voor 100% bevestiging
8
Q
ACTH-stimulatie test
A
- Cortisolbepaling van 2 ml bloed
- IV toediening van Synacthen® of Cortrosyn® (synthetisch ACTH)
- 90 minuten later opnieuw cortisolbepaling
- Normaal: serieuze stijging cortisol
- Addison: basale waarden laag, geen stijging na toediening
9
Q
Spoedbehandeling
A
- IV 0,9% NaCl® infuus (geen kalium)
- Tijdelijk dexamethasone (IV, SC)
- Daarna mineralocorticoïden: fludrocortisone capsules (oraal) als hond stopt met braken
10
Q
Onderhoudsbehandeling
A
- Levenslang:
- Cortisoneacetaat (tabletten)
- Fludrocortisoenacetaat (capsules)
- NaCl (1 theelepel/30kg) bij voedsel
- Regelmatige controle van natrium en kalium waarden
- Gewicht monitoren
11
Q
Secundaire hypofunctie bijnierschors
A
- Onvoldoende ACTH-vrijstelling door hypofyse
- Oorzaken: langdurige corticosteroïden toediening, hypofysetumoren
- Symptomen: depressie, anorexie
12
Q
Diagnose en behandeling van secundaire hypofunctie
A
- Lage urinaire cortisol/creatinine
- ACTH test: normaal tot verminderde cortisolproductie
- Behandeling: radiotherapie/verwijdering hypofysetumor
- Honden kunnen leven met cortisoltekort, orale cortisone tijdens stressperiodes
