Cushing

Question 1

Hyperadrenocorticisme (Cushing)

Answer 1

• Overproductie van glucocorticoïden
• Veel bij hond, zelden bij kat
• Endogene vormen: ACTH afhankelijk en onafhankelijk
• Exogene vorm: iatrogeen

Question 2

Symptomen hond

Answer 2

• PU/PD
• Polyfagie
• Abdominale vergroting (pot-bellie)
• Leververgroting
• Spieratrofie/zwakte
• Lethargie, slechte uithouding, warmte-intolerantie
• Huidveranderingen, alopecie, persisterende anoestrus, testiculaire atrofie
• Calcinosis cutis, myotonie, neurologische symptomen

Question 3

Symptomen Kat

Answer 3

• Minder uitgesproken dan bij hond
• Huidveranderingen, minder PU/PD
• Vaak associatie met diabetes mellitus
• Toename abdominaal volume, polyfagie, alopecie, spieratrofie, obesitas, hepatomegalie

Question 4

Diagnose

Answer 4

• Klinische symptomen
• Bloed/urine onderzoek
• Medische beeldvorming
• Hormoontesten (low-dose en high-dose dexamethasone suppressietest, ochtendurine cortisol/creatine ratio)

Question 5

Low-dose dexamethasone suppressietest

Answer 5

• Test gevoeligheid van hypothalamus-hypofyse-bijnieras op lage dosis glucocorticoïden
• Gezonde honden: cortisol onderdrukt
• Honden met Cushing: cortisol blijft hoog

Question 6

High-dose dexamethasone suppressietest

Answer 6

• Verschil tussen ACTH afhankelijke en onafhankelijke vorm
• ACTH afhankelijk: cortisolproductie verminderd
• ACTH onafhankelijk: autonome cortisolproductie, niet beïnvloedbaar

Question 7

Ochtendurine cortisol/creatine ratio

Answer 7

• Verschil tussen ACTH afhankelijke en onafhankelijke vorm
• Urinestalen thuis verzameld op hetzelfde tijdstip
• Na dexamethasone toediening: >50% daling = hypofysetumor, <50% daling = hypofyse- of bijnierschorstumor

Question 8

Behandeling

Answer 8

• ACTH afhankelijk: hypofysectomie (Utrecht), Vetoryl® (Trilostane)
• ACTH onafhankelijk: bilaterale adrenolectomie, unilaterale adrenalectomie
• Bijniertumor: unilaterale adrenalectomie met initiële glucocorticoïd toediening, daarna OK
• Vetoryl®: reversibele blokkade van steroïdensynthese, levenslange behandeling

Question 9

Prognose

Answer 9

• Hond: goede controle mogelijk
• Kat: gereserveerd

Question 10

Exogene vorm van hyperadrenocorticisme (iatrogeen)

Answer 10

• Oorzaken: langdurige corticosteroïden voor allergie, auto-immune aandoeningen, ontstekingen, tumoren
• Symptomen: PU/PD, polyfagie, later obesitas, spierzwakte, huidatrofie
• Geleidelijk stoppen met corticosteroïden

Question 11

Medulla van de bijnieren

Answer 11

• Productie van catecholamines: adrenaline, noradrenaline
• Zelden tumoren (pheochromocytoma)