Week 9 HC 1: Vitamines en Deficiënties Flashcards
Energie componenten vs essentiële componenten
Energie componenten: - Koolhydraten - Eiwitten - Vetten Essentiële componenten - Sommige aminozuren - Sommige vetzuren - Vitamines - Mineralen
Hoge biologische waarde van eiwit en essentiële aminozuren
Biologische waarde van eiwit
- Voedingseiwit waarin alle essentiële aminozuren aanwezig zijn in de onderlinge verhouding nodig voor de mens (ei, melk, vlees)
Essentiële aminozuren
- Aminozuren die we niet of onvoldoende zelf kunnen maken
Verschillende soorten vetzuren
Poly-onverzadigde vetzuren (PUFA) - Omega-3/-6/-9 Mono-onverzadigde vetzuren (MUFA) - Oliezuur Verzadigde vetzuren (SFA) - Langketen - Medium keten
Wat zijn essentiële vetzuren
Omega 3 en Omega 6
Methylplek afhankelijk, wanneer deze voor de n-9 (?) zit, is het een essentieel vetzuur
- Dus vanaf de 9e C-binding
- Daarna kunnen ze zelf dubbele bindingen bijleggen
Transvetzuren
Onverzadigde vetzuren die zich gedragen als verzadigde vetzuren
Voedingsvezels verteerbaarheid en aanwezigheid
Plantenmateriaal dat niet kan worden verteerd in darm door humane enzymen Vooral aanwezig in celwanden van - Zaden - Wortels - Bladgroente - Fruit
Voedingsvezels, functie en gunstige werking
Vertraagd vertering voedsel - Verlengt verzadigingsgevoel Binding water en wateropgeloste voedingsstoffen - Verlaagt glycemische index Binding glazuren zouten - Verlaagt LDL cholesterol Activering darmperistaltiek - Bevordert stoelgang Buffering darm pH en bevordering darmflora - Verlaagt risico colorectaal kanker
Mineralen vs spoorelementen
Macromineralen - Mg/ Ca/ Pi/ K/ Na/ Cl Spoorelementen - Belangrijke elementen van enzymen - Fe/ F/ I/ Cu
Vitamines definitie, vet- vs wateroplosbaar
Organische verbindingen Essentieel voor uitvoering van specifieke biochemische reacties in ons lichaam Niet aangemaakt in ons lichaam Vetoplosbaar - A/ D/ E/ K - Opgeslagen in lichaam Wateroplosbaar - B1/ B2/ B3/ B5/ B6/ biotine/ foliumzuur/ B12/ C
Vitamine B’s als bouwsteen voor co-enzymen; Noem vitamine, co-enzym en functie
B1 - Thiaminepyrofosfaat - Aldehydegroep transfer B2 - FAD - Elektronenpaar transfer B3 - NAD+/ NADP+ - Elektronenpaar transfer B5 - Co-enzym A (CoA-SH) - Acylgroep transfer B6 - Pyridoxaalfosfaat - Aminogroep transfer B8 - Biocytine - Carboxylgroep transfer B11 - tetrahydrofolaat (THP) - Mono-C groep transfer B12 - Cobalamine - Alkylgroep transfer
Rol van andere Vitamines:
Vitamine A - Ligand transcriptiefactor - Visus Vitamine C - Collageen synthese - Antioxidant - Wateroplosbaar Vitamine D - Ligand transcriptiefactor Vitamine E - Antioxidant - Vetoplosbaar Vitamine K - Gamma-carboxylering
Vitamines; niet te weinig en niet te veel
Vitamine deficiënties kunnen ontstaan bij:
- malabsorptie
- Interferentie met farmaca/ alcohol; bij ouderen
Specifieke behoefte bij bepaalde doelgroepen
Lichaamsvoorraden verschillen sterk
Overmatige intake kan ook ziekte veroorzaken
Sommige vitamines blijken ook therapeutische toepassing te hebben
Vitamine A intoxicatie
Vitamine A is een teratogeen en kan bij zwangerschap van 3-5 weken leiden tot verstoring embryonale ontwikkeling
Vitamine B1 deficiëntie
Beriberi - Eenzijdige rijstvoeding - Spieruitval - Zenuwuitval - Oogspierverlamming etc Wernicke-Korsakoff - Alcoholisme - Oogspierverlamming - Desoriëntatie - Extreem geheugenproblemen - Coma/ dood
Twee types beriberi
Natte beriberi - Vergroot hart - Tachycardie - Hartfalen - Oedeem Droge beriberi - Polyneuritis - Motorische en sensorische dysfunctie van extremiteiten - Verlies oogcoördinatie