Week 2 - Hc. 4: Astma bij kinderen

Question 1

Prevalentie van astma bij kinderen

Answer 1

• meest frequente chronische aandoening bij kinderen
• Prevalentie NL 5-10%
• Belangrijke oorzaak van SEH bezoeken, ziekenhuisopnames, schoolverzuim, werkverzuim ouders
• anders dan astma bij volwassenen

Question 2

Wat is astma?

Answer 2

• Recidiverende episodes van piepen/benauwdheid/hoesten met klachtenvrije episodes
• reversibele luchtwegbostructie
• Verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen
• Chronische luchtwegontsteking
• Combinatie van omgevingsfactoren en erfelijke factoren

Question 3

Pathogenese van astma bij kinderen

Answer 3

• Chronische ontsteking mucosa
• Contractie bronchiaal spier
• Mucusproductie
• Luchtwegwand ‘remodelering’

Question 4

Th2 astma

Answer 4

Kan allerlei ontstekingsstoffen aanmaken. (IL-4, IL-5 en IL-13). Deze zetten de eosinofiel aan en ook B-lymfocyten. 80% van de kinderen hebben z’n ontsteking

Question 5

B-lymfocyten bij Th2 astma

Answer 5

Deze worden aangezet tot de productie van IgE.

Question 6

IgE

Answer 6

IgE kan binden aan de mest cellen die vervolgens ontstekingsstoffen gaan uitscheiden

Question 7

Th1-cellen

Answer 7

Zij zetten neutrofielen aan om stoffen te produceren.

Question 8

Omgevingsfactoren van astma

Answer 8

• huisstofmijt
• prenataal roken
• microbioom: vaginaal geboren kinderen hebben minder kans op astma dan kinderen geboren dmv een keizersnee
• RS-virus
• Luchtverontreiniging
• Voeding
• Vee: zorgt voor verlaagde kans op astma (jonge kinderen die opgroeien op een boerderij)

Question 9

allergie en astma

Answer 9

Als een kind een allergie heeft, is de kans groter dat het kind ook astma heeft of ontwikkeld

Question 10

Virale infecties

Answer 10

RSV/HRV zijn virale infecties waarvan je een bronchiolitis kunt krijgen, dit vergroot de kans bij kinderen om later astma te ontwikkelen

Question 11

Passief en prenataal roken en astmasymptomen

Answer 11

• Twee keer zoveel luchtweg symptomen in eerste levensjaren
• Lagere longfunctie neonataal -> schoolleeftijd
• 20% meer kans op astma
• Genetische factoren bepalen gevoeligheid
• antirookwetgeving; 10% minder ziekenhuisopnamen voor acuut astma bij kinderen

Question 12

Anamnese voor astma bij kinderen

Answer 12

• aard van de symptomen, piepen, benauwdheid, kortademigheid, hoesten
• wanneer en hoe begonnen, variatie in de tijd
• recidiverend karakter
• triggers: virale infecties, allergeen, inspanning, emoties, niet specifieke prikkels (kou, rook, mist, verflucht, luchtjes)
• allergieën
• blootstelling (rook, allergenen)
• eczeem, hooikoorts
• positieve familieanamnese astma in 1e graad
• prematuur?
• effect behandeling

Question 13

Astma bij kinderen: differentiaaldiagnose

Answer 13

Hoe jonger het kind, hoe groter de kan dat luchtwegsymptomen het gevolg zijn van een andere aandoening dan astma
- diagnose astma vaak pas duidelijk na leeftijd 4-6 jaar
- daarvoor: waarschijnlijkheidsdiagnose, 50% geen astma
- Uitgebreide differentiaaldiagnose, vooral in eerste levensjaren

Question 14

Differentiaaldiagnose: anamnese

Answer 14

Bronchitis, cystic fibrosis, primaire ciliaire dyskinesie, immunodeficiënties, corpus alienum, interstitiële longziekten, congenitale long aandoening, hernia diafragmatica

Question 15

Lichamelijk onderzoek: kinderen met astma

Answer 15

Meestal normaal bij kinderen met astma
- Indruk, lengte, gewicht, groeicurve (dystrofie)
- Ademfrequentie, dyspnoe, stridor, ‘intrekken’
- thoraxvorm
- thorax auscultatie
- keel-neus-oorgebied
- extremiteiten

Question 16

Longfunctie: spirometrie van kinderen met astma

Answer 16

vanaf 4-5 jaar mogelijk:
- doorgaan normaal, maar tijdens klachten soms reversibele obstructie
- Illustratie voor patiënt
- Chronisch obstructieve spirometrie risicofactor voor ernstig beloop
- Kan aanwijzing geven voor andere diagnose

Question 17

Stikstofmonoxide in uitademingslucht bij astma

Answer 17

• FeNO = biomarkter voor allergische luchtwegontsteking
• Verhoogd bij astma, reageert op steroïden
• Afkappunt 25 ppb
• Toepassingen bij diagnose, inschatten therapietrouw, fenotyperen, ernstig astma

Question 18

Kinderen met astma: behandeling - medicamenteus

Answer 18

• inhalatiemedicatie
  -> corticosteroiden: centraal in behandeling
  -> luchtwegverwijders: kort/lang, bèta-2-agonisten/anticholinergica
• Toedieningsvormen
  -> dosisaerosol met en zonder voorzetkamer
  -> ademgestuurde dosisaërosol
  -> poederinhalator
  -> vernevelaar
• Dosis van medicatie

Question 19

Kinderen met astma: behandeling - niet medicamenteus

Answer 19

• voorlichting: wat is astma, hoe werken medicijnen, voorkomen prikkels astma actieplan
• vermijden prikkels: sigarettenrook, e-sigaretten, allergenen
• gezonde leefstijl

Question 20

Stap 1 medicamenteuze behandeling bij kinderen

Answer 20

Kortwerkende B2-sympaticomimeticum

Question 21

Stap 2 medicamenteuze behandeling bij kinderen

Answer 21

• Kortwerkende B2-sympaticomimeticum
• ICS
• LTRA

Question 22

Stap 3 medicamenteuze behandeling bij kinderen

Answer 22

• Kortwerkende B2-sympaticomimeticum
• Hoge dosis ICS
• of ICS + LABA
• of ICS + hogere dosis LTRA

Question 23

Stap 4 medicamenteuze behandeling bij kinderen

Answer 23

• Kortwerkende B2-sympaticomimeticum
• Hoge dosis ICS + LABA
• of Hoge dosis ICS + LTRA

Question 24

Stap 5 medicamenteuze behandeling bij kinderen

Answer 24

• Kortwerkende B2-sympaticomimeticum
• Hoge dosis ICS
• LABA
• LTRA
• LAMA: Biologicals, Azitro, Theophylline

Question 25

Voor elke behandelstap omhoog:

Answer 25

• Hoe is therapietrouw?
• Hoe is inhalatietechniek
• Is er vermijdbare blootstelling aan prikkels?
• Is er sprake van co-morbiditeit?
• Is het wel astma?